Cánh cửa đại học không phải con đường duy nhất

Đào tạo nghề đáp ứng nguồn nhân lực cho địa phương.

Tuy nhiên, không phải chỉ có học đại học mới kiếm được tiền nhiều và có nghề tốt. Nhiều người lập nghiệp thành công mà không cần học đại học. Ford đã là một thương hiệu ôtô thực sự quen thuộc với nhiều người nhưng có lẽ ít ai biết rằng, Henry Ford đã bỏ ngang sự nghiệp học hành của mình khi ông mới chỉ ở độ tuổi 16 – lúc đó Henry Ford vẫn chỉ là một học sinh chưa tốt nghiệp cấp 3. Ông đã từng chia sẻ: ông không cảm thấy thích cách học ở trường mà khi đó ông có một đam mê cháy bỏng với các động cơ, với máy móc. Và khi mới chỉ là một cậu bé, ông đã trốn khỏi nhà để thực hiện mong ước lúc bấy giờ là một thợ cơ khí. Hiện tại thì Henry Ford đang sở hữu trong tay khối tài sản lên tới hàng trăm tỉ USD. “Bỏ thi đại học là một quyết định khó khăn và là sự đấu tranh tư tưởng lớn đối với bản thân, khi mà chính con đường sự nghiệp còn đang loay hoay chưa có gì thuận lợi. Gia đình và mọi người xung quanh phản đối kịch liệt, khiến cho tôi gặp phải áp lực vô cùng lớn thời điểm đó. Tuy nhiên, chính sự phản đối đó cũng thúc đẩy tôi phải quyết tâm thành công nhiều hơn và cũng như một bài học thử thách về tâm lý để tôi vượt qua được những áp lực lớn hơn sau này” – đó là lời chia sẻ chân tình của người đang sở hữu khoảng 10 kênh truyền thông Nguyễn Văn Dũng – chủ tịch của Metub Network (đối tác của Youtube), CEO của Netlink Online Communication (đối tác của Google và Luxstay) - công ty do Dũng sáng lập ra, đồng thời giữ chức Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành, hoạt động trong lĩnh vực truyền thông và Internet. Cho đến nay, công ty của chàng trai thế hệ 8X đã phát triển được hàng chục dự án online lớn, trong đó có những website truyền thông nổi tiếng như: Tin Mới, Yêu laptop (nay trở thành trang tin TechZ) hay diễn đàn Yêu trẻ thơ.

Môi trường đại học dạy cho bạn rất nhiều điều, tuy nhiên không phải là tất cả thứ bạn cần để có thể lập nghiệp tốt. Có không ít người có bằng đại học chính quy về các lĩnh vực kinh tế, chính trị, ngoại ngữ… thậm chí thạc sĩ, tiến sĩ vẫn thất nghiệp. Thực tế khi tuyển dụng, đa số doanh nghiệp, lãnh đạo cơ quan vẫn nhìn vào kỹ năng mềm và năng lực thực sự của các bạn chứ không chỉ là tấm bằng cử nhân, kỹ sư... Nhiều nhà tuyển dụng vẫn “chê” sinh viên ra trường bây giờ, đa phần là yếu và thiếu các kỹ năng làm việc theo nhóm, kỹ năng quản lý thời gian, kỹ năng giao tiếp với khách hàng, với lãnh đạo; báo cáo của sinh viên có vấn đề, thiếu logic, sai chính tả, cú pháp; khả năng lướt web và tìm kiếm thông tin của họ rất nhanh nhưng trình bày bản chuẩn trên Word, Excel thì lại không làm được… Nhìn vào các con số về lao động qua đào tạo ở Việt Nam nói chung, tỉnh Sóc Trăng nói riêng, đáng quan ngại là thực trạng “lắm kỹ sư dở hơn thợ giỏi”. Trong khi đó, với những yêu cầu của nền kinh tế hội nhập, nhiều công ty, tập đoàn trong và ngoài nước có nhu cầu tuyển dụng nguồn nhân lực chất lượng cao.

Có thể thấy, chất lượng giáo dục và đào tạo ở Sóc Trăng vẫn còn nhiều hạn chế so với mặt bằng chung cả nước. Công tác sắp xếp mạng lưới trường lớp, điều chuyển giáo viên, xã hội hóa giáo dục đào tạo còn gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, mức sống người dân còn thấp, nhất là vùng nông thôn sâu, vùng đông đồng bào dân tộc Khmer. Kế hoạch số 61/KH-UBND của UBND tỉnh Sóc Trăng nhằm quán triệt và cụ thể hóa Quyết định số 522/QĐ-TTg phê duyệt Đề án “Giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng học sinh trong giáo dục phổ thông giai đoạn 2018 - 2025” đã thổi luồng gió mới khi đưa ra nhiều giải pháp và mục tiêu thiết thực và khả thi. Có thể nói, giáo dục hướng nghiệp có vai trò rất lớn giúp học sinh nhận thức đúng đắn về nghề nghiệp, chọn được nghề phù hợp với bản thân, đồng thời đáp ứng được nhu cầu của xã hội, góp phần vào việc phân luồng và sử dụng hợp lý nguồn lao động. Không chỉ giúp các em học sinh làm quen với những nghề cơ bản trong xã hội, những nghề có vị trí then chốt trong nền kinh tế quốc dân, những nghề cần thiết phải phát triển ở ngay địa phương mình. Từ sự làm quen này, sẽ giúp cho các em học sinh trả lời câu hỏi: trong giai đoạn hiện nay, những nghề nào đang cần phát triển nhất; thái độ đối với nghề như thế nào là đúng ... Qua đó, hình thành ở học sinh những biểu tượng đúng đắn về những nghề cần phát triển, xuất hiện và phát triển hứng thú nghề nghiệp, từng bước hình thành năng lực nghề nghiệp tương ứng, trong đó, công tác phân luồng học sinh sau THCS được coi là giải pháp căn cơ để giúp mỗi học sinh tự nhận biết khả năng của mình, chọn đúng cách đi phù hợp với năng lực, sở trường và nhu cầu lao động xã hội mà không nhất thiết phải theo đuổi con đường đại học. Qua đó, góp phần thu hút đông đảo người lao động trên địa bàn học nghề, tạo việc làm ổn định, tăng thu nhập, cũng như góp phần cải thiện chất lượng nguồn nhân lực phù hợp với nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Vậy nên, còn rất nhiều con đường đi mà không cần qua cánh cửa đại học. Có thể học hỏi ở nhiều tình huống khác nhau, học ở trường đời cũng là học. Chỉ cần có quyết tâm là có thể có được kiến thức mà mình cần. Thành công của con người nằm ở đôi tay, khối óc, sự học hỏi và việc không ngừng nỗ lực, hoàn thiện bản thân. Người ta nói rằng: "Trên bước đường thành công, không có bước chân của những kẻ lười biếng". Và, thành công không chỉ là ở học trung cấp, cao đẳng nghề hay học đại học, mà là nằm ở chỗ không ngừng học để có thể tự bước đi bằng đôi chân của mình và nỗ lực phấn đấu đến được bến bờ thành công.

LÂM THANH