Cẩn trọng với 'ma trận' dịch vụ trải nghiệm hè

Nhiều bất cập từ thực tế

Trong đó, có thể kể đến một số chương trình trải nghiệm hè phổ biến như: Khóa học tiếng Anh, học vẽ, kỹ năng sống, nhập ngũ, cho đến các khóa tu, học kỳ quân đội, em là bác sĩ nhí, học làm MC...

Tuy nhiên, thực tế không phải chương trình nào cũng mang lại hiệu quả như quảng cáo.

Các chương trình trải nghiệm hè đang được các đơn vị, doanh nghiệp quảng bá, giới thiệu đa dạng.

Chị Thu Phương (Hà Nội) chia sẻ, hè năm 2024 chị đã đăng ký cho con gái học khóa học kỹ năng giao tiếp của một đơn vị tư nhân tại Hà Nội.

Tuy nhiên, kết thúc khóa học trải nghiệm, chị và cả gia đình vẫn không cảm thấy hài lòng khi kỹ năng giao tiếp của con vẫn rất khiêm tốn, không có nhiều tiến bộ so với thời điểm trước khi con tham gia lớp học trải nghiệm.

"Con vẫn còn rụt rè, chưa thực sự thay đổi như những gì khóa học đã quảng cáo. Điều này đặt ra câu hỏi về chất lượng thực sự hiệu quả của chương trình trải nghiệm được quảng bá rầm rộ trước đó", chị Phương bày tỏ.

Chị Mai Thu (Yên Bái), một phụ huynh từng cho con tham gia trại hè quân đội cho biết: Năm trước chị khá băn khoăn khi chất liệu đồng phục mà các con được trang bị mặc trong suốt khóa học chưa thực sự mát và đảm bảo, khiến các con khá khó chịu trước thời tiết nóng bức, ảnh hưởng đến sức khỏe của các con.

Theo tìm hiểu của phóng viên Báo Xây dựng, một số chương trình trải nghiệm hè bên cạnh những lợi ích hiệu quả trong mặt giáo dục kỹ năng, kiến thức lại chưa thực sự để ý đến tâm lý của trẻ.

Kể về trải nghiệm năm trước của con tại trại hè "Lính cứu hỏa", chị Tuyết Như (Hà Nam) chia sẻ: Ban đầu, cháu rất háo hức nhưng khi trở về lại kể rằng, có tâm lý sợ khi thấy khói, lửa từ một số hoạt động đã trải nghiệm tại nơi học.

"Hiện nay, khi lớn hơn, cháu lại không hề sợ hãi và học rất tốt kỹ năng phòng cháy chữa cháy thực tế ở trường. Tôi cho rằng, nếu các đơn vị tổ chức trải nghiệm hè không tính toán, nghiên cứu phù hợp độ tuổi, phương pháp truyền đạt sẽ rất dễ phát sinh ảnh hưởng đến tâm lý của trẻ", chị Như đánh giá.

Chia sẻ câu chuyện về trải nghiệm hè cho con, chị Hoàng Hồng (Hà Nội) cho biết, chị rất vui khi con ngoan hơn và có ý thức tự giác sau khóa tu mùa hè tại chùa. Tuy nhiên, chỉ sau một thời gian về nhà, cháu lại không duy trì được những thói quen tốt đã hình thành.

Từ thực tế của con mình, chị Hồng cho cho rằng, vai trò quan trọng của gia đình trong việc duy trì và phát huy những gì trẻ học được sau các khóa trải nghiệm.

Theo tìm hiểu của phóng viên Báo Xây dựng, hàng loạt các chương trình đã trải nghiệm hè đã được các nhà trường, đơn vị, địa phương đẩy mạnh giới thiệu trước đó cả tháng trời.

Đặc biệt, càng đến sát thời điểm học sinh được nghỉ hè, các chương trình trải nghiệm lại càng được giới thiệu, quảng cáo rầm rộ cả trực tiếp cũng như trên các nền tảng mạng xã hội, internet...

Các chương trình trải nghiệm hè đang được các đơn vị, doanh nghiệp quảng bá, giới thiệu đa dạng, phổ biến với giá tiền cao, thấp khác nhau, như: Các khóa học kỹ năng mềm có mức giá dao động vài trăm nghìn đồng đến vài triệu đồng; trại hè quân đội, trại hè tiếng Anh, trại hè lính cứu hỏa, trại hè bán trú tại trường có giá dao động từ khoảng 7 triệu đến hơn chục triệu đồng; trại hè công nghệ có giá từ 5 - 15 triệu đồng; trại hè kỹ năng sinh tồn có giá từ 6 - 12 triệu đồng...

Thậm chí, có những chương trình trại hè quốc tế với các khóa trải nghiệm ngắn ngày tại nước ngoài (Anh, Mỹ, Canada) có chi phí lên đến cả trăm triệu đồng...

Lựa chọn thông minh cho mùa hè ý nghĩa

Với hàng hàng loạt các dịch vụ trải nghiệm hè được được giới thiệu, quảng cáo hiện nay, khiến các phụ huynh khá "rối" trong việc lựa chọn dịch vụ phù hợp với túi tiền, thu nhập, hiệu quả cho con trải nghiệm khi nghỉ hè.

Thông tin cảnh báo lừa đảo các khóa học trải nghiệm trên trang Fanpage chính thức của Thành đoàn Hà Nội.

Một chương trình hè dù có thể mang lại nhiều lợi ích nhưng không phải lúc nào cũng phù hợp với mọi trẻ, đặc biệt là những trẻ chưa sẵn sàng về mặt tâm lý hoặc khả năng thích nghi.

Do đó, để không phải "tiền mất tật mang", tổn hại đến tâm lý và thái độ học tập lâu dài của trẻ, phụ cũng cần tỉnh táo có những lựa chọn thông minh đối với các chương trình trải nghiệm, để mùa hè thực sự ý nghĩa cho con trẻ.

Theo chuyên gia Hồng Hương, Hội bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam, phụ huynh khi lựa chọn chương trình hè cần đặt con làm trọng tâm. Việc quan trọng trong lựa chọn chương trình hè cũng cần phù hợp với hoàn cảnh tài chính của gia đình.

Chuyên gia Hồng Hương đưa ra ví dụ, nếu một chương trình tốt nhưng vượt quá khả năng tài chính, việc cố gắng theo đuổi có thể gây căng thẳng cho cha mẹ, ảnh hưởng tiêu cực đến năng lượng trong gia đình và gián tiếp đến con cái.

Chuyên gia cũng cảnh báo phụ huynh cần cẩn trọng, tránh bị "câu kéo" bởi các quảng cáo rầm rộ. Do đó, phải cân nhắc các yếu tố: Có phù hợp với con em của mình không?

"Mình cho đi trải nghiệm nhằm nâng cao năng lực, tố chất, hay học hỏi thêm điều gì, hay đi chỉ để trốn việc chơi game hoặc internet... Dù gì đi nữa chúng ta vẫn phải lấy nguyên tắc trẻ em làm trung tâm và gia đình là nền tảng", chuyên gia Hồng Hương đánh giá.

Bên cạnh đó, chuyên gia Hồng Hương cho rằng, việc bổ sung kỹ năng sống cần dựa trên sự quan sát từ cha mẹ hoặc người giám hộ đối với con em mình để cung cấp cho huấn luyện viên hoặc giáo viên tìm ra phương pháp phù hợp.

Ở góc nhìn khác, chuyên gia trong lĩnh vực giáo dục Nguyễn Phương Lan cho rằng, phụ huynh nên lựa chọn chương trình chất lượng và đồng hành cùng con trong mùa hè. Trong đó, gia đình nên hiểu rõ con thích loại hoạt động kỹ năng nào và chương trình rèn kỹ năng nào phù hợp với con.

Cần tìm hiểu kỹ các đơn vị chủ quản đứng ra tổ chức chương trình. Các chương trình chất lượng thường có cơ quan chủ quản đáng tin cậy, con dấu minh bạch và có nhiều đánh giá chất lượng từ các gia đình đã trải nghiệm trước đó.

Vị chuyên gia này cũng lưu ý, phụ huynh nên cân nhắc cẩn thận các nội dung để chúng thật sự phù hợp với con, cả về sở thích, nhu cầu và sự cần thiết, thay vì chỉ nương theo ý muốn của phụ huynh.

"Việc trải nghiệm các khóa học kỹ năng và năng khiếu giúp cân bằng tư duy của trẻ, giúp trẻ bớt sợ học và bổ sung kỹ năng mềm. Không nên nhồi nhét quá nhiều khóa học, tạo lịch trình cân bằng và dành thời gian cho các hoạt động gia đình để tăng cường tình cảm và kỹ năng sống thực tế", chuyên gia giáo dục Nguyễn Phương Lan phân tích.

Chuyên gia này nhấn mạnh, phụ huynh cần hết sức lưu tâm đến môi trường diễn ra khóa học, tránh các nguy hiểm và sự cố không mong muốn với trẻ.

Đặc biệt, cần kiểm tra kỹ điều kiện ăn ở, sinh hoạt và các biện pháp y tế để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho trẻ. Đồng thời, phụ huynh nên luôn sát cánh, đồng hành cùng con.

Một mùa hè bổ ích không chỉ là việc con tham gia các khóa học, mà quan trọng hơn là sự phù hợp, sự cân bằng và sự đồng hành của phụ huynh để những trải nghiệm đó thực sự phát huy giá trị, giúp con phát triển toàn diện.p

Tường Nhi