Câu hỏi thâm thúy nào của Tào Tháo khiến Tư Mã Ý quy phục?
Tào Tháo đi chân đất trên đường và hỏi Tư Mã Ý: 'Ngươi nói vì sao bàn chân ngươi trắng hơn tay và mặt?'. Tư Mã Ý trả lời rằng ông không biết, và Tào Tháo nói tiếp: 'Bởi vì bàn chân luôn được che đậy!'.
Vào thời kỳ cuối của nhà Đông Hán, trong hàng loạt các chư hầu, thế lực nổi lên để tranh cứ thiên hạ, Tào Tháo là một nhân vật vô cùng nổi bật và tham vọng. Thậm chí, ngay cả khi hình thành thế chân vạc nổi tiếng Tam Quốc, gồm ba tập đoàn Tào Ngụy, Thục Hán và Đông Ngô, Tào Tháo vẫn ở phe là kẻ mạnh.
Nhân tài là một yếu tố đặc biệt quan trọng nếu muốn xây dựng cơ đồ, tranh đoạt thiên hạ. Hiểu được điều này, ngay từ buổi đầu lập nghiệp, cả ba "ông chủ" là Tào Tháo, Lưu Bị và Tôn Quyền đều luôn chú trọng công tác chiêu mộ nhân tài. Trong đó, nổi tiếng biết nhìn người và biết cách dùng người, Tào Tháo là một trong những vị quân chủ chiêu mộ được nhiều tướng lĩnh, mưu sĩ thuộc hàng đệ nhất trong Tam Quốc.
Vào năm Kiến An thứ sáu, tức năm 201, Tào Tháo, đang giữ chức Tư không (một chức quan trong triều đình nhà Hán), đã mời Tư Mã Ý phục vụ trong phủ của mình. Tuy nhiên, Tư Mã Ý đã không đồng ý.
Tư Mã Ý sinh ra trong thời loạn, hành sự quả quyết, anh dũng mưu lược. Lúc bấy giờ, Tào Tháo ép Hoàng đế hạ lệnh chiêu mộ các chư hầu tài đức để mưu việc lớn, nhiều lần tuyển Tư Mã Ý vào phủ nhậm chức. Tư Mã Ý không muốn làm quan với Tào Tháo vì cho rằng ông là hoạn quan và có dã tâm cực lớn.
Thế là Tư Mã Ý giả vờ thân mang đầy bệnh, nói rằng mình bị phong hàn. Tào Tháo sai người đến kiểm tra, Tư Mã Ý nằm bất động trên giường nên Tào Tháo đành bỏ cuộc, không còn ý định chiêu người về dưới trướng. 7 năm sau, Tào Tháo tấn công Nhị Viên (Viên Thiệu, Viên Thuật), chiếm Từ Châu, chinh phục Ô Hoàn (tộc du cư cổ đại miền Bắc Trung Quốc), thống nhất trung và hạ lưu sông Hoàng Hà, được phong là Thừa tướng của nhà Hán.
Lúc này, Tào Tháo lại chiêu mộ Tư Mã Ý, nếu không nhậm chức thì dọa bắt ngay. Tư Mã Ý đành phải tuân lệnh. Tào Tháo rất đa nghi, Tư Mã Ý đã cố gắng che giấu tâm cơ của mình. Tuy nhiên, vàng luôn tỏa sáng, Tào Tháo dần nhận ra Tư Mã Ý có “khí phách anh hùng” và cũng có “bóng hình lang sói”.
Tào Tháo đi chân đất trên đường và hỏi Tư Mã Ý: "Ngươi nói vì sao bàn chân ngươi trắng hơn tay và mặt?". Tư Mã Ý trả lời rằng ông không biết, và Tào Tháo nói tiếp: “Bởi vì bàn chân luôn được che đậy!”.
Câu hỏi của Tào Tháo đương nhiên chứa đựng ẩn ý sâu xa. Chúng ta đều biết lòng bàn chân luôn lõm vào và có thể giấu giếm một cái gì đó. Thế sự vô thường, lòng người phức tạp, nhìn vậy mà không phải vậy, mỗi người đều có phần tối và bí mật riêng. Ở đây, Tào Tháo đang ám chỉ Tư Mã Ý có dã tâm và tham vọng riêng.
Đồng thời, bàn chân trắng hơn mặt và tay là vì thường xuyên mang giày, che khỏi ánh nắng. Tào Tháo hỏi câu này với dụng ý cảnh cáo lòng trung thành của Tư Mã Ý. Tư Mã Ý làm việc dưới trướng của Tào Tháo; Tư Mã Ý là bàn chân, còn Tào Tháo chính là đôi giày cho bàn chân xỏ vào.
Nếu Tào Tháo không cho đôi chân ấy mang giày nữa thì xem như Tư Mã Ý không còn được che chở, bảo hộ. Tào Tháo muốn cảnh báo cho Tư Mã Ý rằng sống dưới quyền của ai thì phải biết thân biết phận, từ bỏ dã tâm, nếu không hậu họa ập đến trở tay không kịp.
Nhận ra được ý nghĩa phía sau câu hỏi của Tào Tháo, Tư Mã Ý mới hạ mình phủi bụi trên nền đất, dọn đường cho Tào Tháo bước đi. Hành động này thể hiện việc Tư Mã Ý đã thấu hiểu dụng ý của chủ nhân, Tào Tháo thấy thế thì hài lòng bước về xe ngựa.
Phục vụ dưới trướng Tào Tháo, Tư Mã Ý mang tham vọng to lớn nhưng ông biết nhẫn nại suốt 3 đời Tào thị. Mặc dù biết bản chất thâm sâu khó lường của Tư Mã Ý nhưng Tào Tháo vẫn sử dụng con người này, vì ông biết rằng chỉ có Tư Mã Ý mới giúp mình chống lại Ngọa long Gia Cát Lượng của nước Thục.
Xem thêm video:Tại sao người Trung Quốc xưa “nghiện” dùng gối sứ thay vì gối bông? Nguồn: Kienthucnet.
