Cần chuẩn bị năng lượng và năng lực số cho tương lai Việt Nam

Nhu cầu về điện ở các đô thị trong nước liên tục tăng và tháng 5 vừa qua, một số nơi đã phải tiết giảm đèn chiếu sáng công cộng. Nhu cầu năng lượng của cả nước tăng vọt được cân bằng bởi cam kết của chính phủ nhằm đạt mục tiêu đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, cho thấy bài toán phát triển những nguồn năng lượng bền vững để đảm bảo sự phát triển liên tục của các đô thị Việt Nam.

Cùng với thách thức thiếu hụt năng lượng là tình trạng khan hiếm nguồn lao động có năng lực số. Xếp hạng kỹ năng số của Việt Nam trong hạng mục Kiến thức toàn cầu theo Chỉ số Năng lực cạnh tranh nhân tài toàn cầu năm 2022 là 82/133. Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội cho biết chỉ có 11% lực lượng lao động trong nước có kỹ năng cao.

Sau thành công của Diễn đàn Thành phố thông minh và bền vững năm 2021 trước đó, RMIT phối hợp với Sở Công thương và Viện Nghiên cứu phát triển TP. Hồ Chí Minh tổ chức sự kiện năm nay để đề xuất giải pháp cho nhu cầu ngày càng tăng về lực lượng lao động có năng lực số và nhu cầu sản xuất năng lượng bền vững hơn tại Việt Nam.

Từ trái qua phải: Tiến sĩ Trương Minh Huy Vũ, Giáo sư Claire Macken, ông Lê Minh Tuấn và Phó giáo sư Nguyễn Quang Trung. Diễn giả tham gia trực tuyến gồm Phó giáo sư Vũ Minh Khương và Giám đốc Trung tâm nghiên cứu đô thị RMIT, Giáo sư Jago Dodson.

Theo Tiến sĩ Trương Minh Huy Vũ, Phó giám đốc Viện nghiên cứu phát triển TP. Hồ Chí Minh, “kinh tế xanh là chiến lược để phát triển bền vững hơn, đòi hỏi sự hợp tác tập thể”.

Ông chỉ ra rằng: “Chúng ta cần các nguồn lực xã hội bằng nhiều hình thức khác nhau, từ hợp tác công tư đến việc cùng chia sẻ nguồn lực như phần nào đã được chỉ ra trong Nghị quyết 98”.

“Đặc biệt, hợp tác quốc tế rất cần thiết, vì đây là những vấn đề mới mà kinh nghiệm và nguồn lực của chúng ta sẽ được cộng hưởng và phát triển nhanh hơn nếu có sự phối hợp nhiều trên thế giới”, Tiến sĩ Vũ nhấn mạnh.

Phó giáo sư Vũ Minh Khương đến từ Trường Chính sách công Lý Quang Diệu thuộc Đại học Quốc gia Singapore nhấn mạnh: “Thành tựu phát triển năng lượng tái tạo thành công ở Việt Nam phụ thuộc vào sự tương tác năng động và hiệu ứng tương hỗ lẫn nhau của quản trị quốc gia hiệu quả, lựa chọn kinh doanh có tầm nhìn và các cơ chế được thiết kế tốt nhằm thúc đẩy tiến bộ liên tục”.

Tổng giám đốc Đại học RMIT Việt Nam, Giáo sư Claire Macken, cho biết: “Trong suốt 23 năm qua, chúng tôi là đối tác đáng tin cậy của Chính phủ Việt Nam và luôn tìm cách tạo ra tác động tích cực lên cộng đồng nơi chúng tôi đang giảng dạy, cũng như trên toàn Việt Nam”.

“Trên thực tế, các thành phố thông minh và bền vững là một trong bốn trụ cột quan trọng trong chiến lược của Đại học RMIT. Chúng tôi luôn cố gắng tạo tác động tích cực tại Việt Nam”, Giáo sư Macken nói.

Giáo sư Robert McClelland, Trưởng khoa Kinh doanh Đại học RMIT, chia sẻ: “Trên thực tế, năng lực số và năng lượng tái tạo có quan hệ cộng sinh. Lực lượng lao động của chúng ta cần năng lượng bền vững hơn để có năng lực số tốt hơn và xây dựng các thành phố kết nối và tiên tiến trong tương lai”.

“Ngược lại, khi lực lượng lao động được trang bị kiến thức tiên tiến hơn, họ sẽ dễ dàng giúp phát triển cơ sở hạ tầng cho việc sản xuất năng lượng bền vững hơn”, Giáo sư McClelland nhấn mạnh.

Diễn đàn Thành phố thông minh và bền vững lần thứ ba thu hút hơn 400 người tham gia.

Theo Phó giáo sư Nguyễn Quang Trung, Chủ nhiệm nhóm bộ môn Quản trị tại Đại học RMIT, cần triển khai một kế hoạch dài hạn để nâng cao lực lượng lao động số của Việt Nam. Ông đề xuất sáu bài học rút ra từ các nước như Singapore, Hàn Quốc, Phần Lan và Estonia:

(1) Giáo dục: Ưu tiên tích hợp các kỹ năng số, tiếp xúc sớm với viết code và tư duy máy tính.

(2) Các sáng kiến của chính phủ: Thúc đẩy năng lực số thông qua các kế hoạch tổng thể, đào tạo và học trực tuyến.

(3) Kiến thức số cho mọi người: Thúc đẩy kiến thức số cho mọi nhóm tuổi, bao gồm cả người già.

(4) Hợp tác: Chuyển đổi số toàn diện thông qua hợp tác công-tư và sự tham gia của các bên liên quan.

(5) Học tập suốt đời: Nhấn mạnh vào việc học tập liên tục, hỗ trợ nâng cấp kỹ năng số.

(6) Đổi mới: Nắm bắt tính linh hoạt, tư duy thiết kế và đổi mới để thúc đẩy xã hội số

Sự kiện bao gồm năm bài thuyết trình và một loạt các cuộc đối thoại, trong đó có việc ra mắt sách trắng cung cấp thông tin quan trọng về “Tăng cường năng lực số” tại Việt Nam.

N.L