Cảnh báo nguy hiểm không ngờ tới từ các thiết bị điện: nhiều ca nghiêm trọng nhập viện

Bệnh nhân trong gia đình bị ngộ độc khí CO từ máy phát điện. Ảnh: Nguyên Hà

Tại Hà Nội, ba nhân viên nhà hàng bị ngộ độc trong căn bếp khoảng 25-30m2. Một bệnh nhân kể lại: "Sáng hôm đó, có 6 người cùng làm việc trong bếp. Không có mùi gì bất thường, nhưng đến khoảng 9h thì tôi bị ngất". Bác sĩ cho biết nồng độ CO trong máu của bệnh nhân lên tới hơn 30%, cao hơn nhiều so với mức bình thường dưới 1%. Sau hơn 10 ngày điều trị ô-xy cao áp và dùng thuốc dự phòng biến chứng, bệnh nhân vẫn cảm thấy rất mệt.

Tại Nghệ An, một gia đình ba người bị ngộ độc do sử dụng máy phát điện trong phòng kín. Vào tối ngày 8/8, do mất điện, gia đình đã sử dụng máy phát điện trong khoảng 4 giờ để bật điều hòa trong phòng kín 15-20m2. Máy phát điện này gia đình vẫn sử dụng lâu nay nhưng lần này được để ở một phòng có thông với phòng ngủ.

Sáng hôm sau, cả ba người đều được phát hiện trong tình trạng hôn mê. Người bố bị ngộ độc nhẹ, được điều trị tại địa phương, trong khi mẹ và con trai 15 tuổi phải được đưa đến Trung tâm Chống độc, BV Bạch Mai trong tình trạng nguy kịch.

TS.BS Lê Quang Thuận - Phó Giám đốc Trung tâm cho biết, người mẹ (48 tuổi) đã tỉnh và được rút ống thở, nhưng con trai vẫn còn hôn mê và nguy kịch. Cả hai mẹ con đều có tổn thương rõ trên não, dự báo nguy cơ cao sẽ gặp các di chứng muộn.

Riêng với người bố, do lúc đầu đã có bất tỉnh nên sau này cũng sẽ có nguy cơ cao gặp di chứng với não.

"Các trường hợp ngộ độc lần này có lượng HbCO trong máu cao hơn cả các nạn nhân ở vụ cháy ở Khương Hạ, Thanh Xuân, Hà Nội hồi tháng 9/2023" - TS.BS Lê Quang Thuận nhấn mạnh.

TS.BS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc chỉ ra nhiều nguồn gây ngộ độc khí CO trong cuộc sống hàng ngày như: máy phát điện trong không gian kín; xe máy "rốt đa" trong phòng kín; ngồi trong xe ô tô và hít phải khí CO từ khói xe; thiết bị đun nấu đốt khí gas cháy không hoàn toàn; bồn chiên dầu sử dụng đồng thời khí gas và điện; bình đun nước nóng chạy bằng khí gas.

Đáng chú ý, ngay cả thiết bị mới lắp đặt cũng có thể gây nguy hiểm. Trong vụ ngộ độc tại nhà hàng ở Hà Nội, các thiết bị đều hoàn toàn mới và đang trong giai đoạn chạy thử.

"Các cơ quan chức năng cũng cần vào cuộc để kiểm tra, kiểm định lại các sản phẩm này, đảm bảo an toàn cho người dân khi mua về dùng, tránh trường hợp hàng loạt sản phẩm không an toàn bán ra thị trường, nguy cơ gây ngộ độc khắp nơi cho nhiều người" - BS Nguyễn Trung Nguyên cho biết.

Theo BS Nguyễn Trung Nguyên, khí CO là chất khí không màu, không mùi, không gây kích ứng đường hô hấp, do đó rất khó nhận biết sự hiện diện của nó trong không khí. Khí này được hình thành do sự đốt cháy không hoàn toàn các chất liệu có chứa carbon như xăng, dầu, khí đốt tự nhiên, gỗ, than củi, nhựa, vải, rơm, rạ.

Triệu chứng ngộ độc khí CO có thể từ nhẹ đến nặng: trường hợp nhẹ thì gây buồn nôn, đau đầu, dễ tưởng nhầm là cảm cúm hay ngộ độc thức ăn, nặng thì có thể khiến người/vật hít phải bất tỉnh và tử vong.

Hình ảnh tổn thương não của bệnh nhân ngộ độc khí CO. Ảnh: Nguyên Hà

Về những hậu quả lâu dài của ngộ độc khí CO, BS Nguyễn Trung Nguyên thông tin: "50% các bệnh nhân bị nhiễm độc khí CO dù là nhẹ, sau khi được điều trị vẫn sẽ bị các di chứng về tâm thần, thần kinh, sa sút trí tuệ, suy giảm trí nhớ sau này. 1/3 số người bị ngộ độc nặng ban đầu có tổn thương tim mạch sẽ tử vong trong vòng 8 năm sau này do biến chứng loạn nhịp tim. Người sau 35 tuổi bị ngộ độc CO thường nguy cơ bị di chứng nhiều hơn. Việc điều trị sớm và tích cực sẽ giảm mức độ nặng, giảm nguy cơ tử vong và hạn chế di chứng”.

Theo BS Nguyễn Trung Nguyên, hiện trong cuộc sống có các nguy cơ mới gây ngộ độc khí CO, bên cạnh rất nhiều máy móc, thiết bị sử dụng nhiên liệu là xăng dầu, đáng chú ý còn các hoàn cảnh hiện đại không cần cháy nổ cũng phát sinh khí CO hoặc thiết bị thế hệ mới có thể sử dụng khí gas như xe nâng hàng, máy làm lại bề mặt sân trượt băng, bộ phận hấp phụ khí gây mê, rang hạt cà phê. Thậm chí có hóa chất dung môi tẩy sơn chứa methylene chloride, methylen bromide có thể ngấm qua da vào trong cơ thể rồi được chuyển hóa thành khí CO ở trong cơ thể và gây ngộ độc từ từ.

Vì vậy, cần có biện pháp quản lý, kiểm định để đảm bảo các thiết bị máy móc và hóa chất này đảm bảo chất lượng và an toàn. Các thiết bị và các hóa chất cần phải luôn có kèm theo các cảnh báo nguy cơ gây ngộ độc để người tiêu dùng sử dụng biết và phòng tránh.

Ngoài ra, BS Nguyễn Trung Nguyên khuyến cáo: "Tất cả các nơi có thể phát sinh khí CO như các bếp cần phải có lắp các thiết bị theo dõi và báo động nồng độ khí CO, khí gas, kịp thời phát hiện và tránh các vụ ngộ độc hoặc cháy nổ đáng tiếc xảy ra".

Minh Nhật