Câu chuyện từ đại ngàn

Trong ký ức của nhiều người, Lai Châu từng là vùng đất mịt mù sương giăng, nơi cái nghèo cái đói như một chiếc bóng cứ đeo bám mãi đời này, kiếp khác. Để đến nỗi trong tiếng sáo thiên thai của người Mông, người Dao vẫn có nốt trầm, nốt lặng. Nhưng cũng từ nơi đây, những tiềm năng to lớn bấy nay thì thầm lời của đất đang từng ngày được bàn tay, khối óc của những sắc áo chàm, dưới màu cờ đỏ khơi gọi, đánh thức. Như đại ngàn muôn tuổi sau cơn mưa đầu mùa, Lai Châu đang trỗi dậy với sức mạnh của chồi xanh hướng đến ánh sáng.
Năm 2024, tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) của tỉnh tăng trưởng lên đến 9%, một con số ấn tượng giữa bối cảnh kinh tế cả nước còn nhiều biến động. Thu nhập bình quân đầu người đạt 55,89 triệu đồng, không chỉ là sự cải thiện về vật chất mà còn là minh chứng cho sức mạnh của niềm tin và khát vọng vươn lên. Tất nhiên, nếu con số này mà “mang chuông đi đánh xứ người” thì khác gì muối bỏ bể, nhưng nếu ai từng biết đến Lai Châu của những ngày mới chia tách, thành lập thì câu “một trời, một vực” là xứng đáng. Ở Lai Châu, ta ghi nhận sự vươn lên không chỉ ở những cao tầng đô thị mà khát vọng đổi đời còn mang hương đất, hương rừng. Những cánh đồng bậc thang, những đồi chè xanh bát ngát và những cây sâm quý đang nở ra những chùm hoa ửng đỏ đã trở thành biểu tượng cho sự chuyển mình. Người dân Lai Châu không chỉ biết yêu đất, giữ đất mà còn khiến cho đất cất bài ca ấm no, biến những giá trị truyền thống thành nguồn lợi bền vững cho tương lai.

Rừng đối với Lai Châu đâu phải chỉ là tài nguyên mà còn là một phần không thể thiếu của bản sắc. Với tỷ lệ che phủ đạt 52,86%, đại ngàn chẳng những bảo vệ đất đai, nguồn nước mà còn bảo vệ cuộc sống của hàng vạn con người. Giữa bạt ngàn thẳm xanh ấy, những cây sâm Lai Châu đang âm thầm lớn lên. Ở những trang trại, vườn sâm, ta không chỉ nhìn thấy ở đó điều quý giá đến từ giá trị dược liệu mà sâu xa trong đó còn là sự tinh nhạy của Đảng bộ, chính quyền và người dân nơi đây. Năm qua, tỉnh đã có riêng một nghị quyết chuyên đề về phát triển cây sâm Lai Châu. Một nghị quyết đầy tham vọng bởi nó không chỉ giúp những bản làng người La Hủ, Hà Nhì trù phú hơn mà còn giúp đồng bào vùng sâu, vùng xa tiến nhanh, tiến mạnh, tiến kịp miền xuôi về kinh tế. Xa hơn nữa là “nâng bước” cho sự phát triển tiến bộ của lực lượng sản xuất (động lực phát triển).
Trồng sâm trong rừng nhưng Lai Châu không bao giờ phá rừng. Phát triển từ rừng, sống hòa quyện cùng rừng, người dân nơi đây hiểu rằng bảo vệ môi trường không chỉ là trách nhiệm mà còn là sự đầu tư cho tương lai. Lời thì thầm của những cánh rừng quế, rừng thông hay đại ngàn hùng vỹ không chỉ mang đến cho người ta những không gian “chữa lành” mà còn mang về cho đất này biết bao sản vật. Rừng cũng trả ơn người khi hàng năm đã nhả ra vàng cho người bảo vệ. Vàng thật! Với diện tích cung ứng cho dịch vụ môi trường rừng hiện nay, ước năm nay, Lai Châu sẽ có khoảng hơn 450 tỷ đồng. Những cánh rừng đầu nguồn, những con suối mát lành vừa là tài sản tự nhiên vừa là nguồn sống của bao thế hệ. Từ tiếng gió rì rào ta nghe được nhịp đập của đại ngàn và lảnh lót đâu đó là điệu reo ca của tiếng khèn, tiếng sáo.
Với chiều dài biên giới là 265,165km Lai Châu còn là biểu tượng của sự kiên cường nơi biên cương. Được ví như phên dậu phía Tây Bắc của Tổ quốc, Lai Châu mang trên mình trọng trách giữ vững từng tấc đất thiêng liêng của cha ông để lại. Những người lính biên phòng, người dân nơi bản làng biên giới đã sống và bảo vệ đất nước bằng cả trái tim. Biên cương nơi đây là nơi bắt đầu của lãnh thổ cũng là nơi bắt đầu của lòng yêu nước. Bao năm qua, chủ quyền mà cha ông đã đem xương máu gây dựng vẫn luôn được những người con Lai Châu gìn giữ vững chắc không chỉ ở những “cột mốc trong sân” mà còn là “cột mốc trong tim”. Thế nên, đồng bào miền xuôi cứ yên tâm lao động, sản xuất, làm giàu cho đất nước, chủ quyền biên giới ở đây đã có chúng tôi canh giữ đêm ngày.

Giữa bạt ngàn thiên nhiên Tây Bắc, Lai Châu còn tỏa sáng bởi nét đẹp văn hóa của 20 dân tộc. Những điệu múa, tiếng hát, tiếng khèn, những phiên chợ đều thấm đẫm sắc màu truyền thống. Để vẻ đẹp ấy ngày càng trở thành động lực đưa Lai Châu đi lên, cuối năm 2023 Nghị quyết số 15-NQ/TU của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về xóa bỏ hủ tục, phong tục tập quán lạc hậu ra đời để từng bước bài trừ lạc hậu, giữ gìn và phát huy những giá trị tốt đẹp trong văn hóa của đồng bào các dân tộc Lai Châu. Từ đó, những giá trị ấy không chỉ được bảo tồn mà còn trở thành điểm nhấn cho du lịch. Năm 2024, hơn 1,3 triệu lượt khách đã đến với Lai Châu, không chỉ để chiêm ngưỡng cảnh sắc mà còn để cảm nhận tinh thần hồn hậu của con người nơi đây. Du lịch Lai Châu không đơn thuần là những chuyến đi mà còn là hành trình khám phá và thấu hiểu một vùng đất đầy cảm hứng.Những kết quả của cả một năm nỗ lực của đất và người nơi đây sẽ không thể kể hết trong bài viết này, nhưng khát vọng vươn lên là điều phải ghi nhận. Không dừng lại ở những thành tựu, Lai Châu đang vươn lên với tầm nhìn xa hơn, lớn hơn. Năm 2025, tỉnh đặt mục tiêu tốc độ tăng trưởng phải đạt 7%, đồng thời với đó là tỷ lệ hộ nghèo cũng phải giảm 3,68% (riêng các huyện nghèo giảm 5,82%). Không chỉ vậy, một mục tiêu đầy tham vọng khác là xây dựng thêm 10 xã đạt chuẩn nông thôn mới, nâng tỷ lệ xã nông thôn mới lên 57,5%, không còn xã dưới 15 tiêu chí. Những con số này không chỉ để thống kê, nó còn cho thấy người Lai Châu đang mang trong mình một khát vọng vươn lên mạnh mẽ, dám nghĩ, dám làm. Đến Lai Châu hôm nay, nhiều người sẽ phải ngỡ ngàng trước sự thay da đổi thịt của vùng đất thường được ví như người đẹp ngủ trong rừng. Người tinh tế sẽ không khó để nhận ra câu chuyện từ đại ngàn kể về sự vươn lên trong gian khó của mảnh đất nơi ven trời Tây Bắc này. Dưới sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng bộ tỉnh đến tinh thần lao động hăng say, kiên cường của người dân nơi đây, đất đã nở hoa, rừng đã ca, đã hát (bài hát của tương lai). Và câu chuyện ấy vẫn đang được viết tiếp, với những giấc mơ lớn hơn, xa hơn. Xin được hát một câu trong bài hát nổi tiếng về Lai Châu của tác giả Duy Quang thay cho lời kết: “Là sức mạnh một lòng theo Đảng chỉ lối. Lai Châu ơi, quê ta ơi… ấm no từ đây”.

Xuân Thu