Canada có thể phạm sai lầm vì trả đũa thuế quan của ông Trump
Một số nhà kinh tế cho rằng thuế quan trả đũa của Canada làm tình hình thêm tồi tệ, gây áp lực thêm cho nền kinh tế và gia tăng lạm phát trong khi không có tác dụng nhiều trong việc ngăn động thái của Washington...
Ảnh minh họa: Reuters
Cuộc chiến thuế quan giữa Mỹ và Canada vừa chính thức được châm ngòi khi Mỹ bắt đầu áp thuế quan 10% với sản phẩm năng lượng và 25% với toàn bộ hàng hóa khác của Canada từ ngày 4/3.
Đáp trả, Canada áp thuế quan lên 30 tỷ đôla Canada (20,8 tỷ USD) hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ, đồng thời cảnh báo có thể tăng lượng hàng hóa bị áp thuế quan lên 155 tỷ đôla Canada (107,4 tỷ USD) sau 3 tuần nếu nước này không được Mỹ dỡ thuế.
Theo các nhà phân tích, GDP của Canada có thể giảm - lần đầu tiên kể từ đại dịch Covid-19 - nếu cuộc chiến thuế quan của nước này với đối tác thương mại lớn nhất kéo dài.
Một số nhà kinh tế ước tính thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump với hàng hóa Canada có thể khiến tăng trưởng GDP của nước này giảm 2-4 điểm phần trăm. Bên cạnh đó, việc tăng thuế quan của Canada với hàng nhập khẩu từ Mỹ để đáp trả cũng được dự báo sẽ khiến giá cả hàng hóa tại nước này tăng lên.
“Canada nhiều khả năng sẽ trải qua một vài quý suy giảm GDP, điều này có nghĩa là một cuộc suy thoái nhẹ, trước khi dần tăng trưởng trở lại”, hai nhà kinh tế Sal Guatieri và Shelly Kaushik, tại ngân hàng Bank of Montreal, nhận xét trong một báo cáo với nhà đầu tư. “Thuế quan qua lại và đồng nội tệ suy yếu cũng có thể khiến lạm phát gia tăng tại Canada”.
Thị trường hiện đặt cược vào khả năng 95% Ngân hàng Trung ương Canada (BOC) sẽ hạ lãi suất vào tuần tới. Trên thực tế, tình trạng giá cả leo thang và tăng trưởng kinh tế giảm tốc - còn gọi là đình lạm (stagflation) - sẽ khiến BOC tiến thoái lưỡng nan. Dù cú sốc kinh tế có thể buộc BOC hạ lãi suất cho vay, nhưng các quan chức của cơ quan này cũng sẽ phải thận trọng để không làm gia tăng áp lực lạm phát.
Theo hãng tin Bloomberg, trong một phát biểu vào tháng trước, Thống đốc Tiff Macklem của BOC nhận định một cuộc chiến thuế quan kéo dài giữa Mỹ và Canada có thể khiến GDP của Canada giảm gần 3% và “xóa sạch tăng trưởng” trong trong vòng 2 năm. Tuy nhiên, với kịch bản chiến tranh thương mại, ông Macklem cho biết các yếu tố đẩy giá cả tăng lên mạnh hơn áp lực giảm giá do nhu cầu yếu, khiến lạm phát tại Canada tăng vượt mục tiêu 2% của BOC.
“Chúng tôi không thể để vấn đề thuế quan trở thành vấn đề lạm phát”, ông Macklem phát biểu.
Nền kinh tế Canada bất ngờ phục hồi mạnh vào cuối năm 2024 với mức tăng trưởng quý 4 đạt 2,6% nhờ BOC mạnh tay hạ lãi suất để thúc đẩy nhu cầu nội địa. Tuy nhiên, thành quả này khó được duy trì nếu cuộc chiến thuế quan với Mỹ kéo dài.
Tác động tới nền kinh tế Canada sẽ tùy thuộc việc thuế quan của Mỹ sẽ được duy trì trong bao lâu. Về phía ông Trump, không dễ để dự đoán các hành động tiếp theo bởi vị Tổng thống từng lùi thời hạn áp thuế quan cho Canada và Mexico vào đầu tháng 2.
“Nhà đầu tư không biết được thời hạn áp thuế quan của Mỹ là bao lâu dù đây là một điểm mấu chốt”, nhà kinh tế Derek Holt tại ngân hàng Bank of Nova Scotia, nhận xét trong một báo cáo. “Ông Trump dường như thích phô trương và không theo một nguyên tắc nào cả. Vì vậy, theo những gì chúng ta đã biết thì thuế quan có thể không kéo dài".
Thực tế là trước cả khi thuế quan của Mỹ có hiệu lực, những tuyên bố đe dọa của ông Trump cũng đã khiến tâm lý của doanh nghiệp và người tiêu dùng Canada bị ảnh hưởng.
Một số nhà kinh tế cho rằng thuế quan trả đũa của Canada làm tình hình thêm tồi tệ, gây áp lực thêm cho nền kinh tế và gia tăng lạm phát trong khi không có tác dụng nhiều trong việc ngăn động thái của Washington.
“Hành động trả đũa của Canada có thể phản tác dụng về mặt kinh tế và khiến nước này không có nhiều dư địa để phản ứng chính sách. Điều này gây tổn hại cho người tiêu dùng, nhà sản xuất và tình hình tài chính quốc gia của nước này”, ông Bryan Yu, nhà kinh tế trưởng tại công ty tài chính Central 1 Credit Union, nhận định.
