Căn nhà hợp pháp bỗng dưng bị… tranh chấp

Mua nhà hợp pháp

Ngày 19/09/2012, tại Văn phòng Công chứng Thắng Nhất (TP.Vũng Tàu), bà Ngọc nhận chuyển nhượng nhà và đất của ông Phạm Văn Trưởng, thuộc giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở (GCN QSHNO và QSDĐO) số 7201110221, do UBND tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu cấp ngày 08/11/2001.

Ngày 09/10/2012, bà Ngọc đã hoàn tất thủ tục đăng ký biến động đất đai, cập nhật đăng bộ sang tên vào GCN QSHNO và QSDĐO.

Về nguồn gốc, đất này được UBND tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu cấp GCN QSHNO và QSDĐO số 7201110221, cho bà Vũ Thị Mai với diện tích 187m2 đất ở thuộc thửa 826/836 (mới 55), tờ bản đồ 26 (mới 6), diện tích xây dựng 74m2. Năm 2005, bà Mai chuyển nhượng cho ông Trần Hữu Hoành, được UBND TP.Vũng Tàu cập nhật ngày 27/5/2005. Năm 2009, ông Hoành bán cho ông Phạm Văn Trưởng, được cập nhật ngày 13/11/2009. Năm 2012, ông Trưởng chuyển nhượng cho bà Ngọc.

Trong thời gian bà Ngọc thực hiện thủ tục ký hợp đồng nhận chuyển nhượng tại phòng công chứng, cũng như suốt thời gian nộp hồ sơ cập nhật đăng ký biến động đất đai, đăng bộ sang tên tại UBND TP.Vũng Tàu đều đúng quy định pháp luật, không có bất kỳ tranh chấp nào xảy ra. Bà Ngọc và gia đình sống trên nhà đất này từ năm 2012 cho đến khi UBND TP.Vũng Tàu có quyết định (QĐ) thu hồi đất.

Ngày 18/01/2017, UBND TP.Vũng Tàu ban hành QĐ 302 "về việc thu hồi đất và phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho bà Đinh Thị Kim Ngọc (ông Vũ Viết Phước), địa chỉ thu hồi đất 1580 đường 30/4, phường 12, TP.Vũng Tàu, thuộc dự án Cải tạo, nâng cấp đường 30/4 đoạn từ Ngã 3 Chí Linh đến Ẹo Ông Từ. Diện tích thu hồi là 26,9m2 đất nông nghiệp".

Ngày 20/01/2022, UBND TP.Vũng Tàu ban hành các QĐ 745 và 754 "về việc thu hồi đất; phê duyệt phương án bồi thường hỗ trợ, tái định cư cho những người thuộc hàng thừa kế theo quy định pháp luật của bà Nguyễn Thị Nhi - bà Nhi đã chết (bà Đinh Thị Kim Ngọc là người có liên quan). Diện tích thu hồi là 172m2 đất ở".

Căn nhà gia đình bà Ngọc sống ổn định từ năm 2012

Ngày 08/11/2022, UBND TP.Vũng Tàu ban hành các QĐ 12800 và 12805 "về việc thu hồi đất; phê duyệt phương án bồi thường hỗ trợ, tái định cư cho bà Vũ Thị Mai, địa chỉ thu hồi đất 1582 đường 30/4, do Nhà nước thu hồi đất để thực hiện dự án đường quy hoạch AIII. Trong đó, thu hồi và bồi thường diện tích 15m2 đất ở thuộc GCN QSHNO và QSDĐO số 7201110221 do bà Ngọc đứng tên mà không hề nhắc đến phương án hỗ trợ chỗ ở cũng như đền bù cho người sở hữu, sử dụng đất hợp pháp.

Nhà bà Ngọc bị thu hồi thuộc 2 dự án trên, mất hết nhà, đất lại không được giao đất ở để gia đình ổn định và không được nhận tiền bồi thường. Hoàn cảnh gia đình rất túng quẫn và khó khăn. Chồng bà Ngọc đã mất năm 2019, một mình bà nuôi 2 con nhỏ đang trong độ tuổi ăn học. Nay bị thu hết đất, hết nhà mà không được nhận tiền bồi thường với lý do là đất này đang bị... tranh chấp.

Vụ kiện "từ trên trời rơi xuống"

Đến thời điểm này, bà Ngọc mới được biết rằng từ năm 2006 đã xảy ra tranh chấp đất giữa nguyên đơn là cụ Nguyễn Thị Nhi (mẹ) và bị đơn là bà Vũ Thị Mai (con, chủ cũ của căn nhà nêu trên). Vụ án kéo dài nhiều năm với 1 lần xét xử sơ thẩm, 2 lần phúc thẩm, 2 lần có quyết định giám đốc thẩm.

Việc TAND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu ra QĐ số 06/2014 đình chỉ giải quyết vụ án dân sự vì bị đơn vắng mặt không lý do, giữ nguyên bản án dân sự sơ thẩm số 32/2006, tuyên xử: Nhà, đất nói trên thuộc quyền sở hữu và sử dụng của bà Nguyễn Thị Nhi có hiệu lực mà không đưa bà Ngọc vào tham gia vụ án với tư cách người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan có dấu hiệu vi phạm thủ tục tố tụng. Vì lẽ đó, bà Ngọc đã gửi đơn đến Ủy ban Tư pháp của Quốc Hội cùng các cơ quan có thẩm quyền xem xét, kiến nghị hủy bản án, xem xét thủ tục tái thẩm.

Trong suốt thời gian tranh chấp từ năm 2006 đến 2012 (là thời điểm bà Ngọc nhận chuyển nhượng nhà đất), các bên không có bất kỳ thông báo nào đến các cơ quan quản lý, nên quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở số 7201110221, cho bà Vũ Thị Mai vẫn được chuyển nhượng và cập nhật biến động đất đai theo đúng quy trình pháp luật. Bà Ngọc là người nhận chuyển nhượng cuối cùng và quản lý, sử dụng từ đó đến nay.

Tại thông báo số 848 (ngày 26/9/2016) của Chi cục Thi hành án dân sự TP.Vũng Tàu về việc từ chối nhận yêu cầu thi hành án cũng thể hiện rõ: "Xét thấy nội dung yêu cầu thi hành án và bản án không tuyên rõ trách nhiệm ai là người phải giao nhà đất trên cho bà Nhi, nên Chi cục không ban hành được QĐ thi hành án, vì không có đối tượng phải thi hành án". Điều này lần nữa khẳng định, bà Ngọc vẫn là chủ sở hữu hợp pháp của nhà đất nói trên.

Trong quá trình các bên tranh chấp tại tòa và tại các bản án nêu trên đều không đề cập đến bà Ngọc, không mời tham dự với tư cách là người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan. Hiện nay, bà Ngọc vẫn là chủ sở hữu hợp pháp của nhà đất nên phải là người được nhận tiền bồi thường và giao đất ở tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất.

ĐĂNG NGUYÊN