Cái 'quyền' của cán bộ đăng ký đất đai

Khi bị đơn bán đất tranh chấp

Bà Ngô Thị Ngọc Dung (SN 1977, ngụ ấp 2, xã Bình Chánh, H.Bình Chánh) được UBND H.Bình Chánh cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất (gọi tắt “GCN”) số BĐ 794848 ngày 24/02/2011 thửa đất 609, tờ bản đồ số 26, tọa lạc thị trấn Tân Túc (H.Bình Chánh) với diện tích 3.528m2 là đất trồng cây lâu năm. Thời hạn sử dụng ghi rõ trong GCN “đến năm 2015”.

Ngày 09/4/2011, UBND H.Bình Chánh ban hành Quyết định (QĐ) số 1552/QĐ-UBND chấp thuận cho bà Dung được chuyển mục đích sử dụng thửa đất 609 với 3.150,5m2 (còn lại 377,5m2 thuộc quy hoạch lộ giới) bằng hình thức “giao đất” để đầu tư xây dựng nhà trưng bày sản phẩm và văn phòng làm việc.

Ngày 24/4/2013, UBND H.Bình Chánh ban hành QĐ số 1936/QĐ- UBND, điều chỉnh QĐ số 1552/ QĐ-UBND, chấp thuận cho bà Dung được chuyển mục đích sử dụng đất từ giao sang “thuê đất” với thời hạn 5 năm kể từ ngày 09/4/2011. Cả 2 QĐ trên đều được gửi cho Phòng Tài nguyên và Môi trường (TNMT) và Chi nhánh VPĐKĐĐ H.Bình Chánh.

Căn cứ QĐ số 1936/QĐ-UBND, ngày 04/6/2013, Phòng TNMT H.Bình Chánh và bà Dung đã tiến hành ký hợp đồng thuê đất số 11/ HĐTĐ-TNMT. Cho đến nay, bà Dung vẫn thuê đất của Nhà nước và thực hiện trả tiền thuê hàng năm.

Mặt tiền thửa đất 609

Bà Dung trình bày: Do cần tiền làm ăn nên vợ chồng bà có vay của ông Nguyễn Văn Tới 15 tỷ đồng, thể hiện rõ tại “biên bản thỏa thuận về việc vay tài sản” được 2 bên ký ngày 12/12/2011. Do vay số tiền lớn, ông Tới yêu cầu vợ chồng bà ký Hợp đồng chuyển nhượng (HĐCN) thửa đất 609 để làm tin, bảo đảm khoản vay trên. HĐCN này cũng được chứng thực ngày 12/12/2011.

Do chỉ vay tiền nên vợ chồng bà Dung không bàn giao thửa đất 609 cho ông Tới, mà vẫn quản lý, sử dụng và thực hiện nghĩa vụ đóng thuế hằng năm. Mới nhất là văn bản số 5545/TB-CCTBC ngày 05/5/2022 của Chi cục Thuế H.Bình Chánh, thông báo cho bà Dung phải nộp tiền “thuê đất” năm 2022 đối với thửa đất 609, số tiền hơn 274,8 triệu đồng. Trên đất, bà Dung đã cất căn nhà, xây tường rào và cổng, lắp đặt trạm biến áp, đồng thời thuê người vào ở và trông coi đất...

Khoảng tháng 3/2022, vợ chồng bà Dung - ông Lê Minh Tú phát hiện thửa đất 609 đã được sang tên cho ông Tới từ năm 2017 nhưng vợ chồng bà không hề biết. Vợ chồng bà Dung đã khởi kiện ông Tới, được Tòa án nhân dân (TAND) H.Bình Chánh thụ lý ngày 31/3/2022. Ngày 23/5/2022, ông Tới được tòa xác định là bị đơn trong vụ kiện cùng vợ (bà Huỳnh Thị Lệ) ký HĐCN toàn bộ thửa đất 609 đang tranh chấp cho ông Mạc Công Dũng (SN 1985, ngụ thị trấn Tân Túc) với giá 20,5 tỷ đồng.

Duyệt hồ sơ kiểu... "2 quên, 3 không"?

Hồ sơ thể hiện: Ngày 24/01/2017, ông Tới làm đơn “đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất” đối với thửa đất 609. Đơn được làm theo mẫu, gồm 4 phần. Cụ thể:

Phần I do ông Tới tự khai, nêu lý do đăng ký biến động “gia hạn quyền sử dụng đất (QSDĐ)”. Phần II do UBND thị trấn Tân Túc xác nhận, có chữ ký của Công chức địa chính Nguyễn Anh Nhân (ký ngày 15/02/2017) và Phó Chủ tịch Nguyễn Văn Nhạc (ký tên, đóng dấu ngày 17/02/2017), nội dung “Thuận gia hạn QSDĐ”.

Phần III là ý kiến của Chi nhánh VPĐKĐĐ H. Bình Chánh nhưng chỉ có “người kiểm tra” Đặng Việt Hữu ký tên ngày 09/3/2017, xác định “hồ sơ đủ điều kiện đăng ký biến động”. Theo quy định, phần này phải có GĐ Chi nhánh VPĐKĐĐ H.Bình Chánh ký tên, đóng dấu nhưng lại bỏ trống.

Phần IV là ý kiến của Phòng TNMT H.Bình Chánh. Theo quy định, phần này có xác nhận của “người kiểm tra” và thủ trưởng cơ quan ký tên, đóng dấu nhưng tất cả đều bỏ trống (!)

Ngày 24/3/2017, ông Huỳnh Công Thanh - GĐ Chi nhánh VPĐKĐĐ H.Bình Chánh, đặt bút ký cập nhật trên GCN số BĐ 794848, với 2 nội dung: “Được tiếp tục sử dụng đất đến năm 2065 theo đơn đăng ký do ông Nguyễn Văn Tới lập; đã chuyển nhượng hết diện tích đất cho ông Nguyễn Văn Tới theo HĐCN được công chứng ngày 12/12/2011, số biến động 27595 007739CN.VP”.

Bà Dung bày tỏ bức xúc: HĐCN thửa đất 609 ngày 12/12/2011 là thật hay “giả cách” chắc chắn sẽ được tòa án làm rõ. Vấn đề mấu chốt đặt ra, GĐ Chi nhánh VPĐKĐĐ H.Bình Chánh đã duyệt gia hạn QSDĐ và cập nhật biến động sang tên thửa đất 609 cho ông Tới, lộ rõ dấu hiệu trái quy định pháp luật. Quá trình tiếp nhận, xử lý đơn của ông Tới kèm hồ sơ liên quan đến thửa đất 609, thể hiện rõ “2 quên, 3 không”. Cụ thể: “Quên” vào sổ tiếp nhận hồ sơ, “quên” kiểm tra hồ sơ lưu trữ (nên không thấy QĐ số 1936/QĐ-UBND của UBND H.Bình Chá nh); ông Tới không phải là chủ sử dụng thửa đất 609, đơn “đăng ký biến động” không có chữ ký xác nhận của GĐ Chi nhánh VPĐKĐĐ, cũng không có ý kiến của Phòng TNMT...

Đơn “đăng ký biến động đất đai” được duyệt kiểu “2 quên, 3 không”?

Văn bản số 5545/TB-CCTBC thông báo bà Dung nộp thuế năm 2022

Đề nghị chuyển Cơ quan điều tra

Bà Dung trình bày: “Để gia hạn QSDĐ, tôi sẽ tự đi làm, không nhờ ông Tới. Vợ chồng tôi cũng không ủy quyền cho ông Tới làm đơn “đăng ký biến động đất đai” đối với thửa đất 609. Một số cán bộ, trong đó có GĐ Chi nhánh VPĐKĐĐ H.Bình Chánh Huỳnh Công Thanh (đã nghỉ hưu) “tình thương mến thương”, duyệt hồ sơ theo kiểu “2 quên, 3 không” là có chủ đích, mang tính cố ý, giúp ông Tới đứng tên chủ sử dụng thửa đất, cũng như tạo điều kiện cho ông này bán toàn bộ 3.528m2 đất thuê của Nhà nước với giá rẻ bất ngờ! Gia đình tôi nhất định sẽ đưa chân tướng vụ việc ra ánh sáng”.

Một vấn đề nghiêm trọng khác liên quan đến thửa đất 609 rất cần được làm rõ. Căn cứ vào HĐCN ngày 12/12/2011, nêu rõ tại điều 5 “thuế thu nhập cá nhân do bà Dung chịu trách nhiệm nộp”. Bà Dung chưa nộp, cũng không ủy quyền bất cứ ai nộp khoản thuế này, thế nhưng ông Tới vẫn được đăng bộ sang tên thửa đất.

Ngày 17/4/2023, ông Lê Minh Tú (chồng bà Dung) có đơn gửi Chi cục Thuế H.Bình Chánh xin trích lục hồ sơ kê khai thuế thu nhập cá nhân liên quan đến việc chuyển nhượng thửa đất số 609 và văn bản số 2427/PC-VPĐK-CNBC ngày 09/3/2017 của Chi nhánh VPĐKĐĐ H.Bình Chánh về việc “chuyển thông tin địa chính để xác định nghĩa vụ tài chính”.

Ngày 19/4/2023, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thuế H.Bình Chánh Nguyễn Văn Thật ký văn bản phản hồi số 3804/CCTBC-TB, từ chối việc cung cấp hồ sơ theo đề nghị của ông Tú. Văn bản hướng dẫn: “Ông Tú được quyền làm đơn yêu cầu Tòa án tiến hành thu thập chứng cứ từ các cơ quan, tổ chức đang quản lý, lưu giữ chứng cứ nhằm bảo đảm cho việc giải quyết vụ việc dân sự đúng theo quy định tại Điều 106 Bộ Luật Tố tụng dân sự số 92/2015/QH13”.

Đại diện bà Dung cho biết, văn bản số 3804/CCTBC-TB đã nộp cho TAND H.Bình Chánh ngày 26/4/2023. Nhận thấy, vụ việc có dấu hiệu tội phạm, ngày 27/4, phía bà Dung đã có đơn khẩn cấp, đề nghị nhanh chóng chuyển hồ sơ sang Cơ quan cảnh sát điều tra. Đơn này đã được TAND H.Bình Chánh tiếp nhận chiều 28/4/2023...

Sáng 28/4/2023, PV Chuyên đề CATP đã đến Chi nhánh VPĐKĐĐ H.Bình Chánh (gọi tắt “Chi nhánh”) để thu thập thông tin liên quan đến thửa đất 609 nhưng GĐ Chi nhánh đi họp. PV đã nêu 3 vấn đề bằng văn bản, đề nghị GĐ Chi nhánh thông tin, như sau:

1) Cơ sở pháp lý để GĐ Chi nhánh duyệt đơn của ông Nguyễn Văn Tới, cho gia hạn thời gian sử dụng đất đến năm 2065, trong khi ông Tới không phải chủ sử dụng thửa đất 609?

2) Thửa đất 609 đã được UBND H.Bình Chánh chuyển từ giao sang thuê đất bằng QĐ 1936/QĐ-UBND ngày 24/4/2013. QĐ này đã được gửi cho Chi nhánh, vậy cơ sở pháp lý nào để GĐ Chi nhánh cho cập nhật, sang tên thửa đất thuê của Nhà nước?

3) Hồ sơ xin đăng ký biến động đất đai do ông Tới thực hiện không có phê duyệt của GĐ Chi nhánh và ý kiến của Phòng TNMT. Có phải vì biết rõ thửa đất này đã chuyển từ giao sang thuê đất nên cán bộ Chi nhánh (cụ thể là ông Đặng Việt Hữu) không thực hiện đầy đủ các bước theo quy định, có dấu hiệu của hành vi cố ý làm trái?

THÀNH LUÂN - VĂN CƯƠNG