Cần xử lý 21 trụ tuabin điện gió xây dựng sai vị trí cấp phép
21 trụ tuabin điện gió thuộc 2 dự án Nhà máy điện gió Hướng Linh 1 và Hướng Linh 2 do Công ty Cổ phần Tổng công ty Tân Hoàn Cầu đầu tư bị phát hiện nằm ngoài diện tích được cấp phép. Vấn đề đặt ra là các sai phạm phải được chấn chỉnh, xử lý để không tạo tiền lệ xấu, nhằm đảm bảo các dự án được đầu tư trên địa bàn phải tuân thủ tuyệt đối các quy định pháp luật.
Xây dựng tuabin điện gió sai vị trí
2 dự án Nhà máy điện gió Hướng Linh 1 và Hướng Linh 2 do Công ty Cổ phần Tổng công ty Tân Hoàn Cầu (sau điều chỉnh thành Công ty Cổ phần Điện gió Hướng Linh 2, có trụ sở tại Quảng Bình) làm chủ đầu tư.
2 dự án được cấp phép đầu tư 30 trụ tuabin điện gió (mỗi dự án có 15 trụ tuabin gió), với công suất 60 MW, trên diện tích đất 24 ha, tại xã Hướng Linh, huyện Hướng Hóa. Tổng mức đầu tư cả 2 dự án là 3.100 tỉ đồng; thời gian thực hiện từ năm 2015 - 2017, vận hành từ năm 2017 - 2019.
Để thực hiện dự án, chủ đầu tư đã được cấp 30 giấy chứng nhận quyền sử dụng (CNQSD) đất với diện tích 126.882 m2 theo hình thức thuê đất với thời hạn 50 năm, trong đó dự án Nhà máy điện gió Hướng Linh 1 (dự án Hướng Linh 1) là 72.852 m2; dự án Nhà máy điện gió Hướng Linh 2 (dự án Hướng Linh 2) là 54.032 m2.
Sau khi 2 dự án đưa vào vận hành, cơ quan chức năng tỉnh đã phát hiện các sai phạm liên quan đến 2 dự án này. Cụ thể, Đoàn kiểm tra liên ngành do Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì phát hiện 2 dự án đã xây dựng 21 trụ tuabin ngoài diện tích được cơ quan chức năng cấp phép, trong đó dự án Hướng Linh 1 có 15 trụ tuabin và dự án Hướng Linh 2 có 6 trụ tuabin. Đất xây dựng 21 trụ tuabin kể trên nằm trên phần đất quy hoạch rừng phòng hộ, rừng sản xuất, đất thuộc quản lý của Ban Quản lý Rừng phòng hộ Hướng Hóa - Đakrông, đất của các hộ dân ở địa phương...
Vi phạm pháp luật trên nhiều lĩnh vực
Kết quả kiểm tra liên ngành đã chỉ ra các sai phạm của 2 dự án trên lĩnh vực đất đai, lâm nghiệp, xây dựng... Đối với lĩnh vực đất đai, cả 2 dự án sử dụng đất để xây dựng trụ tuabin điện gió khi chưa được UBND tỉnh cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, chuyển mục đích sử dụng rừng, chưa được UBND tỉnh cho thuê đất theo quy định của pháp luật là vi phạm quy định tại Điều 10, Điều 11, Điều 14 Nghị định số 91/2019/ NĐ-CP ngày 19/11/2019 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai.
Đối với dự án Hướng Linh 1, có 15 giấy CNQSD đất đã cấp cho chủ đầu tư để thực hiện dự án nhưng chủ đầu tư chưa sử dụng. Đối với dự án Hướng Linh 2, có 9/15 trụ tuabin nằm ngoài vị trí giấy CNQSD đất đã cấp, cụ thể 3 vị trí có phạm vi thi công xây dựng một phần diện tích nằm ngoài đất diện tích được cấp; 3 trụ tuabin thi công nằm trong phạm vi đất đã cấp cho Ban Quản lý Rừng phòng hộ Hướng Hóa - Đakrông; 3 trụ tuabin còn lại chưa được cấp.
Ngoài ra, chủ đầu tư đã sử dụng 1 vị trí đã được cấp đất cho dự án Hướng Linh 2 để xây dựng trụ tuabin gió của dự án Hướng Linh 1. Hiện nay, 9 vị trí được cấp của dự án Hướng Linh 2, chủ đầu tư chưa sử dụng để thực hiện dự án hoặc sử dụng một phần để thực hiện dự án.
Ngoài ra, hệ thống đường dây truyền tải điện 110kV của dự án Nhà máy điện gió Hướng Linh 1 và Hướng Linh 2 được xây dựng chung một hệ thống với 16 vị trí móng trụ và đi vào vận hành từ ngày 12/5/2017.
Tuy nhiên, qua kiểm tra cho thấy tất cả 16 móng trụ của tuyến đường dây điện 110kV được xây dựng trên phần đất chưa được UBND tỉnh cho phép chuyển mục đích sử dụng đất và cho thuê đất. Như vậy, chủ đầu tư đã vi phạm quy định tại Điều 11 và Điều 14 Nghị định số 91/2019/NĐ-CP ngày 19/11/2019 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai.
Trên lĩnh vực lâm nghiệp, chủ đầu tư đã sử dụng đất lâm nghiệp với diện tích khoảng 1,72 ha (đất rừng phòng hộ 1,46 ha; đất rừng sản xuất 0,26 ha), trong đó đối chiếu với bản đồ kiểm kê rừng tỉnh Quảng Trị đã được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 07/QĐ-UBND ngày 4/1/2017 thì có rừng với diện tích khoảng 0,96 ha.
Tuy nhiên, doanh nghiệp chưa làm các thủ tục đề nghị kiểm tra hiện trường để xác định hiện trạng trên đất lâm nghiệp có rừng hay không để thực hiện việc chuyển mục đích sử dụng rừng và đất lâm nghiệp theo đúng quy định của Luật Bảo vệ và Phát triển rừng (nay là Luật Lâm nghiệp).
Ngoài ra, chủ đầu tư còn vi phạm pháp luật về xây dựng khi xây dựng các tuabin gió không đúng vị trí, tọa độ đã được Sở Xây dựng cấp phép; hạng mục công trình đường dây và trạm biến áp 110kV Hướng Linh có kích thước móng trụ, số lượng trụ đỡ chưa phù hợp với giấy phép được cấp.
Cần xử lý các sai phạm
Liên quan đến các sai phạm của chủ đầu tư 2 dự án điện gió Hướng Linh 1 và Hướng Linh 2, phóng viên Báo Quảng Trị đã trao đổi với lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường. Lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường cho biết, từ cuối năm 2022, đơn vị đã tiến hành kiểm tra việc tuân thủ quy định sử dụng đất của 2 dự án Hướng Linh 1 và Hướng Linh 2 và phát hiện các sai phạm.
Sau kiểm tra, đơn vị đã có văn bản báo cáo UBND tỉnh, kiến nghị biện pháp xử lý, đồng thời kiến nghị UBND tỉnh thành lập đoàn kiểm tra liên ngành, giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì để kiểm tra trên tất cả các lĩnh vực như đất đai, lâm nghiệp, xây dựng.
Đối với lĩnh vực quản lý đất đai, liên quan đến các sai phạm của chủ đầu tư, Chánh Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường đã ban hành 2 Quyết định xử phạt vi phạm hành chính số 06 và số 07 ngày 22/9/2023 xử phạt đối với chủ đầu tư là Công ty Cổ phần Tổng công ty Tân Hoàn Cầu với tổng số tiền là 608 triệu đồng, trong đó dự án Hướng Linh 1 là 340 triệu đồng, dự án Hướng Linh 2 là 268 triệu đồng.
Làm việc với phóng viên, lãnh đạo Sở Công thương cho biết, do cả 2 dự án chưa đảm bảo các thủ tục nên đơn vị chưa tổ chức nghiệm thu, đồng thời đang tiến hành kiểm tra các sai phạm để có biện pháp xử lý. Lãnh đạo Sở Xây dựng cũng thông tin với phóng viên, sở đang thực hiện các thủ tục để xử lý theo quy định pháp luật.
Vụ việc cho thấy, các sai phạm của chủ đầu tư thực hiện dự án khá rõ ràng, vậy nên, các cơ quan chức năng cần sớm có biện pháp xử lý, yêu cầu chủ đầu tư khắc phục, hoàn thiện thủ tục đúng quy định pháp luật, tránh tạo ra tiền lệ xấu.