Cảnh báo trẻ hóa tim mạch

Có những người chỉ khoảng 30 tuổi cũng xảy ra tim ngừng đập, đột ngột và nguy cơ đột tử rất cao. Những ngày nắng nóng liên tiếp đang diễn ra, các bác sĩ khuyến cáo mọi người cần cẩn trọng với bệnh tim mạch.

PGS.TS Nguyễn Sinh Hiền, Giám đốc Bệnh viện Tim Hà Nội, Chủ tịch Hội Tim mạch TP. Hà Nội cho biết, các bệnh lý tim mạch đang là nguy cơ hàng đầu trên toàn thế giới, dù ở các nước phát triển hay đang phát triển, trong đó có Việt Nam, tiếp sau đó mới đến ung thư và các bệnh lý khác.

Trước năm 1990, tử vong do tim mạch chỉ khoảng dưới 10% các nguyên nhân gây tử vong. Nhưng đến những năm đầu thế kỷ 21, tử vong do tim mạch ước tính khoảng 17,9 triệu người trên toàn thế giới, chiếm 33% nguyên nhân gây tử vong.

Ảnh minh họa

Sự thay đổi này là do tác động của nhiều yếu tố như: Toàn cầu hóa và đô thị hóa, sự thay đổi môi trường, những tác nhân làm tăng lối sống không lành mạnh như hút thuốc lá, lạm dụng uống rượu, bia, ăn uống không hợp lý, ít vận động thể lực và chính những yếu tố nguy cơ này làm phát triển bệnh lý tim mạch. Trong giai đoạn hiện nay, công việc căng thẳng, stress tinh thần cũng làm gia tăng bệnh tim mạch.

"Đặc biệt, tỷ lệ người trẻ mắc bệnh lý tim mạch đang tăng lên. Chúng tôi đã từng gặp nhiều bệnh nhân nhồi máu cơ tim ở tuổi ngoài 20, nhiều trường hợp chỉ mới hơn 30 tuổi đã phải làm cầu nối mạch vành, đặt stent…"- PGS.TS Nguyễn Sinh Hiền nói.

Bà Trần Thị Nhị Hà, Giám đốc Sở Y tế Hà Nội cũng thông tin, theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới, chi phí khám, chữa bệnh liên quan đến tim mạch cũng là gánh nặng kinh tế.

Dấu hiệu bệnh tim mạch thường xuất hiện thoáng qua, không rõ ràng, khiến người bệnh không để ý cho đến khi có các dấu hiệu nặng. Kèm theo đó là gánh nặng kinh tế khi bệnh chuyển biến phức tạp, cần phác đồ, phương pháp phẫu thuật, thủ thuật can thiệp tốn kém hơn.

Trong khi bệnh tim mạch có thể phòng được, có thể can thiệp giảm nguy cơ mắc, giảm mức độ nặng thông qua việc nâng cao nhận thức của người dân điều chỉnh lối sống có hại cho sức khỏe như bỏ hút thuốc lá, chế độ ăn lành mạnh, tăng cường tập luyện thể lực và không lạm dụng rượu bia.

Cùng đó, người đã bị bệnh tim mạch hoặc nguy cơ cao bị bệnh tim mạch (khi có các yếu tố nguy cơ như tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid) cần được đánh giá sớm và thực hiện các biện pháp phòng bệnh và dùng thuốc phù hợp.

Nói về tình trạng trẻ hóa bệnh nhân tim mạch, theo bác sĩ Hoàng Minh Quang, Trưởng khoa Nội tim mạch, Bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí, nhồi máu cơ tim được biết đến là bệnh thường gặp ở người cao tuổi. Tuy nhiên, thực tế cho thấy hiện nay bệnh có xu hướng trẻ hóa với số lượng người trẻ mắc nhồi máu cơ tim ngày càng tăng cao.

Thống kê của Viện tim mạch Việt Nam, trong tổng số 3.500 - 4.000 trường hợp can thiệp tim mạch tại Viện 1 năm, người dưới 40 tuổi chiếm 15 - 17%.

Theo các bác sĩ, bất cứ ai cũng có nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch, đặc biệt là nhóm người hút thuốc lá nhiều, bị stress, có tiền sử tăng huyết áp, rối loại mỡ máu…

Nếu bất chợt xuất hiện khó thở hoặc khó thở thường xuyên, đau thắt ngực, tự nhiên tím tái, đi lại chân mỏi hoặc hồi hộp bất thường thì có thể là các bệnh tim mạch và cần được thăm khám ngay.

Theo Viện Tim mạch Việt Nam, cứ 3 người trên 25 tuổi có ít nhất 1 người có nguy cơ mắc bệnh tim mạch và đang có chiều hướng tăng ở người trẻ tuổi. Đây là bệnh không lây dẫn đầu với tỷ lệ tử vong hơn 40%.

Số lượng bệnh nhân trẻ từ 25-40 tuổi đến khám và điều trị ngày càng tăng trong những năm gần đây và có khá nhiều bệnh nhân nhồi máu cơ tim cấp trước độ tuổi 40 được ghi nhận.

Trung bình mỗi năm, bệnh tim mạch cướp đi sinh mạng của 200 nghìn người, chiếm khoảng 1/4 tổng số ca tử vong ở nước ta.

Đáng lưu ý, có đến 44,3% người 25-74 tuổi ở khu vực thành phố bị cholesterol máu cao và có xu hướng tăng dần theo lứa tuổi. Cholesterol máu cao là hậu quả của chế độ dinh dưỡng không hợp lý, của thừa cân béo phì và sẽ dẫn đến hình thành các mảng xơ vữa động mạch, tăng huyết áp đây là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến gia tăng bệnh lý tim mạch, thậm chí để lại hậu quả nặng nề về sức khỏe.

PGS.TS Phạm Mạnh Hùng, Viện trưởng Viện Tim mạch Việt Nam thông tin, số ca bệnh tim mạch đang gia tăng trung bình mỗi năm khoảng từ 10-20% và ngày càng trẻ hóa.

10 năm trước, mỗi năm Viện Tim mạch quốc gia làm thủ thuật tim mạch can thiệp cho khoảng 5.000 bệnh nhân. Nay số lượng bệnh nhân được điều trị bằng kỹ thuật tim mạch can thiệp ngày càng tăng với tốc độ tăng trung bình 15% mỗi năm.

Ông cũng cho rằng, bệnh tim mạch thực sự đáng lo ngại bởi có thể gây ra gánh nặng cho đất nước khi Việt Nam đang già hóa dân số, nhưng người trẻ lại phải đương đầu với các bệnh lý tim mạch.

Theo GS.TS Đỗ Doãn Lợi, nguyên Viện trưởng Viện Tim mạch Việt Nam, trẻ hóa bệnh lý tim mạch ngày càng phổ biến là do lối sống công nghiệp hóa khiến con người lười vận động thể lực, lạm dụng rượu bia, hút thuốc lá, tiêu thụ nhiều thức ăn nhanh, dùng nhiều đạm động vật hơn đạm thực vật.

Bên cạnh đó, tình trạng thường xuyên căng thẳng, bị áp lực trong cuộc sống cũng dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.

“Bệnh tim mạch có thể được phòng ngừa thông qua vận động thể thao và chế độ dinh dưỡng lành mạnh, hạn chế sử dụng thức ăn nhanh chứa nhiều chất béo bão hòa, thực phẩm quá nhiều cholesterol, tăng tiêu thụ thực phẩm giàu chất xơ và đạm thực vật, đặc biệt là đạm đậu nành”, GS.TS Đỗ Doãn Lợi khuyến cáo.

Các chuyên gia cũng lưu ý thêm, lối sống sinh hoạt thiếu lành mạnh, thừa cân, béo phì, hút thuốc lá nhiều năm hay áp lực công việc, chủ quan trong việc kiểm soát các yếu tố nguy cơ là nguyên nhân làm gia tăng tình trạng nhồi máu cơ tim ở người trẻ. Do đó, mỗi người hãy chủ động quan tâm đến sức khỏe của bản thân, giữ cho trái tim luôn khỏe mạnh.

D. Ngân