Xuất khẩu tôm khởi sắc, góp hơn 542 triệu USD trong 2 tháng đầu năm
Tôm tiếp tục là điểm sáng xuất khẩu khi trong 2 tháng đầu năm, loại thủy sản này đã mang về hơn 542 triệu USD cho Việt Nam.
Theo thống kê mới nhất của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản cả nước trong tháng 2 ước đạt 655,197 triệu USD, tăng 43% so với cùng kỳ năm 2024.
Trong đó, tôm tiếp tục là điểm sáng lớn nhất khi đóng góp 542,387 triệu USD trong 2 tháng đầu năm, tăng 31%.
Riêng tháng 2, kim ngạch xuất khẩu tôm đạt 231,406 triệu USD và có mức tăng trưởng 34%. Số liệu trên cho thấy ngành tôm đang lấy lại đà tăng trưởng sau giai đoạn rớt giá kéo dài từ năm 2023-2024.
Dù nhu cầu nhập khẩu tôm của Trung Quốc và Mỹ giảm trong năm 2024, các thị trường khác như EU và một số khu vực mới nổi đã bù đắp khoảng trống.
Điều này giúp cho sản xuất tôm toàn cầu duy trì ổn định và giá cả trở nên khởi sắc. Đây cũng là dấu hiệu của sự cân bằng lành mạnh hơn giữa cung và cầu.
Đáng chú ý, EU hiện là thị trường nhập khẩu tôm chân trắng tươi đông lạnh và chế biến có giá trị gia tăng đạt 376.875 tấn trong năm 2024. Con số này cũng tăng 4% so với 2023.
Xu hướng tăng trưởng dài hạn được thể hiện rõ khi lượng nhập khẩu năm 2024 cao hơn 26% so với năm 2019, chủ yếu nhờ sự đóng góp từ Ecuador (+78%) và Ấn Độ (+47%).
Bên cạnh đó, Việt Nam cũng ghi nhận sự phục hồi một phần trong nguồn cung sang EU, củng cố vị thế đối với nhóm các nhà cung cấp hàng đầu.
Tuy nhiên, thị trường cạnh tranh ngày càng gay gắt từ Ecuador và Ấn Độ, đòi hỏi Việt Nam phải tập trung vào các sản phẩm giá trị gia tăng và đa dạng hóa thị trường để duy trì lợi thế.
Bà Lê Hằng, Giám đốc truyền thông VASEP đánh giá triển vọng năm 2025 cho ngành tôm khá lạc quan, miễn là các yếu tố bất ổn như chiến tranh thương mại dưới chính quyền ông Trump không gây thêm gián đoạn.
Theo đó, giá nhập khẩu tôm trung bình tăng từ tháng 10/2024 và dự kiến duy trì ở mức cao trong suốt năm 2025 nhờ tồn kho ổn định. Đây là yếu tố giúp mang lại niềm tin cho cả nhà xuất khẩu và nhập khẩu.
Cũng trong tháng 2, kim ngạch xuất khẩu cá tra có dấu hiệu phục hồi, đạt 120,057 triệu USD và tăng mạnh 33%.
"Tuy nhiên, thị trường cá tra đối mặt với không ít thách thức. Giá nguyên liệu tăng do chi phí đầu vào như thức ăn, nhân công leo thang. Đồng thời, sự bất ổn từ chính sách thuế quan của Mỹ, với mức thuế bổ sung 10% áp lên thủy sản chế biến từ Trung Quốc đã gián tiếp ảnh hưởng đến dòng chảy thương mại toàn cầu", bà Hằng cho biết.
Trong khi đó, ngành xuất khẩu cá ngừ Việt Nam cũng đang đối mặt với những thách thức lớn từ các thị trường nhập khẩu chủ lực như EU và Mỹ.
Quy định về chống đánh bắt bất hợp pháp (IUU) tiếp tục là rào cản lớn đối với thủy sản khai thác, bao gồm mặt hàng cá ngừ.
Cụ thể, quy định kích thước tối thiểu cá ngừ vằn 0,5 m tại Nghị định 37/2024 đang khiến ngư dân và doanh nghiệp khó giải quyết bài toán nguyên liệu.
Mặt khác, các nhóm sản phẩm như mực và bạch tuộc, nhuyễn thể có vỏ và cua ghẹ đều cho thấy tiềm năng lớn. Đặc biệt, nhuyễn thể có vỏ và cua ghẹ ghi nhận tăng trưởng vượt bậc, nhờ vào nhu cầu tăng mạnh từ thị trường Trung Quốc.
Dù vậy, EU và Mỹ ngày càng siết chặt kiểm soát nguồn gốc, đòi hỏi truy xuất nguồn gốc đầy đủ và chặt chẽ.
Nếu không đáp ứng, các mặt hàng này có nguy cơ bị từ chối nhập khẩu, ảnh hưởng nghiêm trọng đến kim ngạch xuất khẩu.
"Sự phối hợp giữa Chính phủ, doanh nghiệp và ngư dân trong việc xây dựng chuỗi cung ứng bền vững là yếu tố sống còn để giữ vững thị trường và thúc đẩy tăng trưởng", bà Hằng nhận định.
