Cannes 2023: Mùa liên hoan phim đầy ý nghĩa cho đạo diễn người Việt
Liên hoan Phim Cannes năm 2023 đánh dấu hai chiến thắng quan trọng: Trần Anh Hùng thắng giải đạo diễn xuất sắc nhất, Phạm Thiên Ân là đạo diễn Việt Nam thứ hai (sau Trần Anh Hùng) đoạt Camera Vàng.
Liên hoan Phim Cannes năm 2023 đã khép lại với kết quả ngọt ngào dành cho cả hai đạo diễn Việt Nam. Đây là thông tin được ban tổ chức công bố tối ngày 27/5 theo giờ Pháp, rạng sáng 28/5 theo giờ Việt Nam.
Cụ thể, đạo diễn người Pháp gốc Việt Trần Anh Hùng nhận giải thưởng đạo diễn xuất sắc nhất (Prix de la mise en scène) cho bộ phim "La Passion de Dodin Bouffant" (tạm dịch: Niềm đam mê của Dodin Bouffant, tên khác là "The Pot-Au-Feu"). Đạo diễn trẻ Việt Nam Phạm Thiên Ân nhận giải Camera Vàng (Camera d'Or) cho "Bên trong vỏ kén vàng" (tựa Anh: Inside the yellow cocoon shell).
Lần đầu phim Việt thắng giải Camera Vàng
"Bên trong vỏ kén vàng" không chỉ là phim Việt duy nhất tham gia Cannes năm nay, mà còn là phim mang quốc tịch Việt đầu tiên thắng giải Camera Vàng tại Liên hoan Phim Cannes. Đây là giải dành cho phim đầu tay xuất sắc nhất của một đạo diễn trẻ.
Tác phẩm của Phạm Thiên Ân là hành trình trả lời cho câu hỏi "Chúng ta sống vì điều gì," mượn chuyến đi trở về quê nhà của một chàng trai Việt Nam, nơi anh chịu nhiều ám ảnh về quá khứ và những khát khao. Sau buổi công chiếu ngày 25/5, phim nhận về 5 phút vỗ tay tán dương.
Giới phê bình quốc tế dành nhiều lời khen cho bộ phim, so sánh anh với nhiều "người khổng lồ" trong các làn sóng điện ảnh đương đại như Apichapong tại Thái Lan, Tsai Ming-liang tại Malaysia hay Theo Angelopoulos tại Hy Lạp mà vẫn mang đến dấu ấn rất riêng.
Trước đó Phạm Thiên Ân từng đến Liên hoan Phim Cannes năm 2019 với phim ngắn "Hãy tỉnh thức và sẵn sàng" (tựa Anh: Be awake, be ready). Phim giành giải Illy cho phim ngắn xuất sắc nhất.
Năm 1993, phim "Mùi đu đủ xanh" của đạo diễn Trần Anh Hùng cũng thắng giải Camera Vàng. Tuy nói tiếng Việt nhưng phim mang quốc tịch Pháp.
Cũng tại liên hoan phim năm nay, vị nhà làm phim 61 tuổi mang đến "La passion de Dodin Bouffant." Đây là một phim tình cảm lãng mạn, nhưng có cách kể tinh tế và đặc biệt. Phim lấy bối cảnh thế kỷ 19 tại Pháp, với ẩm thực được dùng như ngôn ngữ, phương tiện khắc họa sự tinh tế ấy. Tác phẩm nhận về 7 phút vỗ tay liên tục sau buổi công chiếu.
Phong cách quen thuộc của ông - tối giản về mặt nội dung, cốt truyện, để làm nổi bật cảm giác, cảm nhận của người xem qua từng khung hình - được thấy rất rõ.
"La passion de Dodin Bouffant" mang quốc tịch Pháp, có sự tham gia của cặp diễn viên nổi tiếng, tài năng Juliette Binoche và Benoît Magimel đóng chính. Phim tranh giải trong hạng mục Cành cọ Vàng cao quý với 20 tác phẩm đáng chú ý khác, thuộc về các tên tuổi như Wim Wender, Ken Loach, Kore-Eda Hirokazu, Todd Haynes, Wes Anderson...
Châu Á là điểm nhấn của liên hoan phim
Tại Liên hoan Phim Cannes năm 2023, hai tài năng người Nhật Bản cũng lần lượt tỏa sáng. Đạo diễn Kore-Eda Hirokazu đã dành chiến thắng ở hạng mục dành cho phim về đề tài "giới tính thứ ba," với tác phẩm "Monster" (tạm dịch: Quái vật).
Trước đó vào năm 2018, ông từng gây tiếng vang với "Shoplifter" (Kẻ trộm siêu thị) khi kể câu chuyện về một gia đình chuyên đi trộm cắp, cho thấy một góc khác của Nhật Bản.
Nam diễn viên Koji Yakusho cũng "rinh" về giải cho nam chính xuất sắc nhất, với phần thể hiện ấn tượng và có phần bí ẩn trong "Perfect Days" của Wim Wenders (Đức). Koji Yakusho từng được biết đến với khả năng vào vai đa dạng trong nhiều tác phẩm tại chính quê hương ông cũng như trên thế giới, trong đó có "Babel" (thắng Cành cọ Vàng, 2006).
Một dấu ấn khác của Cannes năm nay nằm ở chính giải thưởng cao nhất. Tác phẩm thắng tượng Cành cọ Vàng là "Anatomy Of A Fall" của đạo diễn Justine Triet. Đây là lần thứ 3 trong lịch sử có một nhà làm phim nữ thắng giải thưởng lớn này, sau "Titane" (2021) và Jane Campion với tác phẩm "The Piano" cách nay tròn 30 năm.
Một số giải thưởng quan trọng tại Liên hoan Phim Cannes năm 2023
Cành cọ Vàng (Palm d'Or): "Anatomy Of A Fall," đạo diễn Justine Triet
Giải thưởng lớn (Grand Prix): "The Zone Of Interest," đạo diễn Jonathan Glazer
Giải thưởng của ban giám khảo: "Fallen Leaves," đạo diễn Aki Kaurismaki
Đạo diễn xuất sắc nhất: Trần Anh Hùng, phim "La passion de Dodin Bouffant" hay "The Pot-Au-Feu"
Kịch bản xuất sắc nhất: "Monster," nhà biên kịch Yuji Sakamoto
Nữ diễn viên xuất sắc nhất: Merve Dizdar, "About Dry Grasses"
Nam diễn viên xuất sắc nhất: Kōji Yakusho, "Perfect Days"
Camera Vàng (Camera d’Or): Inside the Yellow Cocoon Shell, Phạm Thiên Ân
Cành cọ Vàng cho phim ngắn: "27," đạo diễn Flóra Anna Buda
Giải Queer Palm dành cho dòng phim "LGBT": Monster, đạo diễn Kore-Eda Hirokazu