Cải cách, niêm yết và dòng vốn ngoại tạo thế tam giác tăng trưởng cho thị trường Việt Nam

Thị trường chứng khoán rộng cửa đón dòng vốn ngoại Thị trường trái phiếu doanh nghiệp phục hồi thanh khoản

Ba động lực tạo sức bật mới

Việc Việt Nam được FTSE Russell chính thức nâng hạng lên nhóm “thị trường mới nổi thứ cấp” đánh dấu bước ngoặt lớn trong hành trình phát triển thị trường chứng khoán. Đây không chỉ là dấu mốc về vị thế, mà còn là kết quả của quá trình cải cách bền bỉ, phản ánh quyết tâm của Chính phủ trong việc mở rộng cánh cửa thu hút dòng vốn quốc tế và nâng tầm thị trường tài chính Việt Nam trên bản đồ khu vực.

Theo ông Nguyễn Sang Lộc - Giám đốc Nghiệp vụ Quản lý danh mục, Công ty Quản lý Quỹ Dragon Capital, kết quả nâng hạng là thành quả của quá trình cải cách kiên định và bền bỉ trong nhiều năm qua, thể hiện nỗ lực cải thiện thể chế, hạ tầng và minh bạch hóa hoạt động thị trường.

Nỗ lực cải cách giúp Việt Nam đạt bước tiến lớn trong hội nhập tài chính. Ảnh minh họa.

Trong thời gian qua, Việt Nam liên tục hoàn thiện khung pháp lý, tạo thuận lợi hơn cho nhà đầu tư nước ngoài thông qua việc đơn giản hóa thủ tục mở tài khoản giao dịch và thanh toán, đồng thời đẩy nhanh tiến độ triển khai các cơ chế giao dịch theo chuẩn quốc tế như đối tác bù trừ trung tâm (CCP) và tài khoản tổng hợp (Omnibus).

Song song với đó, việc ban hành Nghị định 245/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định 155/2020/NĐ-CP về hướng dẫn Luật Chứng khoán đã góp phần rút ngắn đáng kể thời gian thực hiện các thủ tục IPO và niêm yết, tăng tính minh bạch và chuyên nghiệp của thị trường.

“Những thay đổi này giúp Việt Nam từng bước đáp ứng các tiêu chí kỹ thuật để được FTSE Russell nâng hạng lên nhóm thị trường mới nổi thứ cấp, đồng thời tạo điều kiện cho dòng vốn quốc tế lưu chuyển an toàn và hiệu quả hơn” - ông Lộc nhấn mạnh.

Cũng theo ông Lộc, từ năm 2026 trở đi, khi các yếu tố nền tảng về kinh tế, chính trị và lợi nhuận doanh nghiệp cùng hội tụ, dòng vốn ngoại sẽ quay trở lại mạnh mẽ. Cùng với làn sóng IPO dự kiến đạt 47–50 tỷ USD trong 3 năm tới, thị trường chứng khoán Việt Nam đang bước vào giai đoạn mới của hội nhập và thu hút vốn quốc tế, góp phần mở rộng khả năng huy động vốn của khu vực tư nhân và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững.

Dưới góc nhìn của bà Trịnh Hải Ngọc Anh - Chuyên gia từ Công ty Quản lý Quỹ SSI (SSIAM), quý IV/2025 là giai đoạn bản lề, khi nhiều yếu tố tích cực cùng cộng hưởng. Việc FTSE Russell nâng hạng Việt Nam với hiệu lực dự kiến từ tháng 9/2026 đã củng cố niềm tin của nhà đầu tư toàn cầu và được dự báo sẽ hút dòng vốn thụ động lên tới khoảng 1-1,5 tỷ USD (và có thể cao hơn tùy diễn biến) khi chính thức áp dụng. Đây là chất xúc tác quan trọng, thể hiện nỗ lực cải cách liên tục của Chính phủ và đặt nền móng cho chu kỳ tăng trưởng mới.

Song song đó, làn sóng IPO của các doanh nghiệp lớn như TCBS, VPS hay HPA phản ánh niềm tin của khối doanh nghiệp vào triển vọng thị trường. Những thương vụ niêm yết này sẽ mở rộng quy mô, tăng chiều sâu và tính hấp dẫn của thị trường chứng khoán Việt Nam. Chính sách rút ngắn quy trình IPO – niêm yết từ 90 ngày xuống còn 30 ngày theo Nghị định 245 cũng đang phát huy hiệu quả, thúc đẩy doanh nghiệp nhanh chóng tiếp cận nguồn vốn công khai và chuyên nghiệp hơn.

Tăng trưởng cần đi cùng kỷ luật

Chuyên gia từ SSIAM cũng chỉ ra rằng, ba động lực lớn gồm nâng hạng thị trường, làn sóng IPO và sự quay lại của dòng vốn ngoại đang tương tác tích cực, tạo nền tảng cho chu kỳ tăng trưởng mới. Dự báo, nếu duy trì được đà cải cách và tốc độ tăng trưởng hiện nay, VN-Index hoàn toàn có thể tiến tới mốc 2.000 điểm trong trung và dài hạn, còn mục tiêu 1.800 điểm trong năm 2026 là hợp lý hơn, phản ánh đúng sức tăng của doanh nghiệp và tiến trình hội nhập thực chất của thị trường.

Ba động lực mới hỗ trợ chu kỳ tăng trưởng. Ảnh minh họa.

Tuy nhiên, đằng sau làn sóng hứng khởi đó, giới chuyên gia cũng lưu ý cần duy trì sự thận trọng trong đầu tư, đặc biệt với các đợt IPO sắp tới. Ông Nguyễn Lê Ngọc Khoa - Giám đốc Đầu tư Công ty Quản lý Quỹ KIM Việt Nam cho rằng, việc khuyến khích IPO gắn liền với niêm yết là hướng đi đúng đắn trong chiến lược phát triển thị trường, song đi kèm là yêu cầu cao hơn về năng lực nhận diện và quản trị rủi ro của nhà đầu tư. Trong bối cảnh số lượng doanh nghiệp niêm yết mới tăng nhanh, việc chỉ dựa vào khuyến nghị của môi giới hay tổ chức tư vấn là chưa đủ. Nhà đầu tư cần tự nghiên cứu báo cáo tài chính, đánh giá mô hình kinh doanh, tiếp cận ban lãnh đạo doanh nghiệp và chủ động thu thập dữ liệu để có quyết định chính xác hơn.

Theo ông Khoa, nếu doanh nghiệp phát hành minh bạch và tuân thủ quy trình công bố thông tin bài bản, nhà đầu tư có thể tham dự các buổi giới thiệu doanh nghiệp hoặc trải nghiệm sản phẩm, dịch vụ để có cái nhìn thực tế. Ngược lại, khi thông tin còn hạn chế hoặc doanh nghiệp phát hành vội vàng, việc kiên nhẫn quan sát và chờ thêm dữ kiện sẽ giúp hạn chế rủi ro.

“Đầu tư vào các đợt IPO có thể hấp dẫn, nhưng chỉ phù hợp với nhà đầu tư có tư duy độc lập, kỷ luật và tầm nhìn dài hạn” - ông Khoa nhận định.

Nhìn tổng thể, nâng hạng thị trường không chỉ là “danh hiệu” mà còn là phép thử cho khả năng duy trì cải cách và kỷ luật vận hành của toàn hệ thống. Việt Nam đang đứng trước cơ hội vàng để tái định vị thị trường chứng khoán trong bản đồ tài chính khu vực, nhưng cũng đối mặt với thách thức trong việc giữ vững niềm tin và nâng cao chất lượng hàng hóa niêm yết.

Khi dòng vốn toàn cầu ngày càng tìm đến những điểm đến an toàn, minh bạch và có chiều sâu, Việt Nam cần tiếp tục khẳng định năng lực cải cách thực chất – yếu tố then chốt để củng cố vị thế và bảo đảm tính bền vững cho chu kỳ hội nhập mới vừa mở ra.

Thu Hương