Cảnh biển 'phát sáng' hiếm thấy ở TP.HCM

Bãi biển Hồ Cốc, TP.HCM bất ngờ 'phát sáng' Trong lúc cắm trại bên bờ biển Hồ Cốc (xã Hồ Tràm, TP.HCM) rạng sáng ngày 30/11, nhiều du khách bất ngờ thấy từng đợt sóng phát ra ánh sáng xanh huyền ảo, tạo nên cảnh biển đêm hiếm thấy.

Trao đổi với Tri Thức - Znews, Nguyễn Thạch Nam (ngụ xã Hồ Tràm) cho biết khoảng 0h ngày 30/11, khi vợ chồng anh đang trò chuyện cùng bạn bè bên bờ biển Hồ Cốc, anh nhìn thấy những luồng sáng xanh dương kỳ ảo lóe lên theo từng con sóng.

"Ban đầu tôi nghĩ mình hoa mắt hoặc ánh đèn khu trại phản chiếu xuống biển. Nhưng khi lại gần, tôi nhận ra nước biển thực sự phát sáng", Nam nói.

Anh cho biết mình sinh ra ở vùng ven biển, từng ra biển nhiều lần cả ngày lẫn đêm nhưng chưa từng chứng kiến cảnh tượng nào như vậy.

"Phải chờ lâu mới thấy được những cơn sóng bất chợt, khó đoán, song thời gian bỏ ra hoàn toàn xứng đáng. Từng đợt sóng phát ra ánh sáng xanh lam tạo nên cảnh đẹp kỳ ảo", anh chia sẻ. Sau khi tìm kiếm thông tin trên Internet, Nam cho rằng hiện tượng này nhiều khả năng liên quan đến tảo nở hoa.

Đến cắm trại tại bãi biển Hồ Cốc cuối tuần qua, Phan Ngọc Luân (phường Tân Thới Hiệp, TP.HCM) cũng bắt gặp khung cảnh kỳ ảo trên. "Được chứng kiến cảnh biển phát sáng cùng bạn bè là trải nghiệm rất ấn tượng và khó quên", Luân nói.

Trước đó, khi Luân đến nơi cắm trại, nước biển vẫn bình thường, hơi đục và không có dấu hiệu gì khác lạ. Hôm ấy thời tiết tốt, anh còn có cơ hội chứng kiến hoàng hôn rực rỡ. Từng xem nhiều video về hiện tượng biển phát quang nhưng Luân nghĩ chúng chỉ xuất hiện ở nước ngoài, nên càng bất ngờ khi thấy tận mắt tại Hồ Cốc. Anh cho rằng đây có thể trở thành một trải nghiệm thú vị, hấp dẫn du khách đến với vùng biển Hồ Cốc hoang sơ.

Nước biển Hồ Cốc ngày 30/11 được ghi nhận vào ban đêm và ban ngày. Ảnh: Linh Huỳnh.

Theo ghi nhận của phóng viên, ánh sáng xanh xuất hiện tại một số vùng biển xa bờ, dịch chuyển theo từng con sóng vào gần bãi cát rồi nhanh chóng tan vào bọt biển. Hiện tượng kéo dài suốt đêm.

Trả lời Tri Thức - Znews, Tiến sĩ Đặng Đỗ Hùng Việt, chuyên gia tại Phòng Sinh thái nhiệt đới, Chi nhánh Ven biển, Trung tâm Nhiệt đới Việt - Nga, cho rằng đây là hiện tượng do sự xuất hiện của loài tảo Noctiluca scintillans, thường được gọi là "tảo phát quang". Loài này có hai dạng: dạng đỏ (không cộng sinh quang hợp, thường gây "thủy triều đỏ" vào ban ngày) và dạng xanh (green Noctiluca) với tế bào cộng sinh quang hợp khiến nước biển chuyển màu xanh.

Hiện tượng biển phát sáng xảy ra khi tảo Noctiluca nở hoa với mật độ cao. Cơ chế phát quang được kích hoạt bởi kích thích cơ học như sóng, va chạm hay chuyển động thủy động lực. Ánh sáng xanh là kết quả của phản ứng hóa học giữa các hạt chứa chất phát sáng (scintillons) và hệ luciferin-luciferase. Mỗi tế bào chỉ phát sáng trong khoảng 0,1-0,5 giây khi bị kích thích.

Mật độ tế bào càng cao, kích thích càng mạnh thì cường độ phát quang càng lớn. Đây cũng là cơ chế phòng vệ của tảo khi bị động vật phù du tấn công. Loài tảo này không độc, nhưng khi nở hoa ở mật độ cao có thể gây thiếu oxy, ảnh hưởng đến cân bằng sinh thái biển.

Cách trung tâm TP.HCM khoảng 100 km, biển Hồ Cốc (xã Hồ Tràm) sở hữu nét đẹp nguyên sơ, thu hút du khách đến cắm trại cuối tuần. Ảnh chụp ngày 29-30/11. Ảnh: Linh Huỳnh.

Trước đó, chiều 25/10, tại Bãi Sau (phường Vũng Tàu, TP.HCM), nhiều du khách cũng ghi nhận nước biển chuyển màu xanh lá lạ thường khi sóng đánh vào bờ. Kết quả xét nghiệm tại khu vực này cho thấy sự xuất hiện của Noctiluca scintillans với mật độ khoảng 80 tế bào/ml. Ông Phạm Khắc Tộ, Giám đốc Trung tâm Văn hóa - Thông tin - Thể thao và Du lịch phường Vũng Tàu, cho biết tảo nở hoa là hiện tượng diễn ra hàng năm, được địa phương theo dõi chặt chẽ và không gây ảnh hưởng sức khỏe cho người tắm biển.

Tại Hòn Gai (Hạ Long, Quảng Ninh), du khách cũng từng chứng kiến mặt biển chuyển sắc đỏ hồng rồi phát ra ánh sáng xanh mỗi khi sóng đánh vào bờ hồi 17/5.

Sách Science of the Total Environment từng ghi nhận hiện tượng biển phát quang do Noctiluca nở rộ tại Vịnh Bắc Bộ tháng 2/2021, kèm thủy triều đỏ. Ngày 14/2/2021, một mảng lớn màu đỏ xuất hiện ở phía tây bắc vịnh, đánh dấu đợt bùng phát tảo nở hoa trên diện tích hơn 6.000 km2 - quy mô lớn chưa từng có trong 30 năm qua.

Linh Huỳnh