Câu nói của ái phi Thanh triều khiến Từ Hi Thái Hậu uất hận không quên
Vào thời kỳ đỉnh cao quyền lực, Từ Hi Thái hậu từng ra tay thanh trừng không ít kẻ khiến bà 'chướng tai, gai mắt'. Khét tiếng là như vậy, nhưng vẫn có người phụ nữ không e ngại bà, thậm chí trước khi bị giết hại còn nói 3 câu khiến bà hổ thẹn.
Trân phi- người con dâu bị Từ Hi đẩy xuống giếng trước ngày hoàng cung thất thủ chính là người đã để lại di ngôn khiến vị Thái hậu ấy vừa uất hận lại vừa không quên được.
Trân Phi (1876 - 1900) là một phi tần của Thanh Đức Tông Quang Tự Hoàng đế, cũng là một trong những người con dâu của Từ Hi. Xuất thân từ gia tộc Tha Tha Lạp thị, ông nội là cựu Tổng đốc Thiềm Châu - Cam Túc, cha là Tả Thị lang Bộ Lễ. Thời thơ ấu, Trân Phi và chị ruột sống tại Quảng Châu. Tới năm nàng 10 tuổi, cả hai chị em được đón vào kinh thành.
Năm Trân Phi lên 13 tuổi, hai chị em nàng đều qua kỳ tuyển tú nữ và được vào cung làm phi tần của Hoàng đế. Trong số ba phi tần chốn hậu cung, Trân Phi là ái thiếp được Quang Tự sủng ái nhất, vượt qua Hoàng hậu Diệp Hách Na lạp thị (cháu gái Từ Hi) và người chị ruột Cẩn phi của mình.
Khác biệt hoàn toàn với những phi tần khác, ở Trân phi toát lên thần thái và khí chất khiến vua Quang Tự phải say mê.
Xét về ngoại hình, Trân phi là người sở hữu nhan sắc tuyệt mỹ nhất trong ba mỹ nhân nơi hậu cung. Bấy giờ, Hoàng hậu có thân hình quá gầy, thậm chí nhìn qua giống như người bị gù. Cẩn phi lại sở hữu vóc người quá đầy đặn. Trong khi đó, Trân phi không chỉ có vóc dáng vừa vặn nhất, mà dung nhan lại đẹp hơn mấy phần so với hai người còn lại.
Nói về tính cách, Trân phi được nhận định là vừa có điểm tương đồng nhưng lại có nét khác biệt so với Từ Hi Thái hậu. Nàng giống Từ Hi ở chỗ đều cảm thấy hứng thú với việc triều chính, quốc sự. Nhưng Trân phi khác với người mẹ chồng của mình ở một đầu óc tân tiến với tư tưởng theo đuổi tự do, không thích sự trói buộc chốn hoàng cung.
Vị Hoàng đế ấy luôn cảm thấy ái phi của mình toát ra một khí chất phóng khoáng và đem lại cho ông cảm giác lãng mạn tựa như tri kỷ. Nhưng chính điều này cũng khiến Từ Hi rất không vừa mắt người con dâu ấy.
Trân Phi trong chốn hậu cung tựa như một bông hoa mang hương sắc dị biệt. Nàng không sợ Hoàng hậu, lại càng không e ngại Từ Hi, còn nhiều lần gây sự cùng thái giám tâm phúc bên Thái hậu là Lý Liên Anh.
Biết được Trân phi không sợ cường quyền, Hoàng hậu thường xuyên tìm đến Từ Hi để thêu dệt đủ mọi chuyện xấu nhằm hạ bệ tình địch. Từ Hi nghe xong càng thêm nhen nhóm ý định trừ khử người con dâu không yên phận này.
Mùa xuân năm Quang Tự thứ 20 (1894), ngày 3 tháng 1 (âm lịch), Từ Hy Thái hậu tổ chức đại thọ Từ Khánh 60 tuổi, nhân dịp này vua Quang Tự quyết định phong Trân tần lên làm phi, điều này khiến cho Từ Hy Thái hậu không được hài lòng. Cùng năm đó, ngày 29/10, lễ sắc phong chưa kịp diễn ra Từ Hy đã giáng Trân phi từ Trân tần xuống thành Quý nhân vì tội "Nhiều lần khất thỉnh" can thiệp triều chính, tiêu hoang phung phí.
Đến năm Quang Tự thứ 21 (1895), ngày 15/10 (âm lịch) tròn một năm sau đó, cơn giận của Thái hậu nguôi ngoai bà ra chỉ tấn lại phi vị cho Trân phi, đến ngày 12/11 (âm lịch) thì lễ sắc phong diễn ra. Nhưng rồi Trân phi một lần nữa phạm vào điều cấm kỵ của Từ Hy Thái hậu đó là can thiệp quốc chính, kết cục bị giải ra khỏi Cảnh Nhân cung đày vào lãnh cung.
Vào năm 1900, khi liên quân Tây Dương bắt đầu càn quét Bắc Kinh, Từ Hi lập tức lên kế hoạch đào tẩu. Trước thời điểm chạy trốn 1 ngày, bà cho gọi Trân Phi đến cung của mình, dùng lời ngon tiếng ngọt để dụ dỗ cùng nhau nhảy giếng để tuẫn tiết.
Trân phi biết người mẹ chồng này muốn "xử" mình. Nghe xong câu ấy, nàng chưa kịp đáp thì đã bị Lý Liên Anh lôi ra ngoài giếng.
Khi Trân Phi còn đang giãy giụa kêu cứu với hi vọng Hoàng đế nghe thấy, thì Từ Hi và tay sai đã chắc mẩm lần này sẽ nhổ bỏ thành công "cái gai trong mắt". Lúc bấy giờ, Quang Tự đang ở xa, còn sự việc được tiến hành rất kín đáo, e rằng cung nữ cạnh Từ Hi cũng chẳng có mấy người biết được.
Trân phi biết lần này mình khó lòng thoát nổi, trước khi chết đã tức giận mà nói lớn ba câu:
"Hoàng thượng sẽ không để cho ta chết!"
"Bà thích chạy trốn thì cứ việc chạy trốn."
"Nhưng Hoàng thượng thì không nên chạy trốn!"
Trân phi tựa như còn điều gì muốn nói, nhưng Từ Hi đã sai người đẩy nàng xuống giếng. Lý Liên Anh cùng thủ hạ làm theo lệnh Thái hậu, đẩy Trân phi xuống chiếc giếng sâu hun hút.
Trước 3 câu nói của Trân phi, Từ Hi hẳn phải rất sợ hãi khi nghe thấy câu trăng trối "còn Hoàng thượng thì không nên trốn" của con dâu. Bởi trên thực tế, bà mới là "Hoàng thượng" thực sự của Đại Thanh khi làm chủ mọi việc quốc gia đại sự.
Trân phi nói quả không sai, thân làm Hoàng đế vốn không nên chạy trốn mà phải lãnh đạo muôn dân đứng lên chống ngoại xâm. Thế nhưng Từ Hi chỉ là một người đàn bà, cả đời chỉ biết khống chế người khác để hưởng thụ vinh hoa phú quý, căn bản không hiểu phải chống lại ngoại địch thế nào.
Trân phi tuổi còn nhỏ mà nói được một lời có khí phách như vậy, điều ấy chắc chắc sẽ khiến cho một vị Thái hậu "ham sống sợ chết" như Từ Hi vừa tức giận, lại vừa hổ thẹn, cuối cùng không nhịn được mà trừ khử con dâu
Một năm sau đó Từ Hy Thái hậu mới cho người nhà của Trân phi đến đào giếng lên để an táng cho chu tất, nhưng thi hài của Trân phi chẳng những không được xây lăng mộ mà còn được chôn sơ sài ở khu mộ dành cho cung nữ bên ngoài Tử Cấm Thành. Để tránh dèm pha và tiếng xấu, về sau Từ Hy Thái hậu truy phong Trân phi lên làm Trân Quý phi.
Cho tới khi Phổ Nghi lên ngôi kế vị, nhiếp chính Tải Phong bố cáo với thiên hạ Trân phi tự sát, truy phong thành Khác Thuận Hoàng quý phi.
Vào năm Dân quốc thứ 4 (1915), chị ruột của Trân phi là Cẩn phi đem thi hài nàng dời táng đến Phi viên tẩm thuộc Sùng Lăng, đồng thời đem miệng giếng nơi nàng qua đời năm xưa chế tác thêm hai lỗ nhỏ rồi dùng côn sắt khóa ngang, từ đó không được sử dụng nữa.
Chiếc giếng chứng kiến bi kịch của vị ái phi được sủng ái nhất Thanh triều năm ấy, sau này được gọi là "giếng Trân phi" và trở thành một trong những địa điểm tham quan nổi tiếng trong Cố cung.