Câu chuyện từ những vườn cây đơm trái ngọt

Nông dân xã Yên Sơn, huyện Hữu Lũng đóng gói na sầu riêng

Những ngày đầu năm 2025 là thời điểm các vườn na ở các vùng khác đã hết quả, người dân cắt tỉa cây na để cây dưỡng sức cho mùa sau thì ở xã Yên Sơn và Yên Vượng, huyện Hữu Lũng lại có nhiều vườn na còn quả, cây na được người dân chăm sóc, thu hoạch quả cho vụ đặc biệt phục vụ Tết Nguyên đán.

Vườn na của gia đình ông Lê Đức Hải, thôn Bãi Danh, xã Yên Sơn là một ví dụ. Những ngày giáp tết này, vườn na sầu riêng của gia đình ông xanh mướt, có nhiều quả căng mọng với trọng lượng từ 300 đến 700 gram. Cẩn thận bọc lưới xốp cho quả mới thu hoạch, xếp vào thùng để chuẩn bị cho chuyến hàng tham dự hội chợ nông sản tại Hà Nội, ông Hải chia sẻ: Năm 2019, qua tìm hiểu, tôi biết giống na sầu riêng và na Đài Loan có kích thước vượt trội, hương vị thơm ngon và được thị trường ưa chuộng nên đã mạnh dạn thử nghiệm ghép cành giống mới vào gốc na bản địa. Với sự hỗ trợ kỹ thuật từ cơ quan chuyên môn, sau vài tháng, những cành ghép phát triển mạnh, ra hoa và đậu quả. Từ vài chục gốc ghép thử ban đầu, đến nay, gia đình tôi có hơn 1.300 gốc na sầu riêng và na Đài Loan, trong đó 1.000 gốc đang cho thu hoạch, mỗi cây có từ 20 - 50 quả.

Tương tự, ở thời điểm hiện tại, vườn na của gia đình anh Quách Dương Duy (xã Yên Vượng) cũng trĩu trịt quả. Gia đình anh hiện có khoảng 300 gốc na Thái và na sầu riêng đang cho thu hoạch, mỗi gốc có từ 30 đến 50 quả, mỗi quả từ 400 đến 800 gram, đặc biệt có những quả nặng tới 2,2 kg.

Những quả na không chỉ to, tròn đều, mắt sáng mà còn mang hương thơm đặc trưng. Được biết, anh Duy đã kiên trì áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Vườn na của anh được lắp hệ thống tưới nhỏ giọt, sử dụng phân chuồng hữu cơ đã qua xử lý để chăm bón, tuyệt đối không dùng phân hóa học hay thuốc bảo vệ thực vật; na được thụ phấn thủ công, quả được bọc cẩn thận để tránh sâu bệnh. Nhờ vậy, mỗi năm vườn na của anh thu hoạch 2 vụ, mỗi vụ đạt khoảng 5 tấn. Chất lượng và mẫu mã của quả luôn đảm bảo, thu hoạch đến đâu là tiêu thụ hết đến đó.

Câu chuyện của gia đình ông Hải và anh Duy là minh chứng cho sự mạnh dạn đổi mới, ứng dụng khoa học kỹ thuật để nâng cao giá trị sản phẩm địa phương.

Theo tổng hợp từ Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) huyện Hữu Lũng, toàn huyện có khoảng 30 ha na Thái Lan, na Đài Loan, na sầu riêng, trong đó phần lớn đã cho quả. Nhằm giúp nông dân nhanh chóng tiếp cận khoa học kỹ thuật, làm chủ công nghệ và sản xuất theo hướng thực hành nông nghiệp tốt, Phòng NN&PTNT huyện đã chủ động nghiên cứu đặc điểm sinh học của các giống na mới; thường xuyên tổ chức các đợt học tập kinh nghiệm, tập huấn phổ biến kỹ thuật trồng, chăm sóc, canh tác na trái vụ cho người dân.

Đặc biệt, các phương pháp sản xuất theo tiêu chuẩn GlobalGAP, VietGAP được khuyến khích mạnh mẽ. Nông dân sử dụng phân chuồng hoai mục để bón lót, thường xuyên cắt tỉa cành lá, áp dụng chế phẩm sinh học để phòng trừ sâu bệnh và bọc quả để đảm bảo chất lượng. Nhờ những nỗ lực này, nông dân có thể chủ động canh tác, điều chỉnh cây cho quả từ tháng 11 (dương lịch) đến tháng 2 năm sau – thời điểm khan hiếm trái cây trên thị trường. Điều này không chỉ đảm bảo đầu ra ổn định mà còn giúp nâng cao thu nhập và giúp thương hiệu na Hữu Lũng ngày càng được được nhiều khách hàng biết đến và sử dụng.

Câu chuyện từ những vườn na ở Hữu Lũng không chỉ phản ánh sự thay đổi trong tư duy làm nông nghiệp mà còn là biểu tượng của sự khát khao vươn lên từ mảnh đất quê hương. Những trái na thơm ngon, trĩu quả không chỉ mang lại nguồn thu nhập bền vững cho người nông dân mà còn mở ra cơ hội đưa sản phẩm địa phương tiến xa hơn, góp phần nâng cao vị thế nông sản tỉnh Lạng Sơn nói riêng, nông sản Việt nói chung trên thị trường. Với tinh thần đổi mới và quyết tâm, người dân Hữu Lũng đang gieo hy vọng cho một nền nông nghiệp hiện đại. Những mùa na ngọt lành hôm nay không chỉ là niềm tự hào mà còn là minh chứng cho sức sống mãnh liệt của đất và con người nơi đây.

HOÀNG VƯƠNG - HOÀNG TÙNG