Cần xử lý quyết liệt các dự án chậm đầu tư

Theo số liệu báo cáo của UBND tỉnh (chưa được cập nhật, bổ sung mới), Bình Thuận có 43 dự án đầu tư chậm tiến độ, không đưa đất vào sử dụng. Các dự án nêu trên chiếm tổng diện tích gần 645 ha và có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc chậm tiến độ, bao gồm vấn đề giải phóng mặt bằng, thiếu năng lực tài chính của nhà đầu tư, và các yếu tố vướng mắc khác liên quan đến quy hoạch và thiếu hạ tầng cần thiết... Bình Thuận đã đưa ra các biện pháp cụ thể nhằm xử lý tình trạng các dự án đầu tư trên địa bàn chậm tiến độ hoặc không thực hiện đúng quy định. Những biện pháp này nhắm đến việc kiểm soát và nâng cao hiệu quả sử dụng đất, đồng thời hạn chế những tác động tiêu cực đến môi trường đầu tư và phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Dự án Khu dân cư phía Nam đường Lê Duẩn nhìn từ trên cao. Ảnh tư liệu.

Việc chậm đầu tư các dự án không chỉ gây ra những hệ lụy về kinh tế mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống xã hội và môi trường xung quanh. Dưới đây là một số hậu quả của việc chậm đầu tư:

Chậm tiến độ đầu tư làm giảm năng lực sản xuất, ảnh hưởng đến GDP và sự phát triển kinh tế của địa phương. Nguồn vốn đầu tư công không được sử dụng hiệu quả, lâu dần dẫn đến giảm hiệu quả tăng trưởng chung của nền kinh tế. Việc chậm tiến độ thường dẫn đến tình trạng đội vốn dự án, tăng tổng mức đầu tư do chi phí bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng và các phát sinh khác. Các dự án đầu tư công có thể tăng tổng mức đầu tư lên đến 300% trong một số trường hợp do giải phóng mặt bằng gặp khó khăn.

Khi dự án chậm tiến độ, nguồn lực (bao gồm tài chính, đất đai, và nhân lực) không được sử dụng hiệu quả, gây lãng phí cho ngân sách nhà nước. Các chi phí như lãi vay vẫn phát sinh trong khi nguồn vốn đầu tư không được giải ngân. Chậm tiến độ trong các dự án thường dẫn đến bất đồng về chính sách bồi thường, làm cho người dân khiếu kiện và phản đối, ảnh hưởng đến ổn định xã hội. Tình trạng "một dự án, hai chính sách bồi thường" đã xảy ra, gây khó khăn trong xử lý và khiến tiến độ dự án kéo dài hơn.

Các dự án chậm tiến độ thường làm ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của những người dân bị ảnh hưởng. Chẳng hạn, việc không kịp cải thiện cơ sở hạ tầng có thể dẫn đến tình trạng giao thông kém, ô nhiễm môi trường và mất an ninh trật tự.

Tình trạng chậm đầu tư kéo dài không chỉ ảnh hưởng đến các nhà đầu tư hiện tại mà còn làm giảm niềm tin của các nhà đầu tư tiềm năng, dẫn đến khó khăn trong thu hút vốn đầu tư trong tương lai. Việc chậm đầu tư làm giảm khả năng giải ngân vốn, ảnh hưởng đến dự toán ngân sách và yêu cầu điều chỉnh ngân sách vì các khoản chi phí phát sinh không lường trước.

Như vậy, việc chậm đầu tư dự án sẽ tác động sâu rộng đến nhiều khía cạnh của xã hội và phát triển kinh tế. Trong thời gian tới Bình Thuận cần đưa ra nhiều biện pháp cụ thể nhằm xử lý tình trạng các dự án đầu tư trên địa bàn chậm tiến độ hoặc không thực hiện đúng quy định. Những biện pháp này nhắm đến việc kiểm soát và nâng cao hiệu quả sử dụng đất, đồng thời hạn chế những tác động tiêu cực đến môi trường đầu tư và phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Cần tiến hành rà soát tất cả các dự án đầu tư hiện có, xác định rõ các dự án chậm tiến độ và nguyên nhân chậm trễ. Nếu phát hiện dự án không thực hiện đúng tiến độ, sẽ thực hiện các biện pháp như xử phạt vi phạm hành chính hoặc quyết định ngừng, chấm dứt hoạt động của dự án. Điều này nhằm xử lý triệt để các dự án không có năng lực thực hiện hoặc cố tình kéo dài thời gian thực hiện mà không có lý do chính đáng. Các nhà đầu tư phải thực hiện báo cáo định kỳ cho các sở, ngành và địa phương về tình hình triển khai dự án theo quy định, nhằm đảm bảo sự minh bạch và hỗ trợ kịp thời trong công tác quản lý dự án. Nếu sau 2 năm mà nhà đầu tư vẫn không hoàn thành mục tiêu hoạt động mà không có lý do hợp pháp, tỉnh sẽ tiến hành thủ tục chấm dứt hoạt động dự án. Các nhà đầu tư phải thực hiện đầy đủ các quy định về đầu tư, quy hoạch, đất đai, môi trường, xây dựng, và các yêu cầu khác liên quan đến pháp luật trong quá trình thực hiện dự án. Các nhà đầu tư cần tự đánh giá và nghiên cứu hiệu quả của dự án, để kịp thời có điều chỉnh hoặc thực hiện thủ tục chấm dứt nếu cần thiết.

Việc xử lý các dự án chậm đầu tư tại Bình Thuận không chỉ bảo vệ nguồn lực xã hội mà còn phát huy giá trị tài nguyên đất đai và môi trường đầu tư, góp phần nâng cao tính cạnh tranh và phát triển bền vững của kinh tế địa phương. Tỉnh cần chỉ đạo các sở, ngành chức năng và các địa phương thực hiện quyết liệt các biện pháp đã đề ra, xử lý tình trạng này một cách triệt để và hiệu quả.

HUỲNH THANH