'Cát tặc' lại hoành hành ở Quảng Ngãi bất chấp mối lo ngại thiếu cát

Lập bãi khai thác cát trái phép giữa sông Liên

Huyện miền núi Ba Tơ, Quảng Ngãi là một trong số những địa phương có nhiều dự án đầu tư công về hạ tầng giao thông (HTGT) đang triển khai, khiến nhu cầu về cát thêm cấp thiết. Mỏ khan hiếm nên một số đối tượng khai thác trái phép ngay khu vực bãi bồi dọc theo sông Liên.

Những dấu tích loang lổ trên sông Liên sau khi "cát tặc" rút đi và chưa kịp xóa dấu vết.

Ghi nhận của phóng viên, đoạn sông Liên qua thôn Tân Long Trung, xã Ba Động dòng chảy thay đổi nên nước sông áp sát bên phía QL24. Phía đối diện tạo thành một bãi bồi khá bằng phẳng. Con đường mòn từ những rừng keo bất ngờ mở ra, chạy thẳng về bãi sông.

Trên nền cát lộ ra những vệt bánh xe còn mới, cạnh đó là những hố sâu lồi lõm tạo thành những ao nước ngay cạnh bên sông. Nhiều người dân địa phương cho biết, đây là dấu tích cát tặc để lại chưa kịp xóa.

“Cứ đêm xuống, những đối tượng khai thác cát lậu lại cho thiết bị cơ giới như xe đào, xe tải chạy rầm rập ra bãi sông. Trên QL 24, họ lập chốt cảnh giới, khi có động là phương tiện tắt máy, án binh bất động. Có thời điểm họ cho xe chạy vào rừng keo “trốn”. Ban đầu chúng tôi nghĩ huyện cho phép đơn vị khai thác, nhưng sau mới rõ là họ làm trộm”, một người dân nhà gần bãi bồi cho hay.

Dù hiện trường điểm khai thác cát lậu nằm ngay bên QL24, thậm chí khai thác ngay dưới bên chân cầu Trũng Kè, cách trụ sở UBND xã Ba Động không xa, nhưng cát tặc vẫn vô tư lộng hành...

Một bãi tập kết cát trái phép ngang cạnh sông Liên, xã Ba Động, trên nền đống cát vẫn hằn lên vệt bánh xe còn mới.

Dọc theo tuyến đường bê tông nông thôn dẫn vào bãi cát không khó để nhận thấy dấu tích “cát tặc” để lại. Đoạn đường bê tông lồi lõm, bong tróc, đi thêm đoạn nữa đến đường đất là những vệt bánh xe tải trọng lớn hằn sâu xuống nền đường tạo thành hai rãnh dọc sâu khoảng 25cm.

Dọc theo tuyến đường đất cách sông Liên tầm 250-300m là những bãi tập kết cát mọc lên. Dù khai thác cát trái phép, song các đối tượng khai thác cát lậu vẫn ngang nhiên tập kết cát, thiết bị cơ giới ngay cạnh đó chờ đêm xuống để hoạt động.

Nhiều người dân địa phương xác nhận, cát từ sông chở lên bãi tập kết, ngay trong đêm những đoàn xe tải chạy đến và chở cát đi. Ở khu vực bãi tập kết cát, hàng trăm vệt bánh xe chồng chéo lên nhau dày xéo bãi cỏ thành ruộng lầy cho thấy sự nhộn nhịp trong quá trình khai thác cát lậu xảy ra tại đây.

Trước thông tin của phóng viên, Chủ tịch UBND huyện Ba Tơ Phạm Xuân Vinh thừa nhận tại khu vực này có xảy ra hiện tượng khai thác cát trái phép. Tuy nhiên, đây chỉ là hoạt động nhỏ lẻ, xuất phát từ nhu cầu của người dân trong vùng.

Nhưng, khi phóng viên cung cấp thông tin hiện trường cho thấy hoạt động khai thác diễn ra rầm rộ, huy động phương tiện cơ giới, tập kết cát trái phép khối lượng lớn, ông Vinh cho biết sẽ vào cuộc kiểm tra.

Thiết bị cơ giới được "ém" trong một góc vườn với nhiều cây xanh bao phủ cũng là một trong những bãi tập kết cát trái phép của "cát tặc".

“Huyện đã giao công an thường xuyên theo dõi để kịp thời phát hiện, xử lý các trường hợp doanh nghiệp, tổ chức tham gia khai thác cát trái phép nhằm mục đích kinh doanh. Đến thời điểm này chưa nghe đơn vị báo cáo có thực trạng này. Tuy vậy, với thông tin phóng viên cung cấp huyện sẽ chỉ đạo kiểm tra, xử lý nghiêm”, ông Vinh nói.

Chủ dự án thủy điện cũng nạo vét tận thu cát trái phép?

Còn tại huyện miền núi Sơn Tây, Quảng Ngãi, từ hơn một tuần qua, người dân xã Sơn Tân, huyện Sơn Tây không khỏi bất ngờ khi ngay sát Nhà máy thủy điện Đăkđrinh, những thiết bị cơ giới như xe đào, xe tải cũng tham gia khai thác cát.

Ghi nhận của phóng viên cho thấy, ngay cạnh Nhà máy thủy điện Đăkđrinh (nơi đặt tổ máy phát điện), mặt sông Đăkđrinh nước vẫn chảy điều. Thế nhưng, bên dưới lòng sông một máy đào cỡ lớn đang hoạt động hết công suất. Cạnh đó, một chiếc xe tải đang đậu sẵn chờ “ăn hàng”. Tiếng động cơ máy đào vang rền cả một góc núi.

Chiếc xe tải sau khi “no cát” đã chở thẳng về bãi đất trống cạnh nhà máy thủy điện để xuống hàng. Tại đây, một núi cát đã hình thành với trữ lượng hàng trăm m3.

Người dân địa phương nói rằng, khu vực này là điểm xả cuối của nhà máy thủy điện, bên cạnh đó nơi đây cũng là điểm xả nước của một thủy điện khác. “Đây là nơi xả nước thì không thể nạo vét, tận thu cát được. Người ta khai thác rầm rộ như vậy nhưng không ai nói gì”, một người dân địa phương nói.

Phương tiện cơ giới đi ra giữa sông Đăkđrinh để "ăn" cát.

Núi cát mọc lên sau một tuần ngay bên cạnh nơi đặt tổ máy phát điện của thủy điện Đăkđrinh.

Theo tìm hiểu của phóng viên, đa phần các dự án thủy điện, thủy lợi xin giấy phép nạo vét bùn, cát và tận thu tạp chất này thường tiến hành nào vét khu vực lòng hồ. Nhưng Công ty CP thủy điện Đăkđrinh lại nạo vét sông Đăkđrinh, cách lòng hồ thủy điện hàng chục km.

Chủ tịch UBND huyện Sơn Tây Nguyễn Ngọc Trân cho biết, địa phương chưa có chủ trương hay quyết định nào về việc nạo vét, khai thác cát của Công ty CP thủy điện Đăkđrinh. Huyện đã chỉ đạo các cơ quan chức năng vào cuộc kiểm tra các thủ tục liên quan đến việc nạo vét. Trước mắt, yêu cầu Công ty Đăkđrinh tạm dừng việc nạo vét.

Được biết, trước đó vào năm 2021, Công ty CP thủy điện Đăkđrinh cũng vi phạm trong việc nạo vét lòng hồ thủy điện để khai thác cát và tập kết bến bãi khi chưa hoàn thiện thủ tục, hồ sơ pháp lý. Ngay sau đó, cơ quan chức năng tỉnh Quảng Ngãi đã vào cuộc xử lý đối với đơn vị này và đối tác triển khai nạo vét là Công ty TNHH MTV xây dựng và đầu tư Tân Tiến Đạt.

Lê Đức