Câu chuyện âm nhạc: 'Hãy để mặt trời luôn chiếu sáng'

Nhạc sĩ Arkady Il'ich Ostrovsky.

Bài hát có giai điệu trong sáng, lời ca giản dị, gửi thông điệp phản đối chiến tranh, kêu gọi mọi người bảo vệ, gìn giữ hòa bình cho cuộc sống hạnh phúc của trẻ em trên toàn trái đất. Sau khi được công bố, ca khúc “Hãy để mặt trời luôn chiếu sáng” của nhạc sĩ Nga Xô viết Arkady Il'ich Ostrovsky, lời thơ của Lev Ivanovich Oshanin trở nên nổi tiếng. Không chỉ trẻ em mà cả người lớn tại nhiều quốc gia cũng hào hứng, say sưa trình diễn.

Nguồn gốc của bài ca thật đặc biệt: Năm 1928, ở trại trẻ dành cho các em chậm phát triển tại Liên Xô, giáo viên khó khăn khi giải thích cho em Kostya Barannikov khái niệm thế nào là “luôn luôn”, bèn đề nghị em viết ví dụ lên bảng để kiểm tra khả năng nhận thức của em về khái niệm này. Thật bất ngờ, cậu bé đã viết 4 câu thơ: “Hãy để luôn luôn có mặt trời/ Hãy để luôn luôn có bầu trời/ Hãy để luôn luôn có mẹ/ Hãy để mãi mãi có tôi”.

Bốn câu thơ được in trên Tạp chí Giáo dục, rồi lọt vào mắt xanh của họa sĩ Nikolai Charukhin, và ông đã vẽ nên bức tranh cổ động rất nổi tiếng “Hãy để luôn luôn có mặt trời”. Mấy chục năm sau, bức tranh cổ động đó lại trở thành nguồn cảm hứng cho nhà thơ Oshanhin và ông đã cùng nhạc sĩ Ostrovsky viết nên tuyệt tác “Hãy để luôn luôn có mặt trời”.

Bài hát được nữ ca sĩ Maria Kristalinskaya trình diễn lần đầu năm 1962. Sau đó, ca khúc được phổ biến rộng khắp, đặc biệt là sau khi Tamara Miansarova hát trên truyền hình và tại Liên hoan thanh niên thế giới ở Helsinki năm 1962. "Hãy để mặt trời luôn chiếu sáng" đã đoạt giải nhất Liên hoan Âm nhạc Quốc tế ở Sopot, Ba Lan năm 1963.

Nhiều năm sau, bài hát này vẫn được người lớn và trẻ em hát bằng nhiều thứ tiếng: Do Thái, Ả Rập, Anh, Nga, Pháp, Đức... Ở Việt Nam, ca khúc này được nhạc sĩ Phong Nhã dịch sang lời Việt và được phổ biến rộng rãi trong thiếu niên những năm 1970.

Nhạc sĩ Arkady Il'ich Ostrovsky (1914 - 1967) quê ở Syzran, tỉnh Simbirsk, Liên Xô (cũ), học nhạc từ năm 13 tuổi. Năm 1948 ông tham gia Liên hiệp Nhạc sĩ Liên Xô và sáng tác nhiều cho thiếu nhi. Năm 1965, ông được Hội đồng tối cao Nga phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ danh dự CHXHCN Xô viết Liên bang Nga.

Hà Phong