Cẩn trọng với xe điện giá rẻ trên chợ mạng?

Xe điện giá rẻ ngập "chợ mạng"

Trong bối cảnh chuyển dịch sang phương tiện thân thiện môi trường, nhu cầu mua xe máy điện tại các đô thị lớn tiếp tục tăng mạnh. Các hãng lớn tung ra nhiều mẫu ở phân khúc phổ thông với mức giá tham khảo khoảng 12 - 25 triệu đồng; ví dụ một số mẫu phổ biến được niêm yết ở tầm giá 14 - 22 triệu đồng. Đây là mức giá tham khảo cho hàng "chính hãng" có bảo hành và chứng nhận kỹ thuật.

Tuy nhiên, song song với kênh phân phối chính thức, "chợ mạng" gồm các nhóm Facebook, sàn thương mại điện tử và các kênh rao vặt đang tràn ngập những mẫu xe điện được rao bán với mức giá hấp dẫn, thường rẻ hơn 3 - 10 triệu đồng so với giá đại lý. Trên các nhóm mua bán có nhiều tin rao "xe mới giá 9 - 12 triệu", "thanh lý xe điện bản 2024 chỉ 8 triệu", hoặc "hàng nhập giá sỉ, giao tận nơi". Những mức giá này thu hút mạnh người tiêu dùng muốn tiết kiệm chi phí nhưng tiềm ẩn rủi ro về nguồn gốc và chất lượng.

Tại một số cửa hàng và điểm bán lẻ cho thấy, cửa hàng phân phối chính hãng công khai bảng giá, chế độ bảo hành rõ ràng và thường kèm theo dịch vụ hậu mãi; trong khi đó, nhiều giao dịch trên chợ mạng diễn ra giữa cá nhân với cá nhân hoặc qua tài khoản bán hàng nhỏ, yêu cầu đặt cọc chuyển khoản trước và thiếu hóa đơn VAT, phiếu bảo hành chính thức. Về phương diện giá cả, điểm dễ nhận thấy là xe chính hãng ở phân khúc phổ thông thường dao động vào khoảng giữa 14 - 22 triệu đồng; các tin rao "dưới 12 triệu" phần lớn là xe trôi nổi, xe đã qua sử dụng, hoặc hàng được lắp ráp sơ sài với ắc-quy/chì rẻ tiền. Do chênh lệch giá đáng kể này, giới tiêu dùng dễ bị thu hút bởi quảng cáo "giá sốc", đặc biệt trong các nhóm thanh lý, livestream bán hàng. Sự khác biệt chỉ vài triệu đồng ban đầu có thể dẫn tới chi phí sở hữu thực tế lớn hơn nhiều về lâu dài.

Cẩn trọng tiền mất, tật mang

Khảo sát thực tế và phỏng vấn người dùng, chủ cửa hàng, cũng như nhân viên sửa chữa cho thấy nhiều trường hợp mua xe điện "giá rẻ" rồi gặp rắc rối ngay trong tháng đầu sử dụng. Khi khách hàng quay lại đòi bảo hành thì người bán trên chợ mạng biến mất, hoặc chỉ bảo hành bằng miệng. Do đó, cần kiểm tra giấy tờ và yêu cầu hóa đơn, phiếu bảo hành là bước tối thiểu khi mua.

Một người mua khác cho biết đã mua một chiếc được rao 10 triệu trên nhóm Facebook. Dùng được một tháng thì pin yếu hẳn. Mang ra tiệm thì kỹ thuật bảo pin là loại ắc-quy chì kém; thay pin tốt hết cả chục triệu. Tổng chi phí (sửa chữa, thay pin, thời gian mất việc) vượt xa khoản tiết kiệm ban đầu.

Nhân viên kỹ thuật một gara sửa xe cho biết: Các lỗi thường gặp là pin nhanh chai, bộ sạc không có bảo vệ quá nhiệt, mạch điều khiển kém chất lượng dẫn tới cháy IC. Nhiều xe trôi nổi dùng ắc-quy chì thay cho pin lithium rẻ nhưng dễ gây chập, cháy. Những cảnh báo này trùng khớp với các báo cáo về việc cơ quan chức năng phát hiện nhiều xe nhãn hiệu giả, không có chứng nhận an toàn.

Về chi phí sở hữu tổng thể, nhiều nhân viên kỹ thuật xe máy điện nhấn mạnh cần tính toán "total cost of ownership" không chỉ tiền mua ban đầu. Một xe chính hãng có pin lithium, bảo hành rõ ràng và khả năng tiết kiệm chi phí sửa chữa trong 2 - 3 năm tới có thể kinh tế hơn so với xe rẻ mua ban đầu nhưng phải thay pin, sửa chữa liên tục. Ước tính sau 2 năm, chi phí thay pin và sửa chữa xe rẻ có thể gấp đôi so với khoản chênh lệch giá mua ban đầu.

Ngoài chi phí trực tiếp, rủi ro an toàn là điều không thể bỏ qua. Các vụ cháy nổ liên quan pin/ắc-quy, đặc biệt với xe và bộ sạc không đạt tiêu chuẩn.

Các chuyên gia khuyến cáo, khi mua xe máy điện, người tiêu dùng nên chọn đại lý chính hãng có hóa đơn và bảo hành rõ ràng, đặc biệt cảnh giác với xe mới giá dưới 12 triệu đồng. Bên cạnh đó, người tiêu dùng cũng cần yêu cầu nhà bán hàng chứng minh nguồn gốc pin, kiểm định an toàn, và tránh chuyển tiền cho tài khoản cá nhân khi chưa gặp trực tiếp để tránh gặp rủi ro, dẫn đến "tiền mất, tật mang" khi mua loại phương tiện "xanh" này.

Trước sức hấp dẫn của mức giá "mềm" trên thị trường xe máy điện, người tiêu dùng cần tỉnh táo cân nhắc giữa lợi ích ngắn hạn và rủi ro lâu dài. Việc lựa chọn sản phẩm chính hãng, có nguồn gốc rõ ràng, chế độ bảo hành đầy đủ không chỉ giúp tiết kiệm chi phí sở hữu về lâu dài, mà còn đảm bảo an toàn cho bản thân và cộng đồng.

M.T