'Cây đa tỏa bóng' che buôn làng

Nhiều năm qua, đội ngũ người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số của tỉnh Gia Lai đã phát huy tốt vai trò trong cộng đồng, trở thành "điểm tựa" vững chắc của buôn làng.

Ông Hồ Văn Niên - Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Gia Lai tặng quà các già làng tại buổi gặp mặt người có uy tín tiêu biểu trong phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”.

Gia Lai hiện có 44 dân tộc anh em cùng sinh sống, trong đó có 43 dân tộc thiểu số với 699.791 người, chiếm 46,23% dân số của tỉnh. Đến cuối năm 2020, Gia Lai có 955 người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số, trong đó 771 người là Ủy viên Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp nhiệm kỳ 2019-2024. Đội ngũ người có uy tín tiêu biểu đã tham gia đóng góp nhiều ý kiến trong việc triển khai thực hiện các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số; giúp cấp ủy, chính quyền địa phương hiểu rõ hơn tâm tư, nguyện vọng và những ý kiến, kiến nghị của nhân dân.

Ở trong các buôn làng Tây Nguyên, việc to hay nhỏ, người dân đều nghe ý kiến của những già làng có uy tín. Với họ, những già làng uy tín như những "cây đa tỏa bóng" bao bọc cả buôn làng. Vì thế, lời của già làng uy tín có sức mạnh rất lớn. Các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, của chính quyền địa phương đến được với dân làng nhờ sự góp công rất lớn của các già làng có uy tín. Đơn cử như việc thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới, nhiều xã đã đạt được kết quả cao nhờ sự gương mẫu từ các già làng có uy tín.

Tiêu biểu như già Ksor Ry, Trưởng ban Công tác Mặt trận buôn Sô Ma Rơng (xã Ia Peng, huyện Phú Thiện). Để vận động được toàn bộ người dân trong làng tích cực tham gia phong trào xây dựng nông thôn mới, già chính là "đầu tàu" cho dân làng làm theo. Việc di dời chuồng trại, làm hàng rào, vệ sinh xung quanh nhà… đều được già làm rất chỉn chu. Từ đó, làm gương cho dân làng làm theo. "Để dân làng tin mình, nghe mình, gia đình tôi luôn gương mẫu đi đầu như di dời chuồng trại, làm hàng rào… Sau đó, mới vận động người dân cùng thực hiện theo. Ngoài ra, tôi thường xuyên tuyên truyền, giải thích cho bà con hiểu mục đích, ý nghĩa của việc chung sức xây dựng nông thôn mới, rồi hướng dẫn bà con thực hiện từng việc nhỏ nhất, trước mắt là phải nhà sạch, ngõ sạch rồi mới thực hiện những cái lớn hơn" - Già Ry chia sẻ.

Chính nhờ những việc làm ý nghĩa của già Ksor Ry, đến nay trong buôn Sô Ma Rơng đã có 14 hộ tự nguyện di dời chuồng trại ra khỏi gầm nhà sàn; 133 hộ xây dựng nhà vệ sinh và các tuyến đường đã được trồng hoa, trồng cây xanh. Nhiều hộ dân đã mạnh dạn áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, biết tiết kiệm chi tiêu, trồng rau xanh, trồng cây ăn quả và giữ gìn vệ sinh đường làng, ngõ xóm. Thu nhập bình quân đầu người đạt khoảng 38,5 triệu đồng/năm và trong buôn chỉ còn 22 hộ nghèo trong tổng số 216 hộ.

Lời nói, việc làm của những người có uy tín tác động tích cực đến cộng đồng sở tại, thành "điểm tựa" của dân làng và "địa chỉ tin cậy" của cấp ủy, chính quyền địa phương. Với vai trò đó, đội ngũ những người có uy tín tiêu biểu đã phối hợp với các cấp, ngành tổ chức trên 50 ngàn buổi tuyên truyền, phát động quần chúng tham gia phong trào "Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc" với hơn 1,5 triệu lượt người tham gia.

Bên cạnh đó, người có uy tín tiêu biểu còn tích cực tuyên truyền, vận động đồng bào dân tộc thiểu số chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất để phát triển kinh tế gia đình, từng bước xóa bỏ các tập tục lạc hậu, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc.

Tiêu biểu như già Yớp - già làng Đê Hrel (thị trấn Kon Dơng, huyện Mang Yang), trong nhiều năm qua, đã nỗ lực vận động nhân dân đoàn kết, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Ba Na, duy trì các lễ hội truyền thống tốt đẹp như: lễ hội cúng lúa mới, lễ bỏ mả... xóa bỏ các tập tục lạc hậu; không còn tổ chức ma chay, cưới hỏi dài ngày, người chết không để lâu trong nhà, không thách cưới, phạt vạ… Già Yớp còn vận động nhân dân đóng góp 37 triệu đồng để mua một bộ cồng chiêng, 8 triệu đồng hàn 2 khung rạp, 5 triệu đồng và 100 ngày công để sửa chữa nhà rông phục vụ các hoạt động văn hóa, lễ hội. Già còn vận động 100% hộ chăn nuôi bò làm chuồng trại để nuôi nhốt, đảm bảo vệ sinh môi trường, cảnh quan khu dân cư và vận động nhân dân hiến hơn 1.000m2 đất để làm cầu dân sinh.

Phong trào "Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc" cũng đã ghi dấu ấn rất lớn của những người có uy tín tiêu biểu trong đồng bào dân tộc thiểu số như già Đinh Yek (xã Kon Chiêng), già Srônh (xã Đak Djrăng), già Y Thành (xã Hà Ra, huyện Mang Yang). Các già làng đã trực tiếp tuyên truyền, vận động trên 30 buổi cho hơn 1.000 lượt người; vận động các đối tượng trước đây lầm lỡ theo tà đạo "Hà Mòn" cảnh giác, không tin, không nghe theo lời xúi giục của kẻ xấu, chăm lo làm ăn phát triển kinh tế. Già Kpă Hâu (làng Blút Roh, xã Al Bá), già Siu Sum (làng Phặm Ó, xã Bar Măih, huyện Chư Sê) đã hòa giải thành công nhiều vụ mâu thuẫn, xích mích nảy sinh trong cộng đồng.

Đặc biệt, người có uy tín tiêu biểu ở các xã biên giới còn vận động con cháu, dòng họ đề cao cảnh giác trước âm mưu, phương thức, thủ đoạn của kẻ xấu, không tiếp tay, che giấu, dẫn đường vượt biên. Tiêu biểu có già Siu Pyeo (làng Mook Đen 2, xã Ia Dom, huyện Đức Cơ), già Ksor Bơng (làng Bi, xã Ia O, huyện Ia Grai).

Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Gia Lai Phạm Thị Lan cho biết, nhiều người đã có những đóng góp lớn trong cuộc kháng chiến giành độc lập cho dân tộc và ngày nay vẫn là tấm gương sáng trong mỗi buôn làng, cộng đồng, được nhân dân suy tôn, kính trọng. Lời nói, việc làm của các vị luôn tác động tích cực đến các tầng lớp nhân dân, trở thành "điểm tựa tinh thần của cộng đồng", địa chỉ tin cậy của cấp ủy, chính quyền địa phương, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức đoàn thể.

Bà Phạm Thị Lan cho biết thêm, ngoài ra đội ngũ già làng có uy tín đã tham gia đóng góp nhiều ý kiến trong triển khai thực hiện các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Đồng thời, đội ngũ già làng giúp cấp ủy, chính quyền hiểu rõ hơn tâm tư, nguyện vọng của nhân dân, hoàn thành tốt nhiệm vụ bảo vệ vững chắc chủ quyền an ninh biên giới quốc gia, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, góp phần hoàn thành nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh trên địa bàn Gia Lai.

QUANG THÁI