'Cải cách chính sách tiền lương đang được xây dựng theo một đề án tổng thể'

Bà Phạm Thị Thanh Trà lần đầu giải trình trước Quốc hội trên cương vị Phó Thủ tướng. Ảnh: Media Quốc hội

Chiều ngày 29/10, tại phiên thảo luận hội trường về kinh tế xã hội, Phó Thủ tướng Phạm Thị Thanh Trà đã giải trình về ý kiến đại biểu Quốc hội liên quan đến việc sắp xếp bộ máy, xây dựng chính quyền địa phương hai cấp.

Theo Phó Thủ tướng, cuộc cách mạng sắp xếp tổ chức bộ máy đã thay đổi căn bản, triệt để và toàn diện về thể chế, quản trị địa phương, tư duy tổ chức bộ máy và nhân sự công vụ.

“Chúng ta đã thay đổi căn bản từ phương thức quản lý hành chính sang quản trị kiến tạo và phục vụ nhân dân, từ trạng thái thụ động hành chính sang chủ động quản trị địa phương, tạo nền móng quan trọng cho việc thực hiện quản trị quốc gia hiện đại,” Phó Thủ tướng phát biểu.

Nhấn mạnh việc vận hành chính quyền địa phương hai cấp là sự thay đổi lớn của cả hệ thống chính trị và nền hành chính Nhà nước, Phó Thủ tướng cho rằng đây cũng là cuộc cách mạng cho mỗi cá nhân về tư tưởng, tâm lý, tư duy, nhận thức, lề lối, phương pháp làm việc, tinh thần và văn hóa công vụ. Vì vậy theo bà, thực tế mới có 4 tháng vận hành chính quyền địa phương hai cấp nên có xuất hiện một số khó khăn và vướng mắc ban đầu cũng là điều dễ chia sẻ.

“Chúng ta không thể nóng vội, không cầu toàn nhưng cũng không thể đi chậm, mà bắt buộc phải đáp ứng mục tiêu, yêu cầu”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Để đạt yêu cầu đề ra, Phó Thủ tướng Phạm Thị Thanh Trà cho biết thời gian tới cần tập trung cao cho hoàn thiện hệ thống thể chế chính sách, tiếp tục hoàn thiện các vấn đề tổ chức bộ máy, biên chế, phân loại đơn vị hành chính, tiêu chuẩn đơn vị hành chính và các nội dung liên quan. Đồng thời xây dựng đội ngũ cán bộ, viên chức đáp ứng được công việc.

Đồng tình với ý kiến một số đại biểu Quốc hội nêu thực trạng cán bộ công chức cấp xã “vừa thừa vừa thiếu”, song Phó Thủ tướng cho biết trên cơ sở tổng hợp từ 34 tỉnh, thành, số lượng cán bộ công chức cấp xã tính bình quân không thiếu (41,3% là cán bộ cấp xã và chỉ có 5,38% là chưa phù hợp với chuyên môn).

Phó Thủ tướng cho biết Chính phủ sẽ chỉ đạo Bộ Nội vụ hoàn thiện khung vị trí việc làm, xác định rõ vị trí việc làm, nhất là đối với cấp xã, hoàn thiện các điều kiện làm cơ sở pháp lý cho việc giao biên chế. Theo bà, việc giao biên chế vừa qua của cả hệ thống chính trị ở cấp xã mới chỉ là hướng dẫn tạm thời. Tới đây, cấp có thẩm quyền sẽ giao biên chế giai đoạn 2026-2030.

“Trước mắt, các địa phương phải hết sức chủ động rà soát, đánh giá, cơ cấu và xem xét để đảm bảo đội ngũ vận hành của chính quyền cấp xã. Đối với các vị trí quan trọng như tài chính, địa chính, môi trường, công nghệ thông tin…, có thể tuyển dụng hoặc điều động cán bộ công chức từ cấp tỉnh về,” Phó Thủ tướng nói và cho biết việc này đã có hướng dẫn.

Theo Phó Thủ tướng, Chính phủ cũng sẽ giao Bộ Nội vụ xây dựng đề án đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ công chức cấp xã đến năm 2030. Cùng với đó là rà soát, bổ sung quy hoạch, kế hoạch phát triển của từng địa phương, tăng cường nguồn lực, thiết kế cơ chế tài chính phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng AI vào công vụ, xây dựng chính quyền điện tử và chính quyền số.

Đặc biệt, Phó Thủ tướng lưu ý tính chủ động của địa phương trong xử lý những vấn đề vướng mắc phát sinh trong thẩm quyền. Nếu địa phương thụ động sẽ rất khó khăn, trong khi các vấn đề như xử lý tài sản công, cải cách hành chính đều đã được hướng dẫn cụ thể.

Các đại biểu Quốc hội tại phiên họp chiều ngày 29/10. Ảnh: Media Quốc hội

Về tổ chức bộ máy, Phó Thủ tướng cho biết Chính phủ đang tập trung hoàn thiện hồ sơ để báo cáo Bộ Chính trị, làm cơ sở xác định tổ chức bộ máy của cấp chính quyền cơ sở, vì hiện nay mới chỉ là hướng dẫn tạm thời. Về biên chế cũng vậy.

Về phân cấp, phân quyền và phân định thẩm quyền, Phó Thủ tướng lưu ý đây là vấn đề lớn nên đang được tập trung đánh giá lại để đo lường tính khả thi. Theo bà, hiện việc phân cấp, phân quyền cho địa phương đạt trên 56%. Có 949 nhiệm vụ đã giao trực tiếp cho địa phương. Phó Thủ tướng mong muốn các địa phương cũng lưu ý vấn đề này, có gì chưa phù hợp, chưa khả thi thì phải chỉ ra cụ thể.

Về cải cách chính sách tiền lương, Phó Thủ tướng Phạm Thị Thanh Trà cho biết đang được xây dựng theo một đề án tổng thể. Ban Chính sách và Chiến lược Trung ương sẽ chủ trì đánh giá lại Nghị quyết 27, sau đó báo cáo Trung ương vào đầu năm 2026, từ đó xây dựng kế hoạch cụ thể đề thực hiện.

“Việc này cần thực hiện trên cơ sở có lộ trình, bước đi phù hợp, nằm trong tổng thể cải cách nền hành chính Nhà nước, tổng thể tăng trưởng kinh tế cũng như khả năng chi trả chế độ chính sách đối với cán bộ, công chức và viên chức,” Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Đinh Nhung