Căng thẳng Israel - Iran: IAEA kêu gọi đối thoại để duy trì cơ chế không phổ biến vũ khí hạt nhân

* Tehran cảnh báo Mỹ về “hậu quả không thể khắc phục”

* Ngoại trưởng Iran tới Nga tìm sự hỗ trợ

Ngày 22-6, Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) Rafael Grossi cảnh báo cơ chế không phổ biến vũ khí hạt nhân quốc tế có nguy cơ sụp đổ nếu các biện pháp ngoại giao không được nối lại, đặc biệt sau cuộc không kích của Mỹ nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran.

Tổng giám đốc IAEA Rafael Grossi (trên màn hình) phát biểu tại cuộc họp khẩn của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc ở New York, Mỹ, ngày 22-6-2025. Ảnh: THX/TTXVN

Phát biểu tại cuộc họp khẩn của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ), ông Grossi nhấn mạnh: “Cơ chế không phổ biến hạt nhân - nền tảng của an ninh quốc tế trong hơn nửa thế kỷ qua - đang bị đe dọa. Chúng ta vẫn còn cơ hội để quay lại với đối thoại và ngoại giao. Nếu cánh cửa đó khép lại, bạo lực và sự hủy diệt có thể leo thang đến mức không thể tưởng tượng được và cơ chế không phổ biến vũ khí hạt nhân toàn cầu như chúng ta biết có thể sụp đổ hoàn toàn”. Bên cạnh đó, Tổng giám đốc IAEA nhấn mạnh Iran, Israel và khu vực Trung Đông đều cần tới sự hòa bình và nhấn mạnh vẫn còn một con đường dành cho ngoại giao, đồng thời kêu gọi các bên trở lại bàn đàm phán.

Trong thông báo gửi HĐBA LHQ, Tổng giám đốc IAEA Rafael Grossi cho biết lối vào các đường hầm được sử dụng để lưu trữ vật liệu làm giàu tại cơ sở hạt nhân Isfahan dường như đã bị trúng không kích trong cuộc tấn công của Mỹ đêm 21 và rạng sáng 22-6.

Về phần mình, giới chức Iran cho biết các biện pháp sẽ được thực hiện để bảo vệ vật liệu hạt nhân của nước này mà không thông báo cho IAEA. Phát biểu trước hội đồng, ông Grossi khẳng định Iran có thể tiến hành việc này, tuân theo nghĩa vụ của Iran trong Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân.

Liên quan đến căng thẳng Israel - Iran, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố Israel đang tiến rất gần đến việc hoàn tất mục tiêu loại bỏ chương trình tên lửa đạn đạo và chương trình hạt nhân của Iran.

Phát biểu trước các phóng viên, ông Netanyahu cam kết không để Israel bị cuốn vào cuộc xung đột tiêu hao, nhưng cũng nhấn mạnh sẽ không kết thúc chiến dịch nhằm vào Iran quá sớm khi mục tiêu chưa hoàn tất. Thủ tướng Netanyahu cho biết cơ sở hạt nhân Fordow của Iran đã bị bom xuyên phá của Mỹ gây hư hại nghiêm trọng trong đêm, dù mức độ thiệt hại cụ thể vẫn đang được đánh giá.

Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump khẳng định các cuộc không kích của nước này đã phá hủy 3 cơ sở hạt nhân Fordow, Natanz và Isfahan.

Trước đó, truyền hình Iran đưa tin về việc 3 cơ sở hạt nhân của nước này bị tấn công nhưng cho biết nước này đã kịp thời sơ tán kho urani làm giàu.

* Phát biểu ngày 22-6 trên hãng thông tấn quốc gia IRNA, ông Ali Akbar Velayati - cố vấn hàng đầu của nhà lãnh đạo tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei - khẳng định bất kỳ quốc gia nào cho phép Mỹ sử dụng lãnh thổ của mình để tấn công Iran đều sẽ trở thành mục tiêu hợp pháp của lực lượng vũ trang Iran. Theo ông Velayati, “không còn chỗ cho Mỹ hay các căn cứ của họ tại Trung Đông và thế giới Hồi giáo”, đồng thời cho rằng Iran sẽ không chấp nhận bất kỳ hành động gây hấn hay xúc phạm nào. Ông nêu rõ: “Mỹ đã tấn công vào trái tim của thế giới Hồi giáo và sẽ phải đối mặt hậu quả không thể khắc phục được”.

Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian đưa ra cảnh báo tương tự, trong khi các cuộc biểu tình chống Mỹ và Israel đã nổ ra tại trung tâm thủ đô Tehran.

Trước tình hình ngày càng căng thẳng, Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi ngày 22-6 đã tới Moskva để thảo luận với Tổng thống Nga và các quan chức cấp cao nước này, nhằm tìm kiếm sự hỗ trợ ngoại giao…

TTXVN