Cảnh báo nguy cơ ô nhiễm thủy ngân sau vụ cháy ở Công ty Rạng Đông
Ngày 29/8, UBND phường Hạ Đình ra thông báo về việc xử lý vệ sinh môi trường sau cháy cho người dân sinh sống gần Công ty Cổ phần Bóng đèn Phích nước Rạng Đông (số 85 - 87 phố Hạ Đình, phường Thanh Xuân, Hà Nội), yêu cầu triển khai nhiều biện pháp khẩn cấp bảo vệ sức khỏe do không khí nhiễm bẩn.
Trong khi đó, các chuyên gia môi trường cảnh báo nguy cơ ô nhiễm thủy ngân do cháy kho chứa đèn huỳnh quang.
Sơ tán trẻ em, người già
Văn bản của UBND phường yêu cầu: “Các gia đình tự theo dõi sức khỏe các thành viên. Nếu có biểu hiện ho, khó thở, đau ngực, sốt, co giật, nôn phải đưa đi khám tại các bệnh viện. Kịp thời thông báo cho UBND phường hoặc trạm y tế phường các trường hợp ảnh hưởng đến sức khỏe, các trường hợp nghi ngộ độc do bụi tro tàn dư của cháy”.
Người dân được cơ quan chức năng khuyến cáo nên rửa mắt mũi, xúc miệng họng hằng ngày bằng dung dịch natri clorid 4-6 lần một ngày trong thời gian 7-10 ngày tính từ khi xảy ra cháy; đeo khẩu trang khi ra ngoài. Không sử dụng thực phẩm như rau, hoa quả, trái cây, gia cầm, cá, lợn được nuôi trồng trong vòng bán kính 1km kể từ tâm đám cháy. Không sử dụng nước tại các bể hở trong bán kính 1km. Sơ tán trẻ em, người già, người ốm ra khỏi khu vực chịu ảnh hưởng của đám cháy 1-10 ngày để hạn chế ảnh hưởng.
Người dân cũng được yêu cầu thay, giặt toàn bộ quần áo nhiễm khói bụi do cháy bằng cách giặt sạch nhiều lần sau đó ngâm xà phòng nóng trong 70-80 độ; thau rửa các vật dụng chứa nước, vật dụng sinh hoạt có bám bụi. Tiêu hủy các loại rau, trái cây tự trồng trong vòng bán kính 500m tính từ tâm đám cháy.
Theo các chuyên gia môi trường, đèn huỳnh quang chứa một lượng thủy ngân nhất định. Sự cố cháy ở Cty Bóng đèn Phích nước Rạng Đông có nguy cơ gây ô nhiễm thủy ngân.
Quan trắc liên tục hàm lượng thủy ngân
Theo báo cáo nhanh của UBND quận Thanh Xuân, trong tổng diện tích nhà kho, xưởng bị cháy có kho bóng compact, kho bóng đèn huỳnh quang, kho phích, kho đèn bàn, vật tư và một số kho xưởng nhỏ khác. Trên website của nhà máy Rạng Đông cũng viết “Nguyên lý của bóng đèn huỳnh quang cần phải có một lượng thủy ngân nhất định để phát sáng. Bóng đèn huỳnh quang T8 của Rạng Đông sử dụng viên thủy ngân amalgam”.
Thủy ngân thuộc nhóm đầu các độc tố gây nguy hiểm cho sức khỏe con người. Thông tin trên Cổng thông tin điện tử Bộ Y tế nêu: “Thủy ngân là chất độc tích lũy sinh học rất dễ hấp thụ qua da, các cơ quan hô hấp và tiêu hóa. Thủy ngân tạo ra sự ô nhiễm đáng kể đối với môi trường vì nó tạo ra các hợp chất hữu cơ trong cơ thể sinh vật. Một trong những hợp chất độc nhất của nó là đimêtyl thủy ngân, độc đến mức chỉ vài micrôlít rơi vào da có thể gây tử vong”.
Theo TS Trần Thế Loãn, Hội Bảo vệ thiên nhiên và môi trường Việt Nam, đèn huỳnh quang bị cháy sẽ phát tán thủy ngân ra môi trường. Tuy nhiên, mức độ bao nhiêu cần phải căn cứ trên khối lượng bị cháy, đồng thời cần có quan trắc thủy ngân trong không khí với một bán kính nhất định từ nơi xảy ra đám cháy.
TS Hoàng Dương Tùng, Chủ tịch mạng lưới không khí sạch Việt Nam cho hay, trong xử lý chất thải, đèn huỳnh quang được xếp vào nhóm chất thải nguy hại. Các cơ sở sản xuất có thải bỏ đèn huỳnh quang phải lưu trữ riêng. Việc thu gom và xử lý phải thực hiện theo quy trình riêng và do một đơn vị được Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp phép. Quá trình thanh tra, cơ sở để bóng đèn huỳnh quang không đúng nơi quy định cũng bị xử phạt.
TS Tùng cho biết, với nhiều sự cố cháy nổ ở Việt Nam, mọi người quan tâm đến vấn đề thiệt hại nhưng ít khi để ý đến môi trường. Trên thực tế, các sự cố cháy nổ lớn thường có tác động môi trường lớn đến khu vực xung quanh, như ô nhiễm bụi mịn, phát thải các khí độc. Vì thế cần huy động cơ quan chuyên môn tiến hành quan trắc chất lượng không khí liên tục xung quanh khu vực cháy, trong đó có quan trắc hàm lượng thủy ngân trong không khí. Trên cơ sở đó xác định mức độ ô nhiễm và có giải pháp xử lý phù hợp.
Thiếu gần 7.000 trụ nước, 400 bến lấy nước chữa cháy
Theo kết quả giám sát về phòng cháy, chữa cháy của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, hiện cả nước có 325 khu công nghiệp với tổng diện tích 94.900 héc ta. Cùng với quá trình đô thị hóa mạnh, đặc biệt là ở Hà Nội, TPHCM, Hải Phòng, Đà Nẵng... làm gia tăng các khu, cụm công nghiệp tập trung, các tổng công ty, công ty với quy mô sản xuất lớn.
Thành phố Hà Nội thiếu gần 7.000 trụ nước, 300 bể nước, 400 bến lấy nước chữa cháy; Khánh Hòa mới chỉ bố trí được 276 trụ nước chữa cháy, còn thiếu 3.559 trụ; Hải Phòng có tới 299 trụ hỏng hóc, còn thiếu khoảng 3.500 trụ nước.