Cao tốc Hà Nội - Hải Phòng chỉ thu phí ETC từ 1/6: Ứng phó sự cố thế nào?

Trao đổi với Báo Giao thông, ông Vũ Hữu Thành, Phó tổng giám đốc Tổng công ty Phát triển hạ tầng và đầu tư tài chính VN (VIDIFI) - đơn vị quản lý tuyến cao tốc khẳng định, việc chuẩn bị đã hoàn tất.

Ông Vũ Hữu Thành. Ảnh: Tạ Hải

Tập trung giảm thiểu tối đa sự cố khi thí điểm

Công tác chuẩn bị thí điểm chỉ thu phí không dừng trên cao tốc Hà Nội - Hải Phòng đã được VIDIFI thực hiện như thế nào?

Đến thời điểm này, hệ thống thu phí, các phương án tổ chức giao thông, kịch bản xử lý các tình huống, các sự cố đã được VIDIFI hoàn tất.

Ông Hồ Trọng Vinh, Phó tổng giám đốc Công ty TNHH Thu phí tự động VETC cho biết, hệ thống thu phí không dừng tại trạm do VIDIFI đầu tư vận hành, VETC làm công tác kết nối dữ liệu.
Theo ông Vinh, có nhiều trường hợp phương tiện trong tài khoản giao thông đầu vào có tiền nhưng ở đầu ra lại không đủ tiền để trả. Nguyên nhân là do một tài khoản giao thông có thể thanh toán cho nhiều xe. Vì thế, chủ phương tiện trước khi vào hay ra khỏi cao tốc cần kiểm tra số dư trong tài khoản để tránh ảnh hưởng trong quá trình lưu thông.
Đối với các tình huống khác, VETC sẽ cử người túc trực tại các trạm thu phí để xử lý khi có thẻ gặp sự cố và khắc phục các lỗi vận hành. Trường hợp lỗi thẻ sẽ được thay thế ngay tại chỗ để thuận tiện nhất cho khách hàng.

Hệ thống tổ chức giao thông như biển báo, vạch sơn, biển hướng dẫn cho chủ phương tiện không đủ điều kiện thu phí đi nhầm vào cao tốc cũng đã hoàn thành. Chúng tôi cũng phối hợp với các nhà cung cấp dịch vụ tổ chức các điểm dán thẻ tại các trạm thu phí, trạm dừng nghỉ dọc tuyến.

Công tác tuyên truyền đã được thực hiện hơn 1 tháng nay trên các phương tiện thông tin của VIDIFI để thông báo đến chủ phương tiện về thời điểm bắt đầu thí điểm.

Nhiều chủ phương tiện lo ngại, khi lưu thông trên tuyến nếu xảy ra sự cố thì sẽ được xử lý thế nào?

Số lượng xe trên tuyến chưa dán thẻ vẫn chiếm đến 40%. Khi lượng xe sử dụng dịch vụ ETC tăng, VIDIFI sẽ tập trung nâng cao độ tin cậy của hệ thống và thuần thục hơn trong quá trình xử lý sự cố.

Hệ thống thu phí tự động không dừng cao tốc Hà Nội - Hải Phòng đã vận hành được hai năm. Nhiều tình huống trong kịch bản đã từng xảy ra trong thực tế và đã được VIDIFI xử lý.

Kịch bản đã được xây dựng từ sớm và rất chi tiết để ứng phó kịp thời với các sự cố như lỗi thẻ, phương tiện không có tiền trong tài khoản…

Chúng tôi đã rất tập trung để giảm thiểu tối đa sự cố có thể xảy ra khi thí điểm.

Các lỗi thường gặp như phần mềm không đọc được thẻ, trong tài khoản có tiền hay không đủ qua trạm, xe không dán thẻ vẫn đi vào cao tốc… Những tình huống này có thể sẽ lặp lại trong quá trình thí điểm.

Khi thí điểm, phương tiện sử dụng dịch vụ tăng cao, số lỗi có thể nhiều hơn nhưng các tình huống đã được dự đoán và có phương án xử lý phù hợp.

Tuyệt đối không cho quay đầu hay lùi xe khi có sự cố

Từ 1/6, tuyến cao tốc Hà Nội - Hải Phòng sẽ bắt đầu thí điểm chỉ có thu phí tự động không dừng (ETC). Ảnh: Yến Chi

Cụ thể hơn, khi phương tiện đi vào cao tốc trong tài khoản không đủ tiền hoặc bị lỗi thẻ sẽ được xử lý thế nào, họ có phải quay đầu ra khỏi cao tốc?

Chúng tôi tuyệt đối không cho quay đầu hay lùi xe, không vì một vài xe mà ảnh hưởng đến an toàn và lưu thông toàn tuyến.

VIDIFI sẽ phối hợp với các nhà cung cấp dịch vụ xử lý xe chưa dán thẻ lỡ đi vào cao tốc sẽ được dán thẻ ngay trước và sau trạm. Việc nạp tiền vào tài khoản cũng sẽ được thực hiện, chỉ mất khoảng vài phút là chủ phương tiện có thể lưu thông.

Thậm chí, trong trường hợp lưu lượng xe đông, xảy ra ùn tắc chúng tôi sẽ giải quyết cho phương tiện qua trạm và nạp tiền sau.

Ngược lại, chủ phương tiện cố tình không muốn dán thẻ, chúng tôi sẽ từ chối phục vụ bằng việc mời ra khỏi cao tốc bằng lối ra cho xe quá tải sau các trạm thu phí.

Nếu xe không đủ điều kiện thu phí không dừng vẫn cố tình đi vào cao tốc sẽ bị lực lượng CSGT xử phạt.

Sẽ có nhiều trường hợp tài khoản của chủ phương tiện đủ đầu vào nhưng lại không đủ tiền đầu ra. Họ đã trả tiền ở tuyến đường khác, sang đến Hà Nội - Hải Phòng tài khoản không đủ tiền mà chủ phương tiện không biết… Những tình huống như vậy sẽ xử lý thế nào?

Trước đây, chúng tôi quy định trong tài khoản giao thông chỉ cần đủ tiền cho 1 chặng là có thể được vào cao tốc.

Ví dụ chặng từ đầu tuyến đến QL39. Tuy nhiên, xe đó lại đi đến cuối tuyến là đến tận Hải Phòng. Khi đó mới phát hiện tài khoản đủ tiền vào nhưng lại không đủ tiền trả đầu ra.

Để tránh trường hợp này, chúng tôi nâng mức tiền trong tài khoản phải đủ trả cho quãng đường xa nhất.

Hai nhà cung cấp dịch vụ là VETC và VDTC cũng đã kết nối tài khoản của họ với tài khoản ngân hàng. Khi tài khoản giao thông thiếu tiền có thể tự động được trích nộp từ tài khoản ngân hàng sang.

Không phải lúc nào chủ phương tiện cũng phải duy trì số tiền lớn trong tài khoản giao thông mà chỉ cần có số dư rất nhỏ là đủ điều kiện qua trạm.

Tuy nhiên, hiện nay việc kết nối liên thông này mới chỉ làm được tại một số ngân hàng nên thực tế vẫn có thể xảy ra những trường hợp như trên.

Những trường hợp này, hoặc chủ phương tiện nộp tiền vào tài khoản và đi qua trạm hoặc cho phép trả tiền mặt và in vé cho lái xe hay trừ tiền thủ công trong tài khoản và hai bên sẽ đối soát doanh thu trong ngày.

Doanh thu thu phí thời gian đầu sẽ giảm

Theo đơn vị quản lý cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, công tác chuẩn bị thí điểm chỉ thu phí tự động không dừng (ETC) trên tuyến đã hoàn tất. Ảnh: Tạ Hải

VIDIFI có gặp khó khi thí điểm chỉ có thu phí không dừng?

Giai đoạn đầu, lưu lượng xe trên tuyến sẽ giảm, VDIFI sẽ thiệt về doanh thu. Số lượng phương tiện sử dụng dịch vụ ETC trên tuyến mới đạt 61%, sẽ có một số lượng xe chưa dán thẻ không được đi vào cao tốc và chúng tôi bị thiệt doanh thu từ số xe này.

Đến thời điểm này, VIDIFI đã tự tin cho việc thực hiện thành công thí điểm?

Rất khó để khẳng định việc này, thời hạn thí điểm cũng không được đưa ra, thí điểm 3 tháng, 6 tháng hay 1 năm. Hiện nay, chưa có tiêu chí đánh giá, khi kết thúc thí điểm đánh giá tiêu chí nào để đánh giá thành công hay không.

Bên cạnh đó, tỷ lệ người sử dụng dịch vụ đạt được sau khi thí điểm là 90% hay 80% mới đạt yêu cầu. Nếu không đạt được các tiêu chí này thì có dừng thí điểm hay không? Đây là các nội dung cần làm rõ trong quá trình thí điểm.

Cảm ơn ông!

Cuối tháng 9, triển khai xong 5 dự án của VEC

Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc VN (VEC) được Bộ GTVT giao làm chủ đầu tư xây dựng và quản lý vận hành, khai thác 5 dự án đường cao tốc gồm: Cầu Giẽ - Ninh Bình, Nội Bài - Lào Cai, Đà Nẵng - Quảng Ngãi, Bến Lức - Long Thành và TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây.

Trong 5 dự án nêu trên, mới chỉ có tuyến cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình được đầu tư, vận hành hệ thống thu phí ETC (15/40 làn) từ ngày 10/6/2020, các tuyến cao tốc khác vẫn triển khai thu phí theo hình thức một dừng.

Ông Nguyễn Viết Huy, Phó Vụ trưởng Vụ Đối tác công - tư (Bộ GTVT) cho hay, Bộ GTVT đã nhiều lần có văn bản đốc thúc VEC triển khai cũng như báo cáo Chính phủ tháo gỡ khó khăn về nguồn vốn đầu tư hệ thống cho VEC.

Đến nay, Chính phủ đã cho phép phương án sử dụng chi phí quản lý thu phí VEC đang thực hiện (thu phí một dừng) để thuê trọn gói dịch vụ thu phí ETC.

“Việc lắp đặt và vận hành hệ thống thu phí không dừng các dự án của VEC vào cuối tháng 9 năm nay. Tiến độ này chậm so với yêu cầu của Thủ tướng là hoàn thành vào quý II năm nay. Việc xử lý trách nhiệm sẽ do Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước thực hiện”, ông Huy cho hay.

Trần Duy