Cân nhắc tác dụng ngược khi giới hạn tuổi dùng mạng xã hội tại Indonesia
Những thông tin về kế hoạch của Indonesia giới hạn độ tuổi của trẻ em sử dụng mạng xã hội đang thu hút sự quan tâm dư luận trong những ngày qua.
Kế hoạch này bước đầu nhận được sự đồng tình ủng hộ của các bậc phụ huynh, nhưng cũng có nhiều ý kiến cho rằng cần cân nhắc kỹ lưỡng vì có thể phản tác dụng.
Hiện nhiều quốc gia cũng đang cân nhắc ban hành luật hạn chế độ tuổi sử dụng phương tiện truyền thông xã hội trong bối cảnh lo ngại về tác động đối với sức khỏe tâm thần của những người trẻ tuổi. Indonesia có kế hoạch triển khai biện pháp bảo vệ trẻ em với các cuộc thảo luận về việc áp dụng giới hạn độ tuổi thông qua một quy định, với mục tiêu cuối cùng là hình thành luật về bảo vệ trẻ em trên mạng xã hội. Sáng kiến này nhằm mục đích tăng cường bảo vệ trẻ em trong không gian kỹ thuật số, theo các chính sách tương tự được thực hiện ở các quốc gia khác như Australia, nơi đã đặt độ tuổi tối thiểu là 16. Theo một số quan chức Indonesia, nội dung internet và quyền truy cập vào phương tiện truyền thông xã hội sẽ được “điều chỉnh” theo nhóm tuổi của trẻ em từ 3 đến 17 tuổi.
Kế hoạch của Indonesia đã nhận được sự ủng hộ của Tổng thống Prabowo Subianto và nhiều tổ chức bảo vệ trẻ em, nhấn mạnh tầm quan trọng của chính sách bảo vệ trẻ em khỏi những tác động tiêu cực của phương tiện truyền thông xã hội. Việc tiếp xúc sớm với phương tiện truyền thông xã hội có thể ảnh hưởng xấu đến sự tập trung và phát triển của trẻ em, cả về mặt xã hội và học tập. Nhiều phụ huynh tại Indonesia cũng lên tiếng ủng hộ kế hoạch của chính phủ:
“Với tư cách là một người mẹ, tôi cho rằng chính phủ nên có các quy định rõ ràng về việc người sử dụng mạng xã hội. Hiện giờ các thông tin rất cởi mở để bọn trẻ tiếp cận. Điều đó cũng có những tác dụng tốt, tuy nhiên cũng có những tác động tiêu cực mà chúng không lường trước được”.
“Là cha mẹ tôi ủng hộ việc giới hạn mạng xã hội vì hiện giờ mạng xã hội tôi thấy quá tự do, thậm chí cả những bé rất nhỏ cũng tiếp cận được và có thể gây phản tác dụng”.
Nguy cơ phản tác dụng
Theo dữ liệu của chính phủ Indonesia từ năm 2023, gần 37 % trẻ em dưới 15 tuổi ở Indonesia đã sử dụng điện thoại thông minh. Trong khi có những ý kiến ủng hộ nhưng cũng có nhiều chuyên gia nhận định về những nguy cơ phản tác dụng của kế hoạch giới hạn này.
Trước hết liên quan đến việc thực thi và bảo vệ dữ liệu, nếu người dùng phải tải thẻ căn cước để chứng minh đủ tuổi có thể dẫn đến lo ngại về quyền riêng tư dữ liệu. Ngoài ra, mặc dù mạng xã hội có những tác động tiêu cực nhưng việc hạn chế trẻ em truy cập vào mạng xã hội cũng có thể làm giảm cơ hội tiếp cận thông tin mới trên các nền tảng trực tuyến. Ủy ban Bảo vệ Trẻ em Indonesia (KPAI) cho biết sẽ ủng hộ kế hoạch của chính phủ nhằm ngăn trẻ em sử dụng mạng xã hội, nhưng quy định như vậy nên đi kèm với các nỗ lực tăng cường dạy trẻ em và cha mẹ hiểu biết về công nghệ số. Giới hạn độ tuổi tối thiểu là một bước tiến tích cực, nhưng giống như bất kỳ quy định nào, sẽ có các biện pháp lách luật. Thay vì sử dụng mạng xã hội, trẻ em lại dành thời gian nhiều hơn cho “trò chơi và giải trí trực tuyến”, khiến chúng phải đối mặt với những rủi ro khác nhau.Vì vậy, điều quan trọng hơn là tăng cường hiểu biết về công nghệ số cho trẻ em bằng cách dạy chúng nền tảng nào có lợi và nền tảng nào nguy hiểm.
Theo một cuộc khảo sát của UNICEF tại Indonesia vào năm 2023, 89% số trẻ được hỏi cho biết chúng sử dụng internet trung bình 5,4 giờ mỗi ngày. Trong khi hầu hết cha mẹ đặt ra giới hạn cho con cái sử dụng Internet, 22,2 % trẻ em cho biết chúng không tuân thủ những quy tắc đó. Các chuyên gia cũng kêu gọi chính phủ nghiên cứu kỹ lưỡng về cách thức hạn chế trẻ em sử dụng mạng xã hội, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cải thiện hiểu biết về công nghệ số cho cả trẻ em và cha mẹ. Các quy định sắp tới và bất kỳ luật nào trong tương lai cũng cần bảo vệ dữ liệu cá nhân trong khi vẫn tôn trọng quyền thông tin của trẻ. Thời gian sử dụng trên màn hình cũng có thể được giảm bớt bằng cách tăng cường các khu vui chơi giải trí ngoài trời với nhiều hoạt động bổ ích và thu hút trẻ em hơn.