Cần Thơ sẵn sàng ứng phó sự cố bức xạ, hạt nhân

Hội thảo nhằm tạo điều kiện cho Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn thành phố Cần Thơ, các lực lượng nòng cốt trong công tác ứng phó sự cố bức xạ và hạt nhân luyện tập, tiếp cận và sử dụng tốt các thiết bị, công tác thực tế ứng phó sự cố bức xạ và hạt nhân ngoài hiện trường.

Theo ông Nguyễn Tuấn Khải, Cục trưởng Cục An toàn bức xạ và hạt nhân, những năm gần đây, sự phát triển nhanh của ứng dụng năng lượng nguyên tử ở Việt Nam đã mang lại nhiều lợi ích lớn cho người dân, doanh nghiệp trong những lĩnh vực then chốt như: Y tế (xạ trị, y học hạt nhân, sản xuất thuốc phóng xạ...); công nghiệp (chiếu xạ, nhà máy thép, xi măng...); nông nghiệp... Trên phạm vi toàn quốc, nhu cầu ứng dụng bức xạ và kỹ thuật hạt nhân ngày càng cao. Theo số liệu của Cục An toàn bức xạ và hạt nhân, hằng năm, số lượng giấy phép cấp cho các công việc bức xạ, các loại hình thiết bị bức xạ, nguồn phóng xạ; giấy đăng ký cho các hoạt động dịch vụ hỗ trợ ứng dụng năng lượng nguyên tử tăng khoảng 12 - 15%.

Bên cạnh những lợi ích và hiệu quả mang lại, ông Nguyễn Tuấn Khải nhận định, ứng dụng bức xạ cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ rủi ro, sự cố về mất an toàn, an ninh, có thể gây tác động tiêu cực đến con người, môi trường và xã hội như: sự cố mất nguồn phóng xạ; vận chuyển nguồn, dược chất phóng xạ; chiếu xạ quá liều, nhiễm bẩn phóng xạ tại các bệnh viện có ứng dụng y học hạt nhân sử dụng thuốc phóng xạ (I-131)... Vì vậy, việc nâng cao nhận thức, năng lực về phòng ngừa, chuẩn bị sẵn sàng ứng phó sự cố bức xạ, hạt nhân cho cơ sở bức xạ, cơ quan quản lý, doanh nghiệp là nhiệm vụ quan trọng và thường xuyên.

Hiện, cả nước có 57 tỉnh, thành phố được Bộ Khoa học và Công nghệ phê duyệt Kế hoạch ứng phó sự cố cấp tỉnh; trong đó có 20 tỉnh, thành phố đã tổ chức diễn tập ứng phó định kỳ theo quy định. Thành phố Cần Thơ là địa phương được Bộ Khoa học và Công nghệ đánh giá đi đầu trong hoạt động ứng phó sự cố bức xạ và hạt nhân.

Theo Phó Chủ tịch UBND thành phố Cần Thơ Nguyễn Ngọc Hè, trên địa bàn thành phố hiện có 21 cơ sở có sử dụng nguồn phóng xạ và các thiết bị phát tia X dùng trong công nghiệp phục vụ hoạt động chiếu xạ. Địa phương có 3 cơ sở y tế sử dụng nguồn phóng xạ trong chẩn đoán và điều trị (gồm: Bệnh viện Ung Bướu thành phố Cần Thơ, Bệnh viện Quân y 121, Bệnh viện Trường Đại học Y dược Cần Thơ) và 77 cơ sở sử dụng 211 thiết bị X-quang tiến hành gần 1,2 triệu lượt ca chụp phục vụ chẩn đoán trong y tế hằng năm.

Số lượt vận chuyển nguồn phóng xạ qua địa bàn thành phố tăng trung bình từ 5 - 8 lượt/năm. Các lượt vận chuyển nguồn phóng xạ đi qua địa bàn có lịch trình di chuyển qua các khu dân cư, khu vực đông người tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn khi có sự cố xảy ra. Trong quá trình quản lý, sử dụng nguồn phóng xạ có thể xảy ra những tình huống ngoài ý muốn gây mất an toàn bức xạ và an ninh; đặc biệt đối với một số nguồn phóng xạ hở nguy cơ gây hại đến sức khỏe con người và môi trường rất cao.

Vì thế, để tăng cường, chủ động ứng phó kịp thời khi có sự cố bức xạ xảy ra, UBND thành phố Cần Thơ giao Sở Khoa và Công nghệ phối hợp với Cục An toàn bức xạ và hạt nhân xây dựng phương án và kịch bản, phối hợp cùng các đơn vi như: Phòng Hóa học (Bộ Tham mưu Quân khu 9), Công an thành phố, Bộ Chỉ huy Quân sự thành phố, Bệnh viện Ung bướu Cần Thơ... thực hiện diễn tập ứng phó sự cố bức xạ và hạt nhân năm 2024. Tình huống giả định: “Sự cố cháy xảy ra tại Phòng hotlad, Khoa Y học hạt nhân, Bệnh viện Ung bướu thành phố”.

Tại Hội thảo, các chuyên gia đã thông tin về kế hoạch tổ chức diễn tập; quy trình xử lý, ứng phó trong sự cố bức xạ và hạt nhân; triển khai kịch bản diễn tập ứng phó sự cố bức xạ và hạt nhân năm 2024.

Thu Hiền (TTXVN)