Cần xác lập đồng bộ dự toán thu - chi ngân sách

Quang cảnh phiên họp sáng 30-10. Ảnh: media.quochoi.vn

Phát biểu thảo luận, đa số các đại biểu Quốc hội đánh giá cao sự nỗ lực, cố gắng của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương và cộng đồng doanh nghiệp trong việc thực hiện ngân sách nhà nước năm 2025, đạt được kết quả rất ấn tượng.

Đại biểu Trần Văn Tiến (Đoàn Phú Thọ) cho rằng, việc phân bổ và sử dụng nguồn vốn có nhiều đổi mới, hạn chế đầu tư dàn trải, góp phần nâng cao hiệu quả đầu tư. Thu ngân sách nhà nước tăng cao, trong đó, thu nội địa tăng 23,5% dự toán, nhiều khoản thu tăng cao như thu từ tiền sử dụng đất, thu cổ tức, lợi nhuận sau thuế, thu từ khu vực kinh tế ngoài quốc doanh, thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu…

Đại biểu Trần Văn Lâm (Đoàn Bắc Ninh) phát biểu thảo luận. Ảnh: media.quochoi.vn

Đại biểu Trần Văn Lâm (Đoàn Bắc Ninh) khẳng định, nguồn lực tài chính là quan trọng hàng đầu, là cơ sở cho xây dựng và thực hiện các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội. Nguồn lực này đến chủ yếu từ thuế, từ kết quả nội tại của nền kinh tế, trong khi nền kinh tế của đất nước ta không phải lúc nào cũng có thể dự báo để có những biện pháp ứng phó đủ hiệu quả đối với những diễn biến phức tạp của các yếu tố tác động liên quan.

Do vậy, đại biểu đề nghị khi xây dựng dự toán ngân sách, cần cân nhắc nhằm bảo đảm hệ số an toàn cao, không để xảy ra thiếu nguồn lực cho thực hiện các nhiệm vụ.

“Bên cạnh lập dự toán thu thì cũng phải xác lập ngay dự toán chi. Dự toán chi cũng phải được xây dựng đồng bộ, tương ứng để có kế hoạch bố trí sử dụng nguồn vượt thu dự toán cho các nhiệm vụ, các dự án theo thứ tự ưu tiên đã được xác lập ngay từ đầu. Như vậy sẽ nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách và bớt đi nỗi băn khoăn cao - thấp trong khâu lập và phê duyệt dự toán ngân sách hằng năm”, đại biểu Trần Văn Lâm nói.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân (Đoàn thành phố Hồ Chí Minh) thảo luận. Ảnh: media.quochoi.vn

Để phát huy được hiệu quả sử dụng vốn tại các doanh nghiệp nhà nước, đại biểu Trần Hoàng Ngân (Đoàn thành phố Hồ Chí Minh) đề nghị, Chính phủ cần rà soát lại các dự án và có trình tự ưu tiên; quan tâm hơn nữa việc tạo thể chế đủ thoáng để khuyến khích các tập đoàn, doanh nghiệp nhà nước nâng cao hiệu quả kinh doanh; xem xét bố trí nhân lực của các tập đoàn, doanh nghiệp nhà nước theo hướng hiệu quả; rà soát lại tài sản công và đất công để giảm bớt áp lực đến ngân sách nhà nước…

Chỉ ra việc tăng thu ngân sách những năm gần đây chủ yếu nhờ vào một số yếu tố tình thế chưa hình thành được động lực lâu dài; các nguồn thu mới từ kinh tế số, thương mại điện tử, dịch vụ xuyên biên giới chưa được khai thác hiệu quả, đại biểu Hà Sỹ Đồng (Đoàn Quảng Trị) đề nghị, cần chuyển trọng tâm từ thu sang củng cố thu bền vững bằng cải cách chính sách thuế, hoàn thiện quản lý thu, chống thất thu gắn với nuôi dưỡng nguồn thu lâu dài.

Đại biểu Lê Đào An Xuân (Đoàn Đắk Lắk) kiến nghị về đầu tư công. Ảnh: media.quochoi.vn

Đại biểu Lê Đào An Xuân (Đoàn Đắk Lắk) đề nghị Chính phủ sớm thông báo mức vốn kế hoạch đầu tư công năm 2026 để các địa phương chủ động xây dựng kế hoạch theo yêu cầu chung; sớm thông báo thời hạn, mức vốn với từng địa phương, đồng thời, sớm ban hành quy định về nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026-2030.

Trong đó, đại biểu đề nghị xem xét đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho địa phương chủ động triển khai các nhiệm vụ đầu tư từ nguồn ngân sách trung ương hỗ trợ các mục tiêu, phù hợp với yêu cầu phát triển của từng địa phương trong giai đoạn tới.

Mai Hữu