Căng thẳng Nga - Thổ Nhĩ Kỳ: NATO có nhập cuộc?
Ngày 28/2, trong một động thái căng thẳng ngoại giao chưa từng có, Cố vấn của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan - thành viên Ủy ban của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ về Chính sách đối ngoại và an ninh Mesut Hakki tuyên bố: Ankara sẵn sàng chiến tranh với Nga. Syria – 'nơi ngọn lửa bắt đầu'
“Ông Mesut Hakki cũng lưu ý: Nga - Thổ Nhĩ Kỳ có 16 lần chiến tranh với nhau và Ankara sẵn sàng làm điều đó một lần nữa và sự báo thù của Ankara sẽ rất khủng khiếp. Ngoài ra, ông cam kết sẽ phá nát nước Nga từ bên trong, lưu ý rằng 25 triệu người Hồi giáo đang sống ở đó”– Thông tin trên một đài truyền hình địa phương của Thổ Nhỹ Kỳ cho biết.
Tuyên bố của ông Mesut Hakki diễn ra một ngày sau khi 33 binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ đã thiệt mạng trong một cuộc không kích được cho là do quân đội thuộc Chính phủ Syria thực hiện ở tỉnh Tây Bắc Idlib. Để đáp trả bằng hành động, quân đội Thổ Nhỹ Kỳ cũng đang liên tục tiến hành trả đũa bằng hành động nã pháo vào những mục tiêu của Chính phủ Syria.
Trước đó, các máy bay ném bom của không quân Syria đã tiến hành hoạt động tác chiến chung với máy bay quân sự Nga để tấn công một đoàn xe của Thổ Nhĩ Kỳ đang di chuyển ở vùng Jebel al-Zawiya, tỉnh Idlib. Cuộc tấn công này đã khiến 3 binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ thiệt mạng và 20 người khác bị thương. Ngoài ra, Thổ Nhĩ Kỳ cũng thiệt hại một số thiết bị quân sự.
Để giải thích về các cuộc không kích, Hãng thông tấn Nga RIA dẫn nguồn Bộ Quốc phòng Nga nói các binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ thiệt mạng trong vụ pháo kích này không nên có mặt tại khu vực bị tấn công đó. Đồng thời chỉ rõ, Ankara đã không báo trước với Moscow về vị trí đóng quân của họ.
Bộ Quốc phòng Nga cũng khẳng định, các máy bay chiến đấu Nga không thực hiện các vụ không kích ở khu vực binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ đóng quân và Moscow đã làm mọi việc để đảm bảo quân đội Syria ngừng bắn để các binh sĩ di chuyển đến nơi an toàn.
Tuy nhiên, bỏ ngoài tai những lời giải thích đó, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan ngay lập tức đã tổ chức một cuộc họp đặc biệt về tình hình Idlib với các bộ trưởng và quan chức quân đội nước này tại dinh thự của ông ở Ankara, sau khi xảy ra cuộc tấn công trên.
Lực lượng nổi dậy được Thổ Nhĩ Kỳ ủng hộ đã tái chiếm Saraqeb và cắt đứt tuyến đường cao tốc M5 nối Thủ đô Damascus với thành phố cổ Aleppo ở miền Bắc Syria.
Để đáp trả, Hạm đội Biển Đen của Nga cho biết, Moscow đang triển khai 2 tàu chiến trang bị tên lửa hành trình Kalibr hướng về phía bờ biển Syria.
NATO có nhập cuộc?
Phát biểu tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc ở New York, Ngoại trưởng Đức Heiko Maas đã chỉ trích các cuộc tấn công, đồng thời cho rằng, Moscow và Damascus phải chịu trách nhiệm đối với những hành động như vậy.
Theo tờ Deutsche Welle, ông Mass đã gọi các cuộc tấn công ở tỉnh Idlib, phía Tây Bắc Syria, là “tội ác chiến tranh”. Bộ trưởng Ngoại giao của Đức cũng mạnh mẽ lên án chính quyền Syria và đồng minh Nga đã đánh bom “cơ sở hạ tầng dân sự như bệnh viện và trường học”.
Trong một động thái khác, Phát ngôn viên Đảng Công lý và Phát triển cầm quyền của Thổ Nhĩ Kỳ - ông Omer Celik - nhấn mạnh: Ankara coi cuộc không kích này là một cuộc tấn công vào Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và bắt đầu tham vấn với NATO về vấn đề này. Và NATO đã lên tiếng. Người phát ngôn của Tổng Thư ký NATO cho biết, ông Jens Stoltenberg đã lên án những cuộc không kích “bừa bãi” do chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad và Nga thực hiện.
Trong cuộc điện đàm với Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu, ông Stoltenberg cũng đã kêu gọi họ chấm dứt hành động tấn công, tôn trọng luật pháp quốc tế và ủng hộ những nỗ lực của Liên hợp quốc để tìm kiếm một giải pháp hòa bình.
Theo Người phát ngôn của Tổng Thư ký NATO: “Ông Stoltenberg đã hối thúc các bên giảm leo thang tình huống nguy hiểm này và tránh làm tồi tệ hơn nữa tình hình nhân đạo nghiêm trọng trong khu vực”.
Tuy nhiên, giới chuyên gia quốc tế lo ngại, dưới sự hối thúc của Thổ Nhỹ Kỳ, NATO sẽ nhập cuộc chứ không chỉ là những lời tuyên bố suông. Bất kỳ hành động nào của NATO nếu “đổ dầu vào lửa” cũng đẩy Nga và Thổ Nhỹ Kỳ đứng trước một “vực thẳm tử thần”.