Cần phân biệt rõ hành vi gây lãng phí do thiếu trách nhiệm, vi phạm pháp luật với rủi ro khách quan

Thứ trưởng Bộ Tài chính Hồ Sỹ Hùng trình bày Tờ trình tại phiên họp. Ảnh: mediaquochoi

Trình bày tờ trình, Thứ trưởng Bộ Tài chính Hồ Sỹ Hùng cho biết, Dự thảo luật có 6 chương, 37 điều, nhằm tạo khung khổ pháp lý đồng bộ, thống nhất, rõ ràng, hiệu quả với công tác này.

Dự thảo luật quy định 7 nhóm quyền và trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức và 6 nhóm quyền và trách nhiệm của cán bộ, công chức, viên chức trong khu vực Nhà nước. Trong đó, đặc biệt nhấn mạnh việc người đứng đầu cơ quan, tổ chức phải chịu trách nhiệm cá nhân trong trường hợp không thực hiện hoặc thực hiện không đúng các quy định pháp luật về phòng, chống lãng phí hoặc để xảy ra hành vi gây lãng phí trong phạm vi cơ quan, tổ chức và lĩnh vực được giao quản lý…

Dự thảo cũng xây dựng theo hướng tất cả cơ quan, tổ chức, cá nhân đều có quyền cung cấp thông tin phát hiện lãng phí. Người đứng đầu cơ quan, tổ chức nhận được thông tin về lãng phí có trách nhiệm kiểm tra, làm rõ; ngăn chặn, khắc phục kịp thời trường hợp có lãng phí xảy ra; xử lý theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền xử lý sai phạm và công khai kết quả xử lý; giải trình trước cơ quan chức năng về việc để xảy ra lãng phí.

Dự thảo Luật đưa ra 9 nhóm hành vi gây lãng phí và 9 nhóm hành vi vi phạm trong tổ chức thực hiện phòng, chống lãng phí để đảm bảo có đầy đủ cơ chế xử lý đối với một số hành vi mà Luật hiện hành chưa quy định.

Thẩm tra Báo cáo Tờ trình dự án Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho biết, Thường trực Ủy ban đề nghị nghiên cứu, quy định trách nhiệm giải trình; cơ chế khuyến khích và bảo vệ người cung cấp thông tin, người đấu tranh chống lãng phí; phân định trách nhiệm cá nhân, trách nhiệm liên đới.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi trình bày báo cáo thẩm tra tại phiên họp. Ảnh: mediaquochoi

Đề nghị bổ sung nguyên tắc việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí cần phân biệt rõ giữa hành vi gây lãng phí do thiếu trách nhiệm, vi phạm pháp luật với các rủi ro khách quan trong quá trình đổi mới, thực hiện cơ chế, chính sách thí điểm, nhằm tạo không gian pháp lý để cán bộ dám nghĩ, dám làm, không bị “đánh đồng” giữa thất bại trong thử nghiệm và sai phạm; vừa kiểm soát được lãng phí, vừa khuyến khích tính chủ động, năng động của cán bộ, công chức.

Về xử lý vi phạm trong thực hiện tiết kiệm, chống lãng phí, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho rằng, đây là nội dung quan trọng của luật để giải quyết những vướng mắc hiện nay. Vì vậy, cơ quan thẩm tra đề nghị nghiên cứu, quy định cụ thể về xử lý vi phạm và quy định về trách nhiệm bồi thường thiệt hại.

Về trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân, Ủy ban đề nghị nghiên cứu, quy định trách nhiệm giải trình; cơ chế khuyến khích và bảo vệ người cung cấp thông tin, người đấu tranh chống lãng phí; phân định trách nhiệm cá nhân, trách nhiệm liên đới; quy định rõ nguyên tắc xử lý kỷ luật, miễn nhiệm hoặc từ chức khi để xảy ra lãng phí nghiêm trọng trong phạm vi quản lý; cơ chế tham vấn, giám sát của nhân dân.

Về xử lý vi phạm trong thực hành tiết kiệm, chống lãng phí là nội dung quan trọng của Luật và để thể chế hóa, giải quyết những vướng mắc hiện nay... Theo đó, quy định rõ xử lý vi phạm đối với tổ chức, cá nhân và người đứng đầu trong trường hợp để xảy ra sai phạm và quy định về trách nhiệm bồi thường thiệt hại của tổ chức, cá nhân, trách nhiệm liên đới của người đứng đầu.

Ngoài ra, cơ quan thẩm tra đề nghị nghiên cứu, bổ sung các quy định về áp dụng các biện pháp khắc phục theo hướng phục hồi, tái cơ cấu, chuyển đổi mục đích sử dụng, nhằm tận dụng tối đa giá trị còn lại của tài sản công, dự án, cơ sở hạ tầng…

“Đây cũng là biện pháp khắc phục tích cực để tránh lãng phí chồng lãng phí, bên cạnh các biện pháp xử lý kỷ luật, bồi thường”, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi nhấn mạnh.

Minh Thúy