Canada: Lạm phát giảm nhưng giá thực phẩm vẫn tăng hơn 9%

Người tiêu dùng mua sắm tại khu chợ ở Ontario, Canada. Ảnh: THX/TTXVN

Tỷ lệ lạm phát của Canada đã giảm xuống 2,8% trong tháng 6/2023, đánh dấu lần đầu tiên lạm phát xuống gần mức mục tiêu mà ngân hàng trung ương nước này đặt ra. Phó thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tài chính Canada Chrystia Freeland ca ngợi diễn biến này là “một dấu mốc quan trọng”.

Tuy nhiên, theo các chỉ số giá cả mới nhất trên thị trường, thì chi phí cho hàng hóa tiêu dùng thiết yếu và thực phẩm của người dân Canada vẫn rất cao, và chỉ số giá thực phẩm hiện tăng 9,1% so với cùng kỳ năm ngoái.

Chuyên gia kinh tế Claire Fan của Ngân hàng Hoàng gia Canada cho rằng giá lương thực và thực phẩm bị đẩy lên cao như vậy, đặc biệt là rau xanh và trái cây, là do sự kết hợp của nhiều yếu tố.

Trong đó, giảng viên kinh tế tài chính Will Huggins của Đại học McMaster Ontario cho biết một trong những lý do làm giá thực phẩm và trái cây tăng là giá trị của đồng CAD đã giảm khoảng 10% so với đồng USD.

Số liệu thống kê cho thấy vào tháng 5/2021, 1 CAD tương đương khoảng 83 xu Mỹ, trong khi hiện nay, 1 CAD chỉ đổi được khoảng 75 xu Mỹ. Đồng CAD giảm giá sẽ khiến các mặt hàng Canada nhập khẩu từ Mỹ trở nên đắt đỏ hơn. Đây là lý do giá một số sản phẩm tại các cửa hàng tạp hóa ở Canada đã tăng 10% so với hai năm trước.

Bên cạnh đó, biến đổi khí hậu cũng là một trong những nguyên nhân đẩy giá lương thực tăng cao. Điều kiện thời tiết ngày càng khắc nghiệt như hạn hán, cháy rừng và lũ lụt thường xuyên ở Canada cũng như trên thế giới đã làm cho chuỗi cung ứng và tình hình sản xuất nông nghiệp bị ảnh hưởng, đẩy lạm phát lương thực lên cao.

Bà Fan cho biết Ngân hàng Hoàng gia Canada đã xác định điều kiện thời tiết là một những những mối đe dọa chính đối với lạm phát lương thực trong 10 năm tới, vì nó sẽ dẫn tới nhiều biến động khó dự đoán.

Ông Huggins nhận xét trong suốt lịch sử loài người, thời tiết luôn có tác động rất lớn tới sản xuất và chi phí lương thực. Các điều kiện thời tiết cực đoan có thể khiến mọi chuyện trở nên phức tạp hơn.

Chuyên gia này lưu ý rằng biến động địa chính trị cũng là một yếu tố làm cho giá lương thực bị đẩy lên cao hơn. Xung đột tại Ukraine từ tháng Hai năm ngoái đã gây thêm áp lực tăng giá lương thực toàn cầu do vai trò của hai nước trong sản xuất nông nghiệp và dầu mỏ, khiến giá lúa mỳ, phân bón và khí đốt tự nhiên đều tăng.

Một lý do nữa được cả hai chuyên gia trên đề cập tới là sự tắc nghẽn của chuỗi cung ứng toàn cầu bắt nguồn từ đại dịch COVID-19 khiến cho giá lương thực tăng cao, mặc dù tình hình đang dần dần được tháo gỡ.

Ông Huggins cho biết tình trạng tắc nghẽn máy móc sử dụng tại các trang trại là một ví dụ đẩy giá cả ở Canada tăng cao. Các đơn đặt hàng máy móc nông nghiệp còn tồn đọng ở Canada phải kéo dài cho tới sang năm mới có thể giải quyết hết.

Một vấn đề nan giải khác mà Canada đang phải đối mặt là tình trạng thiếu lao động trong lĩnh vực nông nghiệp và điều này có thể sẽ khiến giá lương thực tăng cao trong thời gian tới.

Ông Huggins nhận định thay thế nguồn lao động chuẩn bị nghỉ hưu trong lĩnh vực nông nghiệp ở Canada đang là một vấn đề. Việc cung ứng nguồn lao động chân tay ở Canada đang gặp khó khăn, trong khi việc đầu tư cho thiết bị máy móc lại chưa có kế hoạch chuẩn bị, và đây sẽ là một lý do nữa gây áp lực cho giá lương thực.

Theo báo cáo về giá lương thực thực phẩm 2023 của Cơ quan phân tích thực phẩm nông nghiệp Đại học Dalhousie, người tiêu dùng Canada có thể sẽ thấy giá thực phẩm tăng khoảng 5-7% trong nửa cuối năm nay, với những mặt hàng tăng đáng kể nhất là rau xanh, sữa và thịt.

Báo cáo này dự báo rằng một gia đình Canada bốn người sẽ mất thêm hơn 1.000 CAD (khoảng 744 USD) cho thực phẩm so với năm 2022.

Bà Fan cho rằng mặc dù giá lương thực, thực phẩm không thể giảm mạnh sau một đêm, nhưng báo cáo đã cho thấy kỳ vọng lạm phát lương thực, thực phẩm sẽ chậm lại trong những tháng tới./.

Hà Linh (P/v TTXVN tại Ottawa)