Cần xử lý dứt điểm những vướng mắc trong giải phóng mặt bằng các dự án trên địa bàn huyện Tĩnh Gia

San lấp mặt bằng Nhà máy Xi măng Đại Dương tại xã Tân Trường (Tĩnh Gia).

Theo báo cáo của UBND huyện Tĩnh Gia, hiện nay trên địa bàn có 91 dự án đủ điều kiện GPMB (kể cả dự án chuyển tiếp), diện tích cần GPMB 624,97 ha. Quý I – 2020, huyện đã ký cam kết với chủ đầu tư về GPMB 335,33 ha của 34 dự án; đo đạc, kiểm kê 162,62 ha/30 dự án; lập phương án bồi thường 67,17 ha/14 dự án; chi trả tiền bồi thường GPMB 28,76 ha/5 dự án; ban hành quyết định thu hồi đất cho 677 lượt hộ; trình phê duyệt phương án bồi thường 32,4 tỷ đồng/294 lượt hộ; đã phê duyệt phương án bồi thường 138,57 tỷ đồng/1.011 lượt hộ; hoàn thành chi trả tiền bồi thường 84,916 tỷ đồng/837 lượt hộ... Thực tế cho thấy, ngoài vướng mắc về GPMB của nhiều dự án, thì kế hoạch sử dụng đất năm 2020 huyện Tĩnh Gia chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt, do đó đối với một số dự án mới triển khai đầu năm 2020 chưa có cơ sở ban hành thông báo thu hồi đất để tổ chức kiểm kê và triển khai các trình tự thủ tục thu hồi đất.

Ngoài ra, qua tìm hiểu được biết, nhiều dự án triển khai thực hiện GPMB đã lâu nhưng đến nay vẫn chưa bàn giao xong mặt bằng cho chủ đầu tư thực hiện dự án. Trong đó, phải kể đến các dự án, như: Dự án đường Bắc - Nam 2 (đoạn từ đường Đông Tây 1 đến xã Tùng Lâm), triển khai GPMB từ năm 2010, với tổng chiều dài 6,8km, qua địa phận 4 xã (Hải Bình, Tĩnh Hải, Mai Lâm, Tùng Lâm); đến hết tháng 3–2020, huyện đã bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư 6,645km/6,8km. Đoạn qua xã Mai Lâm còn vướng mắc hộ Lê Ngọc Hân liên quan khu mộ (nằm trong khuôn viên đất hộ ông Trần Phong Úy), đã có quyết định phê duyệt bồi thường nhưng gia đình chưa nhận tiền, chưa bàn giao mặt bằng. UBND huyện đã giao UBND xã Mai Lâm chủ trì mời hộ gia đình làm việc để giải quyết dứt điểm, bàn giao mặt bằng; đoạn qua xã Hải Bình còn vướng mắc liên quan đến 3 hộ gia đình, gồm: Hộ bà Lê Thị Thanh (đề nghị bố trí đất tái định cư và thu hồi đất ngoài mốc là đất ở); hộ bà Lê Thị Thúy (đề nghị bồi thường đất trồng cây hàng năm là đất ở); hộ ông Hoàng Bá Thụ (đề nghị được bố trí đất ở tái định cư và hỗ trợ di chuyển tài sản). Nội dung kiến nghị của các hộ dân đã được UBND huyện và cấp có thẩm quyền nhiều lần giải quyết, nhưng các hộ không thống nhất kết quả giải quyết... Dự án đầu tư xây dựng thêm một đơn nguyên cầu vượt tại nút giao giữa Quốc lộ 1A và đường Nghi Sơn - Bãi Trành. Dự án triển khai công tác GPMB từ tháng 3-2018, với tổng chiều dài tuyến 5,9km, qua địa bàn 3 xã Mai Lâm, Tùng Lâm và Tân Trường. Dự án triển khai tháng 3-2018, đến nay, UBND huyện đã ban hành quyết định thu hồi đất, quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho 176 lượt hộ và 7 công trình hạ tầng (gồm: Hệ thống điện chiếu sáng của Ban Quản lý Khu Kinh tế Nghi Sơn và các Khu công nghiệp; đường ống nước Nhà máy Xi măng Nghi Sơn; đường dây thông tin tín hiệu đường sắt của Công ty thông tin tín hiệu đường sắt Vinh, Công ty TNHH MTV Sông Chu; di chuyển đường ống nước Anh Phát, Bưu điện huyện Tĩnh Gia), với tổng số tiền 59 tỷ đồng (trong đó, hộ gia đình 27,6 tỷ đồng, công trình hạ tầng 31,4 tỷ đồng) và hoàn thành GPMB 99,75%. Dự án đường từ Quốc lộ 1A đến điểm đầu đường Đông Tây 4 đi Cảng Nghi Sơn. Dự án thực hiện GPMB từ tháng 2-2017, với tổng chiều dài tuyến 7,38km, đi qua địa phận hai xã Mai Lâm và Hải Thượng, tổng số hộ dân bị ảnh hưởng là 48 hộ. UBND huyện Tĩnh Gia ban hành 71 quyết định phê duyệt, tổng số tiền 101,7 tỷ đồng/677 lượt hộ gia đình, cá nhân, các tổ chức, đã bàn giao mặt bằng 6 đợt với tổng chiều dài 6,4km... Những vướng mắc, kiến nghị của các hộ dân, sau khi các cấp có thẩm quyền ban hành quyết định giải quyết khiếu nại có một số hộ gia đình vẫn không thống nhất và đã có 11 hộ khởi kiện ra Tòa án Nhân dân tỉnh Thanh Hóa, hiện nay tòa án đang thụ lý hồ sơ... Ngoài ra, nhiều hộ gia đình khác vẫn chưa thống nhất phương án bồi thường, các tổ công tác của huyện đang tiếp tục vận động. Trường hợp các hộ dân vẫn không thống nhất bàn giao mặt bằng, huyện sẽ thực hiện cưỡng chế thu hồi đất đối với các hộ không chấp hành theo đúng quy định... Đường Đông Tây 4 đi Cảng Nghi Sơn, tổng chiều dài 6,1km, đi qua địa phận 2 xã Hải Thượng và Nghi Sơn. Huyện đã bàn giao mặt bằng sạch cho đơn vị thi công với chiều dài 5,25 km. Hiện nay trên mặt bằng dự án còn lại 65 hộ đã có quyết định phê duyệt phương án bồi thường, nhưng chưa nhận tiền và bàn giao mặt bằng (trong đó, UBND huyện đã ban hành quyết định đối với 21 hộ và sẽ tổ chức cưỡng chế sau khi có ý kiến của công an huyện; 44 hộ còn lại, UBND huyện đang chỉ đạo các phòng, ban và các đơn vị liên quan tổ chức vận động các hộ nhận tiền và bàn giao mặt bằng. Trường hợp các hộ vẫn cố tình không bàn giao mặt bằng thì huyện sẽ hoàn thiện hồ sơ cưỡng chế thu hồi đất theo quy định)... Dự án đường Đông Tây 1 kéo dài - Khu Kinh tế Nghi Sơn, triển khai GPMB từ năm 2016, với tổng chiều dài tuyến 6,8 km, đi qua địa phận 3 xã Xuân Lâm, Trúc Lâm, Phú Lâm; tổng số hộ bị ảnh hưởng 500 hộ, diện tích phải thu hồi đất 19,22 ha; trong đó, đất ở 5,8 ha, đất sản xuất nông nghiệp và đất khác là 13,4 ha; tổng số hộ phải di chuyển, tái định cư là 15 hộ. Huyện đã chi trả cho 1.204 lượt hộ với tổng kinh phí 107,4 tỷ đồng; đã bàn giao mặt bằng 5,9km/6,8 km cho chủ đầu tư và các nhà thầu thi công. Hiện nay, UBND huyện đang tập trung chỉ đạo hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư dự án rà soát, kiểm tra, thực hiện đầy đủ các chính sách theo quy định cho các hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án, thành lập các đoàn vận động các hộ dân nhận tiền và bàn giao mặt bằng; nếu trường hợp các hộ dân không chấp hành quyết định thu hồi đất, huyện sẽ hoàn tất thủ tục cưỡng chế thu hồi đất theo đúng quy định...

Bên cạnh nhiều dự án đang gặp vướng mắc, chậm tiến độ, thì Dự án Xây dựng dây chuyền 1- Nhà máy Xi măng Đại Dương, với diện tích 60 ha tại xã Tân Trường, huyện thực hiện công tác GPMB từ tháng 7-2019, với tổng số hộ bị ảnh hưởng là 18 hộ, đến nay công tác GPMB đã hoàn thành và bàn giao mặt bằng sạch cho chủ đầu tư thực hiện dự án... Dự án Đường Đông Tây 4 - Khu Kinh tế Nghi Sơn (đoạn từ Quốc lộ 1A tại xã Trường Lâm đến đường cao tốc Bắc - Nam), triển khai GPMB từ năm 2012, với chiều dài tuyến 2,1km, tổng diện tích bị ảnh hưởng 168 hộ; trong đó, 74 hộ có đất ở, 94 hộ có đất sản xuất nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản). UBND huyện Tĩnh Gia đã ban hành quyết định phê duyệt phương án, tổ chức chi trả và bàn giao mặt bằng 2,1km/2,1km cho chủ đầu tư và đơn vị thi công đã tổ chức thi công cơ bản hoàn thành. Dự án đường Đông Tây đoạn nối đường Bắc Nam 1B với đường Bắc Nam 3, triển khai GPMB năm 2015, chiều dài tuyến 5,9km, bao gồm tuyến chính qua 2 xã Mai Lâm, Tĩnh Hải dài 3,1km và tuyến nhánh qua xã Mai Lâm 2,8km. UBND huyện đã phê duyệt phương án bồi thường, tổ chức chi trả và bàn giao mặt bằng 5,9 km/5,9km cho chủ đầu tư thực hiện dự án và đơn vị thi công đã thi công công trình cơ bản hoàn thành.

Thiết nghĩ, điều quan trọng nhất hiện nay đó là, huyện Tĩnh Gia cần tập trung phối hợp với các sở, ngành có liên quan của tỉnh xử lý dứt điểm những vướng mắc của từng dự án trên địa bàn. Đồng thời, xác định mốc thời gian cụ thể cho việc hoàn thành GPMB của từng dự án, nhất là các dự án trọng điểm và giao nhiệm vụ cụ thể về GPMB cho từng tổ chức, cá nhân. Nếu dự án không hoàn thành đúng tiến độ theo kế hoạch, dây dưa kéo dài thì cần kiểm điểm làm rõ trách nhiệm cụ thể của từng tổ chức, cá nhân đã được giao nhiệm vụ GPMB.

Bài và ảnh: Xuân Cường