Cần giải pháp mạnh mẽ, toàn diện để triệt phá tận gốc hàng giả, gian lận thương mại

Hàng giả, hàng nhái và gian lận thương mại đã trở thành “quốc nạn” với quy mô lớn, thủ đoạn tinh vi (Ảnh Internet)

Thực trạng nguy hại và hệ lụy xã hội

Hàng giả, hàng nhái và gian lận thương mại đã trở thành “quốc nạn” với quy mô lớn, thủ đoạn tinh vi, gây hậu quả nghiêm trọng về kinh tế, y tế và niềm tin xã hội. Năm 2023, lực lượng quản lý thị trường phát hiện, xử lý 52.251 vụ vi phạm; năm 2024 là 47.135 vụ; và trong 4 tháng đầu năm 2025, hơn 34.000 vụ được xử lý, thu nộp ngân sách 4.892 tỷ đồng, khởi tố hình sự 1.450 vụ với hơn 2.100 đối tượng. Các đại biểu Quốc hội nhấn mạnh cần hành động quyết liệt để ngăn chặn vấn đề này, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và đảm bảo trật tự thị trường.

Đại biểu Tô Văn Tám (Kon Tum) nhấn mạnh rằng, hàng giả, hàng nhái không chỉ gây thiệt hại kinh tế mà còn đe dọa trực tiếp sức khỏe, tính mạng người tiêu dùng, làm suy giảm uy tín doanh nghiệp chân chính, thất thu ngân sách, và gây bất ổn xã hội. Ông chỉ ra rằng hơn nửa triệu sản phẩm giả, từ thực phẩm, thuốc, đến mỹ phẩm, đã tồn tại gần 5 năm trên thị trường với thủ đoạn tinh vi. Một số vụ án lớn, như đường dây sản xuất hàng trăm tấn thực phẩm chức năng giả liên quan đến cán bộ cao cấp, cho thấy sự tiếp tay của một số cá nhân suy thoái đạo đức. Ông đề xuất coi phòng chống hàng giả là nhiệm vụ chiến lược quốc gia, nâng khung hình phạt để răn đe, và tăng cường tuyên truyền để người dân nhận diện sản phẩm giả.

Đại biểu Phạm Đình Thanh (Kon Tum) bày tỏ bức xúc trước thực trạng thuốc giả, thực phẩm giả, và thuốc chữa bệnh kém chất lượng được đưa vào bệnh viện với số lượng lớn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến các nhóm yếu thế như người già, bệnh nhân, phụ nữ mang thai, và trẻ sơ sinh. Ông đề xuất Quốc hội và Chính phủ chỉ đạo lực lượng công an triệt phá tận gốc các đường dây sản xuất hàng giả, xử lý nghiêm minh, công khai danh tính tổ chức, cá nhân vi phạm trên truyền thông. Ông cũng kiến nghị sửa đổi Bộ luật Hình sự, tăng khung hình phạt đối với các hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả liên quan đến sức khỏe con người, và phân tích mức độ nguy hiểm để làm cơ sở xác định hình phạt phù hợp.

Hoàn thiện pháp luật, tăng cường quản lý và hỗ trợ người dân

Để phòng chống hiệu quả hàng giả và gian lận thương mại, các đại biểu nhấn mạnh cần hoàn thiện khung pháp lý, tăng cường kiểm tra, giám sát, và nâng cao ý thức của người tiêu dùng. Sự phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan chức năng và hỗ trợ pháp lý cho người dân là yếu tố then chốt để kiểm soát vấn đề này.

Đại biểu Lê Hữu Trí (Khánh Hòa) nhận định rằng hàng giả, đặc biệt là thuốc giả và thực phẩm bẩn, là mối đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe và niềm tin của nhân dân. Ông chỉ ra rằng, dù có hệ thống pháp luật bao quát nhưng thuốc giả, thực phẩm chức năng giả vẫn được sản xuất và lưu hành trong bệnh viện, trường học. Ông đề xuất xây dựng hành lang pháp lý nghiêm minh, công khai thông tin để người dân tẩy chay hàng giả, và thanh lọc, xử lý nghiêm những cán bộ bao che, dung túng cho tội phạm. Theo ông, cần thay đổi phương thức quản trị xã hội để loại bỏ môi trường tồn tại của các loại tội phạm này.

Đại biểu Mai Văn Hải (Thanh Hóa) nhấn mạnh rằng các hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả với thủ đoạn tinh vi đã len lỏi vào mọi mặt đời sống, gây bức xúc lớn trong cử tri. Ông đề xuất rà soát, hoàn thiện pháp luật về sản xuất, buôn bán hàng hóa, tăng cường hậu kiểm đối với các mặt hàng liên quan đến sức khỏe con người, và nâng mức xử phạt để đủ sức răn đe. Ông cũng kiến nghị quy định truy cứu trách nhiệm hình sự nghiêm khắc đối với các hành vi gây hậu quả nghiêm trọng, và cá thể hóa trách nhiệm của cơ quan, tổ chức ở trung ương và địa phương khi để xảy ra vi phạm lớn.

Đại biểu Nguyễn Thị Lan (Hà Nội) lưu ý rằng công tác quản lý thị trường còn nhiều lỗ hổng, với tình trạng chồng chéo, thiếu thống nhất giữa các cơ quan chức năng. Bà đề xuất Chính phủ tăng cường kiểm tra, rà soát chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan quản lý, đánh giá tính thống nhất trong kiểm soát, và chấn chỉnh kịp thời các lỗ hổng. Bà cũng nhấn mạnh cần thúc đẩy hỗ trợ pháp lý, tư vấn pháp luật, và tuyên truyền để người tiêu dùng sử dụng hiệu quả các công cụ bảo vệ quyền lợi, đặc biệt trong việc chứng minh hàng giả và yêu cầu bồi thường thiệt hại.

Đại biểu Huỳnh Thanh Phương (Tây Ninh) nhấn mạnh rằng hàng giả và gian lận thương mại không chỉ làm méo mó môi trường kinh doanh mà còn xói mòn niềm tin vào các giá trị trung thực và trách nhiệm xã hội. Ông đề xuất xử lý nghiêm minh, bổ sung trách nhiệm hình sự, và xem xét vấn đề này từ góc độ đạo đức xã hội để xây dựng giải pháp dài hạn. Ông cũng kêu gọi tăng cường phối hợp giữa các cơ quan chức năng và nâng cao nhận thức người dân để ngăn chặn hàng giả từ gốc.

Trần Hương