Cần tránh bị xử phạt do vi phạm về hồ sơ, thủ tục thanh toán qua Kho bạc nhà nước
Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kho bạc nhà nước (KBNN) là việc áp dụng các mức phạt tiền cho các hành vi vi phạm trong quá trình kiểm soát chi và sử dụng ngân sách nhà nước (NSNN).
Theo quy định tại Nghị định số 63/2019/NĐ-CP ngày 11/7/2019 của Chính phủ Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quản lý, sử dụng tài sản công; thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; dự trữ quốc gia.
KBNN và Thông tư số 87/2019/TTBTC ngày 19/12/2019 của Bộ Tài chính hướng dẫn xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực KBNN, có 8 nhóm hành vi vi phạm quy định về chi ngân sách, đăng ký và sử dụng tài khoản tại KBNN, có thể kể đến các hành vi sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực KBNN như: hành vi lập hồ sơ, chứng từ gửi KBNN để chi cho những nội dung, công việc không có trong dự toán được cấp có thẩm quyền phê duyệt; lập hồ sơ, chứng từ gửi KBNN để chi các khoản chi vượt dự toán hoặc kế hoạch vốn năm được cấp có thẩm quyền giao hoặc vượt dự toán các khoản chi phí được phê duyệt (đối với các công việc không thông qua hợp đồng); lập hồ sơ, chứng từ gửi KBNN để chi các khoản chi sai so với dự toán được cấp có thẩm quyền giao (chi sai nguồn dự toán; chi sai mục đích, đối tượng, nội dung so với dự toán được giao); chi sai nguồn vốn đầu tư, chi sai danh mục dự án được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Hoặc hành vi ký hợp đồng trước khi có kế hoạch vốn được cấp có thẩm quyền phê duyệt (trừ các công trình xây dựng theo lệnh khẩn cấp); lập hồ sơ, chứng từ gửi KBNN để chi các khoản chi không đúng tiêu chuẩn về chức danh, đối tượng sử dụng; chi vượt định mức chi về số lượng, giá trị; chi sai chế độ, sai so với các nội dung trên hồ sơ, hóa đơn, chứng từ gốc tại đơn vị.
Ngoài ra còn có các hành vi như: lập hồ sơ, chứng từ giả mạo gửi KBNN để thanh toán, chi trả các khoản chi NSNN, chuyển tiền thanh toán không đúng tên hoặc số hiệu tài khoản đơn vị thụ hưởng đã được ghi trong hợp đồng, phụ lục hợp đồng hoặc thanh toán chi NSNN không phù hợp với các điều khoản thanh toán đã được quy định trong hợp đồng, phụ lục hợp đồng giữa đơn vị dự toán hoặc chủ đầu tư với nhà cung cấp hàng hóa, dịch vụ.
Không gửi hoặc gửi chậm cam kết chi NSNN đến KBNN đối với các khoản chi thuộc phạm vi phải thực hiện cam kết chi theo quy định hoặc có gửi nhưng đề nghị cam kết chi vượt kế hoạch vốn đầu tư năm, số dư dự toán năm còn được phép sử dụng hoặc vượt quá giá trị của hợp đồng còn được phép cam kết chi.
Không làm thủ tục thanh toán tạm ứng đối với chi đầu tư hoặc làm thủ tục thanh toán tạm ứng sau thời hạn cuối cùng phải thực hiện thanh toán tạm ứng đối với các khoản chi thường xuyên không có hợp đồng mua bán hàng hóa, dịch vụ. Không làm hoặc làm thủ tục thanh toán tạm ứng đối với khoản chi bồi thường, hỗ trợ và tái định cư sau thời hạn theo quy định phải thanh toán vốn tạm ứng... Bên cạnh đó, nếu đơn vị có hành vi lập hồ sơ, giấy tờ giả mạo để làm thủ tục đăng ký sử dụng tài khoản tại KBNN cũng bị xử phạt vi phạm hành chính.
Khi đơn vị sử dụng ngân sách, chủ đầu tư, ban quản lý dự án có giao dịch với KBNN có những hành vi vi phạm nêu trên, giám đốc KBNN tỉnh có thẩm quyền xử phạt đến 70 triệu đồng, Trưởng đoàn thanh tra chuyên ngành KBNN do giám đốc KBNN tỉnh thành lập có thẩm quyền xử phạt đến 50 triệu đồng.
Tại Quảng Trị, mặc dù thời gian qua hệ thống KBNN đã rất tích cực trong công tác tuyên truyền, phổ biến các quy định về nội dung này, hoặc phối hợp chặt chẽ với các đơn vị giao dịch trong việc kiểm soát, thanh toán các khoản chi NSNN. Tuy nhiên, từ khi triển khai Nghị định số 63/2019/NĐCP đến nay, KBNN Quảng Trị đã phải ban hành 48 quyết định để xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực KBNN, với tổng số tiền xử phạt là 65.100.000 đồng. Các hành vi sai phạm chủ yếu là chậm làm thủ tục cam kết chi, chậm thanh toán hoàn tạm ứng, đặc biệt Trưởng đoàn thanh tra chuyên ngành KBNN Quảng Trị đã ban hành 4 quyết định xử phạt các lỗi: lập hồ sơ, chứng từ đề nghị thanh toán chi NSNN không phù hợp với các điều khoản thanh toán đã được quy định trong hợp đồng, phụ lục hợp đồng giữa đơn vị dự toán hoặc chủ đầu tư với nhà cung cấp hàng hóa, dịch vụ sai về thời hạn thanh toán; làm thủ tục thanh toán tạm ứng đối với khoản chi bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng chậm so với quy định, số tiền xử phạt 16.500.000 đồng.
Các quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực KBNN không chỉ là việc KBNN ban hành các quyết định xử phạt đối với các hành vi vi phạm của đơn vị sử dụng ngân sách, chủ đầu tư, ban quản lý dự án, buộc phải khắc phục các hành vi đó. Mục tiêu mà quy định xử phạt hướng tới chính là những quy định, cảnh báo nhằm nâng cao kỷ luật, kỷ cương trong việc quản lý, kiểm soát, thanh toán và sử dụng NSNN một cách hiệu quả, góp phần tiết kiệm, chống lãng phí.
Việc ban hành các quyết định xử phạt hay thu hồi được nhiều số tiền xử phạt vào NSNN không phải là mục tiêu, mà KBNN Quảng Trị mong muốn thông qua các quy định, cảnh báo về hành vi vi phạm có thể giúp các đơn vị, tổ chức, cá nhân có cái nhìn đầy đủ hơn, có những biện pháp hữu hiệu hơn trong quản lý, kiểm soát, thanh toán và sử dụng NSNN, phối hợp hiệu quả hơn với KBNN đảm bảo các khoản chi ngân sách đúng chế độ quy định, tiết kiệm và tránh những hành vi phải xử phạt vi phạm hành chính.