Cảnh báo ngộ độc rượu dịp cuối năm

Tử vong vì ngộ độc hóa chất trong rượu

Liên quan đến vụ ngộ độc ở quận Long Biên (Hà Nội) khiến 2 người chết, 15 người nhập viện cấp cứu, ngày 24/12, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Hà Nội có báo cáo kết quả điều tra, giám sát, xử lý sự cố an toàn thực phẩm này. Theo báo cáo của Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Hà Nội, nguyên nhân xảy ra vụ việc là do ngộ độc hóa chất Acetonitrile có trong rượu trắng do công ty mang đến.

Trước đó, ngày 19/12, Công ty TNHH MTV NBC Pacific tổ chức hội thảo tại một trung tâm hội nghị ở P.Phúc Lợi, quận Long Biên với 80 người tham gia. Ngoài thực đơn do đơn vị tổ chức sự kiện cung cấp, công ty này có mang thêm 20 lít rượu trắng vào bữa tiệc để sử dụng. Sau bữa ăn trưa cùng ngày, 20 người có biểu hiện ngộ độc phải nhập viện, 2 người tử vong.

Bệnh nhân ngộ độc đang được điều trị tích cực tại Bệnh viện Bạch Mai

Lực lượng chức năng đã lấy tổng số 53 mẫu thực phẩm và rượu có liên quan đi xét nghiệm. Kết quả xét nghiệm cho thấy trong 6 mẫu rượu do công ty tự mang đến, có 2 mẫu rượu nồng độ Methanol vượt quá giới hạn cho phép và phát hiện Acetonitrile; 4 mẫu rượu khác các chỉ tiêu nằm trong giới hạn cho phép. 14 mẫu thức ăn, 4 mẫu nước uống khác không phát hiện vi sinh vật gây bệnh. Các mẫu bệnh phẩm (máu, nước tiểu) phát hiện Acetonitrile và Cyanid.

Trước đó, ngày 22/12, bác sĩ Nguyễn Mạnh Chiến, Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết hiện có 14 bệnh nhân điều trị với các biểu hiện ngộ độc khác nhau. Các triệu chứng bao gồm rối loạn tiêu hóa (đau bụng, buồn nôn, nôn, tiêu chảy), rối loạn thần kinh (đau đầu, nói sảng, rối loạn ý thức), rối loạn tuần hoàn, chuyển hóa. Trong số này, 5 bệnh nhân bị sốc nhiễm trùng, nhiễm độc, phải hồi sức tích cực, lọc máu, đặt nội khí quản và thở máy. Hai ca nặng nhất đã được chuyển đến Trung tâm Hồi sức tích cực để giảm tải. 9 bệnh nhân còn lại tình trạng dần tiến triển.

Theo các chuyên gia, Acetonitril là một dung môi công nghiệp được sử dụng trong sản xuất hóa chất, dược phẩm và các ứng dụng kỹ thuật. Acetonitril thường không phải là thành phần tự nhiên trong rượu. Trong các vụ ngộ độc rượu, thủ phạm phổ biến thường là Methanol, không phải Acetonitril. Methanol được dùng làm dung môi công nghiệp và đôi khi bị pha trộn vào rượu giả, gây ngộ độc nghiêm trọng. Tuy nhiên, nếu Acetonitril được sử dụng một cách bất hợp pháp trong quá trình sản xuất rượu hoặc pha trộn rượu giả, thì ngộ độc Acetonitril có thể xảy ra. Khi vào cơ thể, Acetonitril được chuyển hóa thành Cyanide, một chất cực độc và có thể gây ngộ độc nghiêm trọng.

Tại TP.Vũng Tàu (tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) cũng vừa xảy ra một vụ ngộ độc rượu tập thể. Sau 1 ngày cùng nhau uống rượu, 4 người ở TP.Vũng Tàu phải nhập viện cấp cứu với triệu chứng mệt, khó thở nghi ngộ độc methanol; trong đó có 1 người diễn tiến nặng, tiên lượng xấu. Đại diện Bệnh viện Vũng Tàu cho biết, ngày 21/12, bệnh viện tiếp nhận 4 người có triệu chứng mệt, khó thở vào cấp cứu, trong đó có một ca diễn tiến co giật ngưng tim, được hồi sức có tim trở lại. Bốn bệnh nhân này là K.S (24 tuổi), K.Sư (32 tuổi), Nguyễn Ngọc V. (24 tuổi) và Ngọc Anh V. (54 tuổi), tất cả cùng trú P11, TP.Vũng Tàu. Khai thác thông tin từ các bệnh nhân cho hay, vào tối 19/12, cả 4 người cùng uống một loại rượu tại Quán bánh canh cá lóc Kỷ Quảng Trị, trong hẻm 880 đường 30/4, phường 11, TP.Vũng Tàu. Sau đó họ xuất hiện triệu chứng khó thở, mệt mỏi, nôn ói, đau đầu nghi ngộ độc rượu và được đưa đi cấp cứu. Kết quả xét nghiệm ban đầu cho thấy 4 bệnh nhân có tình trạng toan chuyển hóa nặng, chẩn đoán ngộ độc methanol, được chỉ định lọc máu liên tục tại khoa Hồi sức tích cực - chống độc. Trong đó, bệnh nhân Ksor S hôn mê, đang được lọc máu và tiên lượng xấu. Những bệnh nhân còn lại đã qua cơn nguy hiểm, tiếp tục theo dõi.

Các can, bình rượu tại điểm bán rượu cho tiệm tạp hóa được niêm phong để lấy mẫu xét nghiệm trong đêm 21/12

Ngay trong ngày 21/12, cơ quan chức năng đã tiến hành kiểm tra, xác minh vụ việc tại quán bánh canh cá lóc Kỷ Quảng Trị và truy xuất nguồn gốc các cơ sở có liên quan. Kết quả, rượu tại quán dương tính với Methanol. Số rượu này trước khi đưa đến quán bánh canh cá lóc đã từ cơ sở sản xuất đi qua 2 hộ kinh doanh trung gian. Kiểm tra rượu đang lưu giữ tại các cơ sở này, đều có kết quả rượu âm tính với Methanol. Hiện, các ngành chức năng TP.Vũng Tàu đang phối hợp xác minh và truy xuất nguồn gốc rượu, làm rõ nguyên nhân.

Bộ Y tế khuyến cáo các dấu hiệu ngộ độc rượu

Trước tình hình trên, Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế khuyến cáo người tiêu dùng tuyệt đối không mua và sử dụng rượu trôi nổi, không rõ nguồn gốc, không nhãn mác, chưa công bố tiêu chuẩn, để hạn chế những vụ ngộ độc rượu.

Theo Cục An toàn thực phẩm, ngộ độc rượu xảy ra khi một người uống quá nhiều rượu ethanol trong thời gian ngắn, hoặc uống rượu kém chất lượng có chứa độc chất methanol. Ngộ độc rượu là một trong những nguyên nhân gây rối loạn tâm thần, tai nạn giao thông, tử vong... Rượu có thành phần chính là ethanol, với công thức hóa học C2H5OH, trong khi rượu methanol có công thức hóa học CH3OH. Hai loại rượu này đều được lên men và chưng cất. Tuy vậy, nếu như rượu ethanol lên men từ tinh bột hoặc đường, thì rượu methanol lại lên men từ nguyên liệu có chứa cellulose (gỗ). Methanol có trong rượu là một chất cực độc. Methanol thường được sử dụng trong đời sống để làm dung môi trong chất tẩy rửa sơn, nước rửa kính, mực in máy photo...

Ngộ độc rượu xảy ra khi uống quá nhiều rượu ethanol trong thời gian ngắn hoặc do uống quá nhiều rượu có độc chất methanol dẫn đến lượng cồn trong máu quá nhiều. Lúc này gan không kịp đào thải ra ngoài sẽ tổn thương tế bào gan, các bộ phận ở não ngừng hoạt động, kèm các biến chứng nguy hiểm như nghẹt thở, động kinh, hạ thân nhiệt, nhịp tim không đều, thậm chí tử vong. Rượu methanol dễ gây ngộ độc hơn vì sản phẩm chuyển hóa của methanol là acid formic rất độc, đây cũng là tác nhân lớn làm ngộ độc rượu gây tổn thương đến các tế bào ở mắt và não.

Một bệnh nhân ngộ độc rượu đang điều trị tại Bệnh viện Vũng Tàu

Dù không chứa độc tính như rượu methanol, rượu ethanol cũng gây ngộ độc khi uống quá nhiều trong thời gian ngắn, hay lạm dụng rượu trong thời gian dài. Người bị ngộ độc rượu sẽ có các triệu chứng bao gồm: da hơi xanh, hoặc tím đặc biệt vùng xung quanh môi và móng tay; lú lẫn, phản ứng chậm, không thể đi lại; Khó khăn trong việc duy trì ý thức; hạ thân nhiệt; nói không rõ, nói ngọng; nôn mửa; thở chậm, thở không đều. Trong tình trạng nghiêm trọng người bệnh có thể co giật, hôn mê, nghẹt thở, tổn thương não và tử vong; tiểu tiện không kiểm soát; cơ thể có mùi rượu nồng; đau bụng, chướng bụng; tê yếu một bên tay, chân hoặc mặt.

Bộ Y tế lưu ý, khi phát hiện hay nghi ngờ ai đó bị ngộ độc rượu, cần đưa ngay đến cơ sở y tế gần nhất để được xử trí kịp thời, tránh các biến chứng nặng xảy ra. Để hạn chế tình trạng ngộ độc rượu, Bộ Y tế cũng khuyến cáo các cơ sở sản xuất, kinh doanh tuyệt đối không sản xuất kinh doanh loại rượu pha chế từ nguyên liệu, cồn không bảo đảm chất lượng, không nhãn mác, chưa công bố tiêu chuẩn. Người tiêu dùng tuyệt đối không mua và sử dụng rượu trôi nổi, không nhãn mác chưa công bố tiêu chuẩn. Các cơ quan chức năng, đặc biệt tuyến xã, phường tăng cường thanh tra, kiểm tra các cơ sở sản xuất, kinh doanh rượu, xử lý nghiêm, công khai các cơ sở vi phạm.

XUÂN HƯƠNG