Cách xử trí để cứu mạng trẻ bị hóc dị vật trong gang tấc

Bé trai đang được cấp cứu tại Bệnh viện Nhi đồng 2. Ảnh: Bích Huệ.

Theo bác sĩ Đoàn Thị Thanh Hồng, khoa Hô hấp 1, Bệnh viện Nhi đồng 2 (TP.HCM), dị vật đường thở là một tình huống cấp cứu thường gặp ở trẻ em, đặc biệt ở trẻ nhỏ bởi nguy cơ đe dọa đến tính mạng do dị vật làm tắc nghẽn đường thở, dẫn đến thiếu oxy.

Bác sĩ Hồng cho biết trong dịp Tết Nguyên đán vừa qua, bệnh viện này đã tiếp nhận và thực hiện nội soi lấy dị vật cho nhiều bệnh nhi.

Hầu hết nạn nhân đều dưới 4 tuổi, chủ yếu bị hóc các loại hạt như hạt dưa, hạt hướng dương, hạt điều...

Trao đổi với Zing trước đó, thạc sĩ, bác sĩ Huỳnh Thị Thúy Kiều, Phó khoa Cấp cứu, Bệnh viện Nhi đồng 2, cho biết người lớn thường bận rộn các công việc nên đôi khi không trông nom trẻ sát sao. Những ca cấp cứu trẻ hóc dị vật, suy hô hấp do kẹt đường thở đơn vị này tiếp nhận khá thường xuyên.

Các bác sĩ cũng cảnh báo thêm khả năng sơ cứu khi gặp tình huống trẻ hóc dị vật của đa số người lớn chưa hiệu quả. Một số trường hợp không biết cách sơ cứu, thực hiện sai khiến càng khiến trẻ gặp nguy hiểm hơn.

Phụ huynh có thể dễ dàng nhận biết con trẻ đã bị hóc dị vật với các biểu hiện ho sặc sụa dữ dội, khó thở. Một số trẻ có biểu hiện hoảng loạn hoặc ra dấu hiệu bị nghẹn ở cổ đối với trẻ lớn.

Nếu dị vật gây tắc nghẽn hoàn toàn đường thở, trẻ sẽ có biểu hiện suy hô hấp, tím tái, ngưng tim.

Theo bác sĩ, ngay lúc này phụ huynh cần bình tĩnh và thực hiện lần lượt các thao tác gồm:

Vỗ lưng, ấn ngực (đối với trẻ dưới 2 tuổi):

- Đặt trẻ nằm sấp đầu thấp trên cánh tay trái, giữ chặt đầu và cổ trước bằng bàn tay trái.

- Dùng ngón trỏ và ngón giữa trái đẩy cằm trẻ lên cho cổ trẻ ưỡn tránh gập đường thở. Sau đó dùng gót bàn tay phải vỗ 5 cái thật mạnh vào lưng trẻ (ở khoảng giữa hai bả vai).

- Nếu thấy trẻ còn khó thở, tím tái lật ngửa trẻ sang tay phải và dùng hai ngón tay trái ấn mạnh ở vùng 1/2 xương ức 5 cái; tiếp tục luân phiên vỗ lưng và ấn ngực cho đến khi dị vật rơi khỏi đường thở hoặc thấy trẻ khóc được.

Thủ thuật Heimlich (đối với trẻ trên 2 tuổi):

- Tư thế ngồi hoặc đứng phía sau người trẻ sao cho thuận tiện vòng hai tay qua người trẻ.

- Bàn tay trái tạo thành nắm đấm phía trước ngực và bàn tay phải ôm lấy nắm đấm.

- Ấn mạnh từ trước ra sau và từ dưới lên trên cho đến khi dị vật ra ngoài.

Sau khi thực hiện các thao tác này, phụ huynh vẫn nên đưa trẻ đến bệnh viện để bác sĩ thăm khám hoặc có những phương pháp kiểm tra thêm nếu cần, cho dù trẻ đã nôn ra dị vật.

Bên cạnh đó, bác sĩ cũng khuyến cáo gia đình không nên để trẻ đùa giỡn, quấy khóc trong lúc ăn hoặc cho ăn các loại hạt, đồ chơi có kích thước nhỏ, tránh tình trạng trẻ cho vào miệng và gặp phải sự cố đáng tiếc tương tự.

Bích Huệ