Canada sẽ bầu cử như thế nào để tìm người thay Thủ tướng Trudeau?
Thủ tướng Canada Justin Trudeau đã chính thức thông báo từ chức vào ngày 6/1. Ông cho biết sẽ tiếp tục giữ chức Thủ tướng cho đến khi Đảng Tự do tìm được người thay thế.
Phát biểu tại buổi họp báo sáng thứ Hai, Thủ tướng Trudeau cho biết: "Tôi luôn được thôi thúc bởi tình yêu dành cho Canada và mong muốn phục vụ người dân Canada... Nhưng đã đến lúc tôi không thể là người dẫn dắt Đảng Tự do trong cuộc bầu cử sắp tới. Người dân Canada xứng đáng có một sự lựa chọn thực sự".
Thủ tướng Canada Justin Trudeau tuyên bố từ chức bên ngoài tòa nhà Rideau Cottage ở Ottawa vào ngày 6 tháng 1 năm 2025. (Ảnh do AP cấp bản quyền, không phát hành lại)
Theo điều lệ của Đảng Tự do, ông Trudeau có thể tiếp tục giữ vai trò lãnh đạo tạm thời cho đến khi tìm được người kế nhiệm. Ban lãnh đạo của đảng này sẽ tổ chức một cuộc họp trong tuần này để lên kế hoạch cho quá trình bầu chọn.
Hạn chót cho cuộc bầu chọn lãnh đạo mới được đồn đoán là trước ngày 24/3, khi Quốc hội Canada dự kiến hoạt động trở lại. Trong thời gian chờ đợi, chính phủ sẽ tạm ngừng hoạt động, không thông qua bất kỳ dự luật hay tổ chức tranh luận nào.
Đảng Tự do cần chọn được lãnh đạo mới trước cuộc tổng tuyển cử ngày 20/10/2025, nhằm chuẩn bị tranh cử.
Canada áp dụng hệ thống bầu cử đảng có nhiều ghế nhất trong Quốc hội sẽ thành lập chính phủ. Lãnh đạo của đảng thắng cử sẽ trở thành Thủ tướng.
Hệ thống bầu lãnh đạo của Đảng Tự do phức tạp hơn. Mỗi khu vực bầu cử được phân bổ 100 điểm. Cử tri xếp hạng các ứng viên yêu thích của mình, và các điểm số sẽ được phân bổ tỷ lệ với phiếu bầu. Ứng viên nào đạt trên 50% điểm toàn quốc sẽ trở thành lãnh đạo mới.
Một số ứng viên tiềm năng đã được nhắc đến, bao gồm: Cựu Phó Thủ tướng Chrystia Freeland, Bộ trưởng Tài chính Dominic LeBlanc, Bộ trưởng Giao thông Anita Anand, Cựu Thống đốc Ngân hàng Trung ương Canada Mark Carney.
Người kế nhiệm ông Trudeau sẽ phải đối mặt với thách thức lớn, trong đó có việc thuyết phục cử tri và lấy lại lòng tin sau khi Đảng Tự do đang dần mất đi vị thế. Nếu không, lãnh đạo Đảng Bảo thủ đối lập Pierre Poilievre có thể chiếm ưu thế trong cuộc bầu cử tới.
Chủ tịch Đảng Tự do, ông Sachit Mehra, phát biểu: "Đảng Tự do trên khắp Canada vô cùng biết ơn Justin Trudeau vì hơn một thập kỷ lãnh đạo đất nước và đảng. Chúng tôi cảm ơn ông vì những cống hiến to lớn cho Canada và mong chờ sự lãnh đạo của ông cho đến khi có người kế nhiệm".
