Cấp quận được quyết dự án trăm tỉ: Quyền mạnh, trách nhiệm phải lớn
Với một đô thị đặc biệt như TP.HCM, nguồn vốn cho đầu tư công là rất lớn, không chỉ đối với các công trình giao thông mà còn toàn bộ hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội.
Nhìn vào danh mục các dự án đầu tư công trung hạn của các địa phương, có thể thấy nhu cầu cải tạo, mở rộng, nâng cấp, xây mới các công trình đầu tư công như đường sá, trường học, bệnh viện là rất lớn.
Trước đây, việc đầu tư các dự án nhóm C cũng đã được TP ủy quyền cho các quận, huyện. Sau đó, thẩm quyền này lại được chuyển về cho các sở, ngành quyết định. Điều này khiến các địa phương gặp rất nhiều khó khăn vì phát sinh thủ tục và thời gian thực hiện dự án bị kéo dài.
Đối với các dự án lập mới thì không nói nhưng với các dự án lỡ có vấn đề cần điều chỉnh như điều chỉnh ranh, điều chỉnh dự án, không có thẩm quyền giải quyết nên các địa phương phải xin ý kiến các sở, ngành có liên quan mất rất nhiều thời gian khiến dự án bị kéo dài thêm.
Lãnh đạo nhiều quận cho biết đây cũng là vướng mắc khiến cho dự án bị đình trệ, kéo theo việc giải ngân vốn chậm, ảnh hưởng đến tình hình kinh tế - xã hội của địa phương cũng như đời sống của người dân. Nhiều quận đã kiến nghị TP ủy quyền cho các quận được tự quyết các dự án nhóm C dùng ngân sách quận để tăng tính chủ động của địa phương.
Với việc TP ủy quyền cho chủ tịch UBND các quận được quyết định đầu tư dự án nhóm C đã tạo ra sự phấn khởi và đồng thuận rất lớn từ lãnh đạo các địa phương. Dù quyết định này chỉ áp dụng đối với các dự án còn tồn đọng nhưng cũng đã gỡ được thêm một “điểm nghẽn” để các địa phương đẩy nhanh tiến độ các dự án đầu tư công, chấm dứt tình trạng dự án “treo”.
Cũng liên quan đến quyền chủ động hơn của chủ tịch các quận, huyện, mới đây Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 73/2023 về việc ủy quyền quyết định giá đất cụ thể. Trong đó, Chính phủ cho phép UBND TP được ủy quyền cho các quận, huyện quyết định giá đất cụ thể để tính tiền bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất; thu tiền sử dụng đất khi giao đất tái định cư; tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất khi Nhà nước giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân.
Quận, huyện cũng được xác định giá đất đối với diện tích vượt hạn mức khi Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất ở cho hộ gia đình, cá nhân; xác định giá khởi điểm để đấu giá quyền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân.
Có thể thấy các địa phương đang dần được mở rộng thêm quyền tự quyết định phát triển kinh tế - xã hội của địa phương mình, giúp giảm bớt thời gian và thủ tục. Được tăng thêm quyền, các địa phương cũng có cơ hội để thể hiện năng lực và sự sáng tạo nhằm mang lại hiệu quả cao nhất. Tuy nhiên, đi liền với quyền hạn luôn là trách nhiệm, đã đến lúc dự án chậm trễ cũng đã có địa chỉ rõ ràng để quy trách nhiệm.