Cần chính sách đột phá nào để báo chí hoàn thành 'nhiệm vụ kép'?
Cần những chính sách đột phá gì để các cơ quan báo chí vừa làm tốt nhiệm vụ truyền thông chính sách, vừa đáp ứng nhu cầu thông tin ngày càng cao của nhân dân?
Chất vấn Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông ngày 8/11, đại biểu Quốc hội Đỗ Chí Nghĩa - đoàn Phú Yên cho biết, Chính phủ hiện đang thúc đẩy mạnh mẽ công tác truyền thông chính sách. Tuy nhiên, hiện nay, cơ chế đặt hàng đang gặp khó khăn do định mức kinh tế kỹ thuật trong lĩnh vực báo chí.
Đặc biệt là với phát thanh truyền hình theo Thông tư 03 và Thông tư 09 của Bộ Thông tin và Truyền thông đang gây khó khăn cho các cơ quan báo chí.
Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ trưởng Bộ thông tin và Truyền thông phải giải quyết vấn đề này trong quý III/2023 thể hiện ở Văn bản số 274 của Văn phòng Chính phủ nhưng đến nay vụ việc này vẫn chưa thực hiện được.
"Tôi xin hỏi Bộ trưởng, khi nào thì hoàn thành sửa toàn diện các quy định điều chỉnh định mức kinh tế, kỹ thuật phù hợp với các cơ quan báo chí theo chỉ đạo của Thủ tướng?" - đại biểu chất vấn.
Đồng thời, về lâu dài cần những chính sách đột phá gì để các cơ quan báo chí vừa làm tốt nhiệm vụ truyền thông chính sách, vừa đáp ứng nhu cầu thông tin ngày càng cao của nhân dân?
Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, trước đây báo chí, nguồn thu gần như 100% là dựa trên quảng cáo, cho nên cũng không quan tâm nhiều đến chuyện đặt hàng.
"Tuy nhiên, đến khi truyền thông xã hội, mạng xã hội tham gia đã lấy mất 70% nguồn thu của báo chí từ quảng cáo, chỉ còn 30%, giảm 3 lần, lúc đấy các cơ quan báo chí mới thấy vấn đề đặt hàng lại trở thành quan trọng" - Bộ trường Nguyễn Mạnh Hùng cho hay.
Khi bắt tay vào làm đặt hàng lại gặp những khó khăn, có liên quan đến 3 thông tư của Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban hành từ trước đây về định mức kinh tế kỹ thuật.
Bộ Thông tin và Truyền thông đã nhận ra được vấn đề này. "Đích thân tôi cũng đã làm việc nhiều buổi với các cơ quan báo chí, làm việc với các đơn vị của Bộ và đã có hướng giải quyết, có hướng xử lý" - Bộ trưởng nói, đồng thời cho hay, Bộ sẽ sửa 3 thông tư này theo hướng ban hành hướng dẫn và để cho các cơ quan báo chí chủ động thực hiện việc định mức kinh tế kỹ thuật.
Ngoài ra, cũng phải phối hợp với Bộ Tài chính để sửa Nghị định 60, liên quan đến ban hành giá cụ thể theo hướng giảm các thủ tục hành chính, các bước để đơn giản hóa. Còn việc sửa 3 nghị định của Bộ Thông tin và Truyền thông, trong quý I/2024 sẽ xong.
Đưa ra giải pháp lâu dài căn cơ vấn đề trên như đề nghị của đại biểu, Bộ trưởng cho rằng, Thứ nhất, căn cơ là phải thay đổi cơ cấu nguồn thu của báo chí thay vì chỉ dựa trên quảng cáo, phải thêm phần đặt hàng của các cơ quan chủ quản, của xã hội. Cơ quan báo chí là cơ quan ngôn luận của cơ quan chủ quản, cho nên cơ quan chủ quản phải có trách nhiệm tạo điều kiện cho cơ quan báo chí hoạt động.
Thứ hai, phát triển các sản phẩm chất lượng cao, mang tính phân tích có thu phí. Đây cũng là một xu hướng lớn của thế giới.
Thứ ba, mạng xã hội thu đến 70% quảng cáo nhưng sử dụng khá nhiều các sản phẩm báo chí, vi phạm bản quyền báo chí. "Cho nên, trong sửa đổi thể chế sắp tới Bộ có đưa vào một quy định các mạng xã hội khi sử dụng các sản phẩm báo chí phải có thỏa thuận với cơ quan báo chí" - Bộ trưởng nhấn mạnh.