Cách thức đảng Dân chủ chọn ứng viên mới thay thế ông Joe Biden
Đảng Dân chủ đang rơi vào tình huống hiếm gặp trong lịch sử bầu cử Mỹ vì Tổng thống Joe Biden rút khỏi cuộc đua vào Nhà Trắng khi vòng sơ bộ đã kết thúc.
Tổng thống Joe Biden đã quyết định không tái tranh cử, sau màn tranh luận không tốt vào tháng trước và thất bại trong việc thuyết phục các thành viên đảng Dân chủ rằng ông có thể đánh bại cựu Tổng thống Donald Trump trong cuộc bầu cử vào tháng 11 năm nay.
Quyết định này khiến đảng Dân chủ rơi vào tình huống hiếm gặp trong lịch sử bầu cử Mỹ vì ông Biden rút khỏi cuộc đua vào Nhà Trắng khi vòng sơ bộ đã kết thúc.
Tổng thống Joe Biden và Phó Tổng thống Kamala Harris tại Nhà Trắng ngày 20/5/2021. Ảnh: Reuters
Ông Biden đã chiến thắng 56 cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Dân chủ ở 50 bang và 6 vùng lãnh thổ đặc biệt, với mức ủng hộ 99%, hơn 3.900 đại biểu “cam kết trung thành” đáng lẽ sẽ dành lá phiếu cho ông tại Ủy ban Toàn quốc Đảng Dân chủ (DNC) 2024.
Với tuyên bố rút lui của ông Biden, về lý thuyết, các đại biểu của đảng Dân chủ đã được “trả tự do” khỏi “cam kết trung thành” và họ có toàn quyền bỏ phiếu cho những ứng viên khác.
Ai có thể thay thế ông Biden?
Trong tuyên bố ngày 21/7, ông Biden cho biết, ông sẽ ủng hộ Phó Tổng thống Kamala Harris trở thành ứng viên của đảng Dân chủ. Tuy nhiên điều đó không có nghĩa là bà Harris sẽ tự động trở thành ứng cử viên chính thức.
Với tư cách là Phó Tổng thống đương nhiệm và là người đã cùng ông Biden giành chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2020, bà Harris được đánh giá là ứng viên tiềm năng nhất.
Một số gương mặt nổi bật khác có thể kể đến Thống đốc California Gavin Newsom, Thống đốc bang Illinois J.B. Pritzker, Thống đốc bang Michigan Gretchen Whitmer, Thống đốc Pennsylvania Josh Shapiro.
Một vài cái tên khác cũng đang được nhắc đến còn có: Thống đốc bang Maryland Wes Moore, Thống đốc bang Kentucky Andy Beshear, Thượng nghị sĩ bang Arizona Mark Kelly và Thống đốc bang Minnesota Tim Walz…
Tiêu chí đối với các ứng viên mới
Theo quy định của đảng Dân chủ, các ứng cử viên phải đáp ứng một số yêu cầu nhất định để được đề cử làm ứng cử viên tổng thống.
Họ phải thu thập hàng trăm chữ ký từ các đại biểu (ít nhất 300, nhưng không quá 600) của một số bang (mỗi bang không quá 50 chữ ký). Chữ ký có thể đến từ các đại biểu trung thành (đã cam kết bỏ phiếu cho ứng viên chiến thắng sơ bộ) hoặc các siêu đại biểu. Mỗi đại biểu sẽ chỉ được ký vào một bản kiến nghị.
Các ứng cử viên cũng phải đáp ứng một loạt yêu cầu được đặt ra trong quy định của đảng bao gồm: phải là “thành viên trung thành của đảng Dân chủ” và đã “có được sự ủng hộ đáng kể để được đề cử làm ứng viên tổng thống”.
Việc bỏ phiếu đề cử diễn ra như thế nào?
Đảng Dân chủ hiện đang thiết lập một hệ thống để tiến hành bỏ phiếu đề cử tổng thống trực tuyến trước khi diễn ra DNC.
Theo kế hoạch được trình lên ủy ban quy tắc đại hội ngày 19/7, Chủ tịch đảng Dân chủ Jaime Harrison và Chủ tịch DNC Minyon Moore sẽ phải ấn định ngày bắt đầu bỏ phiếu, nhưng sẽ không sớm hơn ngày 1/8.
Các đại biểu sẽ nhận được thông báo 24 giờ trước khi bắt đầu bỏ phiếu và việc bỏ phiếu sẽ diễn ra thông qua các lá phiếu kỹ thuật số được gửi qua email cho các đại biểu, tương tự như cách tiến hành bỏ phiếu trực tuyến trước đại hội năm 2020.
Năm 2020, cuộc bỏ phiếu kéo dài gần hai tuần. Theo ông Andrew Binns, cố vấn cấp cao của DNC, trong số 4.747 lá phiếu được gửi đi, chỉ có 14 lá phiếu không được gửi lại.
Năm nay, các đại biểu cũng sẽ có một khoảng thời gian nhất định để bỏ phiếu, nhưng đảng Dân chủ không nêu rõ khoảng thời gian đó sẽ là bao lâu.
Trong cuộc họp cuối tuần trước, các quan chức trong đảng Dân chủ kêu gọi bỏ phiếu trực tuyến để xác nhận đề cử ông Biden trước ngày 7/8, nhằm tránh nguy cơ kiện tụng tiềm ẩn. Tuy nhiên, kế hoạch này vẫn chưa được phê duyệt.
Một cuộc họp khác sẽ được tổ chức trong tuần này và với quyết định rút lui của ông Biden, vẫn chưa rõ liệu đảng Dân chủ có tiếp tục kế hoạch bỏ phiếu trực tuyến hay các đại biểu sẽ bỏ phiếu ngay tại Đại hội (19/22-8).
Có cần thay tên ứng viên trên phiếu bầu?
Theo các chuyên gia luật bầu cử, các ứng viên mới sẽ không gặp khó khăn gì trong việc có tên trên phiếu bầu của mỗi bang nếu họ được đề cử sau đại hội toàn quốc của đảng.
Không giống như các ứng cử viên độc lập, các ứng viên tổng thống của Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa không cần thu thập chữ ký để có tên trên phiếu bầu.
Các đảng lớn được hưởng quyền tiếp cận lá phiếu tự động ở mọi bang của Mỹ nhờ sự nổi tiếng của họ. Mặc dù quy trình này khác nhau tùy theo từng tiểu bang, nhưng các đảng thường sẽ gửi tên của người được đề cử cho các tiểu bang.
Ông Biden vẫn chưa được đề cử chính thức và đảng Dân chủ cũng chưa gửi tên ông cho các quan chức tiểu bang. Vì vậy, về mặt lý thuyết, ứng cử viên mới sẽ không gặp vấn đề gì với tên của mình trên lá phiếu.
