Cần xây dựng chiến lược phát triển kinh tế xanh bền vững và hiệu quả

Đây là những nội dung được các đại biểu, chuyên gia chia sẻ, đề xuất các giải pháp tại Hội thảo khoa học quốc gia với chủ đề “Phát triển kinh tế xanh - Lý luận và thực tiễn” diễn ra sáng 26/6 tại Nam Định.

Hội thảo khoa học quốc gia với chủ đề “Phát triển kinh tế xanh - Lý luận và thực tiễn” do Tỉnh ủy Nam Định phối hợp Báo Nhân Dân, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật, Đảng ủy Khối doanh nghiệp Trung ương, Học viện Báo chí và Tuyên truyền, Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam tổ chức.

Đến dự hội thảo có các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Lê Quốc Minh, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam; Lại Xuân Môn, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội đồng Khoa học các cơ quan Đảng Trung ương; Phạm Gia Túc, Bí thư Tỉnh ủy Nam Định; đồng chí Nguyễn Long Hải, Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy Khối Doanh nghiệp Trung ương; đại diện lãnh đạo các Ban Đảng Trung ương, các bộ, ngành, cơ quan trung ương; đại diện lãnh đạo các viện nghiên cứu, cơ sở đào tạo; lãnh đạo các doanh nghiệp và tổ chức, các nhà nghiên cứu, nhà khoa học…

Phát triển kinh tế xanh là ưu tiên hàng đầu

Phát biểu tại hội thảo, đồng chí Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam cho biết, phát triển kinh tế xanh hiện là ưu tiên hàng đầu và mục tiêu mà mọi quốc gia hướng tới nhằm đạt được sự thịnh vượng về kinh tế, bền vững về môi trường và công bằng về xã hội.

Tại Việt Nam, xây dựng nền kinh tế xanh đã được xác định là một trong những định hướng phát triển đất nước giai đoạn 2021-2030. Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đã khẳng định: “Chủ động thích ứng có hiệu quả với biến đổi khí hậu, quản lý, khai thác, sử dụng hợp lý, tiết kiệm, hiệu quả và bền vững tài nguyên; lấy bảo vệ môi trường sống và sức khỏe nhân dân làm mục tiêu hàng đầu; kiên quyết loại bỏ những dự án gây ô nhiễm môi trường, bảo đảm chất lượng môi trường sống, bảo vệ đa dạng sinh học và hệ sinh thái; xây dựng nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, thân thiện với môi trường”.

Đồng chí Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam phát biểu khai mạc hội thảo.

Cụ thể hóa chủ trương này, Thủ tướng Chính phủ cũng đã phê duyệt Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050 với mục tiêu tổng quát là tăng trưởng xanh góp phần thúc đẩy cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nhằm đạt được thịnh vượng về kinh tế, bền vững về môi trường và công bằng về xã hội; hướng tới nền kinh tế xanh, trung hòa các-bon và đóng góp vào mục tiêu hạn chế sự gia tăng nhiệt độ trên toàn cầu. Cùng với đó, Quốc hội cũng đã ban hành mới, bổ sung, sửa đổi một số luật liên quan đến tăng trưởng xanh.

Thực hiện chủ trương này, từ năm 2021 đến nay, các ngành, các cấp, các địa phương, doanh nghiệp đã triển khai mạnh mẽ quá trình chuyển đổi kinh tế xanh và đã đạt được những kết quả bước đầu, có tác dụng tích cực đối với tái cơ cấu nền kinh tế, thúc đẩy chuyển đổi mô hình tăng trưởng, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững và bao trùm.

Các bộ, ngành, địa phương đã ban hành và nỗ lực thực hiện kế hoạch hành động quốc gia về tăng trưởng xanh. Doanh nghiệp, người dân đẩy mạnh xanh hóa sản xuất, xanh hóa lối sống và thúc đẩy tiêu dùng bền vững.

Tuy nhiên, thực tế phát triển kinh tế xanh hiện nay còn gặp nhiều rào cản. Hiện các cơ chế, chính sách, văn bản pháp luật cụ thể hướng tới thực hiện kinh tế xanh ở Việt Nam chưa được hoàn thiện, mới dừng ở việc đề xuất hướng tiếp cận, chủ yếu tập trung vào tăng trưởng xanh; ý thức bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và môi trường chưa cao.

Bên cạnh đó, vấn đề tài chính, nguồn vốn cho thực hiện mục tiêu xây dựng và phát triển kinh tế xanh còn thiếu; công nghệ sản xuất ở Việt Nam so với thế giới phần lớn là công nghệ cũ, tiêu hao năng lượng lớn, xử lý chất thải kém dẫn đến hiệu quả sản xuất thấp.

Các đại biểu tham dự hội thảo.

Các ngành sản xuất năng lượng sạch như: gió, mặt trời... phát triển chưa đủ mạnh để đáp ứng được nhu cầu năng lượng quốc gia. Bên cạnh đó, Việt Nam là một trong những quốc gia chịu tác động nặng nề nhất của biến đổi khí hậu. Vì vậy, lộ trình xây dựng nền kinh tế xanh trong bối cảnh biến đổi khí hậu còn gặp nhiều khó khăn, thách thức.

Các cơ chế, chính sách, văn bản pháp luật cụ thể hướng tới thực hiện kinh tế xanh ở Việt Nam chưa được hoàn thiện, mới dừng ở việc đề xuất hướng tiếp cận, chủ yếu tập trung vào tăng trưởng xanh; ý thức bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và môi trường chưa cao; vấn đề tài chính, nguồn vốn cho thực hiện mục tiêu xây dựng và phát triển kinh tế xanh còn thiếu; công nghệ sản xuất ở Việt Nam so với thế giới phần lớn là công nghệ cũ, tiêu hao năng lượng lớn, xử lý chất thải kém dẫn đến hiệu quả sản xuất thấp.

Các ngành sản xuất năng lượng sạch, như: gió, mặt trời... phát triển chưa đủ mạnh để đáp ứng được nhu cầu năng lượng quốc gia. Bên cạnh đó, Việt Nam là một trong những quốc gia chịu tác động nặng nề nhất của biến đổi khí hậu. Vì vậy, lộ trình xây dựng nền kinh tế xanh trong bối cảnh biến đổi khí hậu còn gặp nhiều khó khăn, thách thức.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Vũ Trọng Lâm, Giám đốc - Tổng biên tập Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật báo cáo đề dẫn hội thảo.

Phát biểu đề dẫn hội thảo, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Vũ Trọng Lâm, Giám đốc - Tổng biên tập Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật cho biết, trước tác động của biến đổi khí hậu, môi trường, chuyển đổi kinh tế xanh đang là một xu thế tất yếu cho sự phát triển. Việc từng bước xanh hóa sản xuất đồng thời áp dụng chuyển đổi số trong nền kinh tế đã và đang tạo ra lợi thế cạnh tranh, cơ hội để xây dựng chiến lược phát triển nền kinh tế bền vững và hiệu quả nhất.

Tuy nhiên, hiện nay kinh tế thế giới đang biến động rất nhanh và phức tạp dưới tác động của các yếu tố như: sự phát triển nhanh của công nghệ, thiên tai, biến đổi khí hậu ngày càng khốc liệt và khó lường; sự thiếu hụt về tài nguyên và năng lượng… chính là thách thức không nhỏ với mục tiêu phát triển kinh tế xanh, phát triển kinh tế bền vững của Việt Nam.

“Với mong muốn tạo lập diễn đàn trao đổi, chia sẻ tri thức từ các nghiên cứu của các nhà khoa học, chuyên gia, các nhà quản lý về kinh tế xanh, Tỉnh ủy Nam Định, Báo Nhân Dân, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật, Đảng ủy Khối doanh nghiệp Trung ương, Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam và Học viện Báo chí và Tuyên truyền đồng tổ chức Hội thảo khoa học quốc gia với chủ đề Phát triển kinh tế xanh - Lý luận và thực tiễn”, Giám đốc, Tổng Biên tập Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật nhấn mạnh.

Toàn cảnh hội thảo.

Đề xuất giải pháp thực hiện hiệu quả mô hình kinh tế xanh

Chuyển đổi sang nền kinh tế xanh là yêu cầu thực tiễn và ngày càng trở thành xu thế tất yếu của các nền kinh tế toàn cầu. Trong bối cảnh đó, cơ hội dành cho Việt Nam sẽ nhiều hơn thách thức nếu chúng ta vạch ra được bước đi, lộ trình phù hợp, cụ thể và tranh thủ được sự hỗ trợ, giúp đỡ của các đối tác bên ngoài về nguồn vốn, đào tạo nhân lực, công nghệ, quản trị.

Tại hội thảo, các đại biểu, các chuyên gia cùng làm rõ những cơ sở khoa học khẳng định quan điểm, định hướng, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về phát triển kinh tế xanh; đánh giá những kết quả đạt được, phân tích những vấn đề đặt ra trong phát triển kinh tế xanh ở Việt Nam nói chung và các địa phương nói riêng.

Các đại biểu tham dự hội thảo.

Bên cạnh đó, các đại biểu và chuyên gia cũng đề xuất phương hướng, nhiệm vụ và giải pháp đẩy mạnh phát triển kinh tế xanh, bền vững ở Việt Nam thời gian tới; các giải pháp thực hiện có hiệu quả mô hình kinh tế xanh trong phạm vi cả nước nói chung và tại từng địa phương.

Đồng chí Lê Quốc Minh cho biết, những ý kiến tham luận của các quý vị đại biểu tại hội thảo được nhìn nhận từ nhiều góc độ khác nhau với sự kết hợp giữa kinh nghiệm thực tiễn và lý luận khoa học, những ý kiến trao đổi thẳng thắn trên tinh thần xây dựng sẽ góp phần quan trọng làm nên thành công của hội thảo, là những chất liệu quý báu đóng góp vào việc xây dựng các văn kiện Đại hội lần thứ XIV của Đảng.

"Báo Nhân Dân, cơ quan Trung ương của Đảng Cộng sản Việt Nam, tiếng nói của Đảng, Nhà nước và Nhân dân Việt Nam đã, đang và sẽ dành sự quan tâm đặc biệt về vấn đề này, phản ánh đầy đủ các ý kiến tại hội thảo hôm nay trên tất cả các ấn phẩm của báo, góp sức thúc đẩy mạnh mẽ quá trình phát triển kinh tế xanh", đồng chí Lê Quốc Minh bày tỏ.

Phát biểu chào mừng hội thảo, đồng chí Phạm Gia Túc, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Nam Định đã thông tin nhanh về tình hình phát triển kinh tế-xã hội địa phương.

Cũng theo đồng chí, quán triệt sâu sắc chủ trương của Đảng về tầm quan trọng của tăng trưởng xanh đối với sự phát triển của đất nước và của địa phương, trong quá trình phát triển kinh tế, Nam Định luôn chú trọng đến công tác bảo vệ môi trường, giảm thiểu nguy cơ ô nhiễm môi trường từ các làng nghề, kiểm soát chặt chẽ nguồn phát sinh khí thải tại các khu, cụm công nghiệp, hướng tới xây dựng mô hình tăng trưởng theo hướng hiện đại, xanh, bền vững, đạt được các mục tiêu về ứng phó với biến đổi khí hậu và đặc biệt là thực hiện cam kết của Chính phủ Việt Nam tại Hội nghị Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu COP26.