Cảnh báo trước 'cơn sốt' muội hồng

Nở rộ thú chơi “muội hồng bàn trà”

Cây muội hồng (tên khoa học là Syzygium myrtifolium) là cây bụi thuộc họ sim, thường sinh trưởng trên núi đá cao và phân bố nhiều ở các tỉnh Thanh Hóa, Ninh Bình và khu vực Hòa Bình cũ. Cây có dáng nhỏ, do sinh trưởng chủ yếu trên vách cao, núi đá nên thân cây cằn cỗi, sần sùi; tán lá cân đối, chồi non có màu đỏ phớt hồng. Với những đặc điểm ấy, muội hồng từ một loại cây bụi bình thường trở thành hiện tượng trong giới sinh vật cảnh những năm gần đây.

Theo ông Bùi Duy Thông - một người đam mê sưu tầm muội hồng ở xã Lạc Lương: Sinh trưởng ở vách núi đá cheo leo, thân hình xù xì nhưng lại có chồi non màu hồng đỏ, chính vì điều này mà muội hồng được gán cho ý nghĩa phong thủy về sự may mắn, bền bỉ và sinh khí. Trong phong thủy, muội hồng chứa đựng năng lượng tích cực, tượng trưng cho sự sinh sôi, trường tồn, thịnh vượng. Nhiều người chơi muội hồng với niềm tin sắc đỏ của chồi non là tài lộc, niềm vui và khởi đầu tốt đẹp, màu xanh đậm của lá già là biểu tượng của sự vững vàng, bền bỉ. Chính vì vậy, trên bàn trà trưng một cây muội hồng vừa mang đến sự may mắn, vừa tạo cảm giác bình an. Thú chơi muội hồng bàn trà cũng bắt đầu từ đó.

Muội hồng thường sinh sống ở vùng núi đá hiểm trở, vì vậy, việc khai thác rất nguy hiểm đến tính mạng.

Khởi phát từ Ninh Bình, Thanh Hóa, thú chơi muội hồng lan rộng tại nhiều tỉnh phía Bắc. Điều đáng nói, từ thú chơi tao nhã, thị trường muội hồng đã dần biến tướng thành một “cơn sốt” giá. Chỉ trong một thời gian ngắn, giá một cây muội hồng có dáng, thế đẹp từ vài trăm nghìn lên đến tiền triệu, chục triệu đồng.

Tại khu vực Yên Thủy có thể thấy thị trường muội hồng khá sôi động, bởi đây là thời điểm giáp Tết, các nhà vườn bắt đầu tuyển cây cho khách chơi Tết. Muội hồng được bán ở hai thể là cây trồng và phôi rễ. Trong đó, một cây muội hồng đã lên bồn có giá dao động từ vài triệu đến vài chục triệu đồng tùy từng cây, đặc biệt với những cây được đánh giá là “trấn vườn” có thể lên đến vài chục triệu đồng, thậm chí vài trăm triệu. Ngoài bán trực tiếp tại vườn, mạng xã hội và các nhóm cây cảnh cũng là kênh giao dịch quan trọng của các nhà vườn. Người mua không khó để tham gia một phiên livestream bán hàng giới thiệu các gốc muội hồng cổ, tham khảo những bức ảnh khoe cây “hàng rừng” đã được giao dịch thành công với mức giá khá cao.

“Phôi rễ rẻ hơn khoảng 700 nghìn đến 2 - 3 triệu đồng/rễ tùy loại to nhỏ. Cây trồng có giá cao hơn, những cây bé có giá từ 2,5 đến 3 triệu đồng, với các cây dáng bay bàn trà, cành co lắc... dao động từ 7 đến 10 triệu đồng, có những cây lên đến 200 - 300 triệu đồng thể hiện phong cách chơi của người có điều kiện và biết chơi”, anh Bùi Văn Việt - một người chuyên cung cấp cây muội hồng ở Yên Thủy cho biết.

Hệ lụy từ những chuyến “săn cây” và nguy cơ thổi giá

Mới đây, Hạt Kiểm lâm Yên Thủy đã ra văn bản về việc tăng cường quản lý, ngăn chặn tình trạng khai thác, vận chuyển trái phép cây muội hồng trên địa bàn các xã Yên Trị, Yên Thủy và Lạc Lương. Đồng chí Vũ Ngọc Cơ - Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Yên Thủy cho biết: Muội hồng chủ yếu sinh sống trên vách núi đá cao, trong rừng tự nhiên. Mọi hoạt động khai thác trong rừng tự nhiên đều vi phạm pháp luật liên quan đến bảo vệ rừng. Thực tế trong thời gian vừa qua, người đi khai thác muội hồng để bán không chỉ cắt gốc, bứng cây mà còn sử dụng máy cắt để cắt đá, đào moi cả rễ cây. Việc khai thác muội hồng quá mức có thể làm xói mòn nền tảng sinh thái của rừng tự nhiên. Bởi vì muội hồng vốn là một phần của hệ sinh thái núi đá, nơi rễ cây bám chặt vào đá để giữ đất, giữ nước tạo môi trường sống. Khi những gốc cây già bị bứng đi, lớp phủ bề mặt thực vật bị phá vỡ, đất đá bị rửa trôi, có thể gây sạt lở trong mùa mưa bão.

Ngoài ra, việc khai thác muội hồng là một việc làm nguy hiểm bởi đặc thù của cây là sống trên các vách đá, núi đá cheo leo, muốn khai thác được muội hồng, ngươi đào phải đu dây, treo mình xuống những vách đá, dùng cưa, xà beng... để moi từng bộ rễ khỏi khe núi. Mỗi chuyến “săn cây” như vậy không khác gì là một lần đánh cược tính mạng. Theo thông tin của lực lượng kiểm lâm Yên Thủy, thời gian vừa qua trên địa bàn Yên Thủy, Lạc Thủy đã có những trường hợp ngã núi nguy hiểm đến tính mạng khi đi tìm muội hồng.

Nguy hiểm hơn, cơn sốt muội hồng có thể biến thị trường của loại cây cảnh này trở thành “bong bóng giá” không khác gì lan đột biến. Trao đổi về vấn đề này, đồng chí Vũ Ngọc Cơ chia sẻ: Giá muội hồng được đẩy lên, không tránh được tình trạng các nhóm hội chơi cây bắt đầu mua đi bán lại, đẩy giá. Khi giá đẩy lên quá cao so với giá trị thực, rủi ro “vỡ bong bóng” là điều hoàn toàn có thể xảy ra. Khi thị trường vỡ, người thua lỗ không chỉ là cá nhân người đầu tư mà còn kéo theo những bất ổn về mặt xã hội. Câu chuyện lan đột biến là một bài học xương máu đã diễn ra trong thời gian qua.

Cũng theo thông tin của lực lượng kiểm lâm, muội hồng chỉ là nhóm cây bụi, không thuộc nhóm quý hiếm. Đặc tính của cây phù hợp với núi đá vôi, đất đai khô cằn và ưa ánh sáng. Cây chỉ mang ý nghĩa phong thủy do người chơi tự phong và không được các chuyên gia sinh vật cảnh đánh giá cao trong dòng cây cảnh, cây bon sai quý hiếm. Chính vì vậy, người chơi cần cân nhắc trước khi bị cuốn vào “cơn sốt” muội hồng.

Đinh Hòa