Cây na dai cho hiệu quả kinh tế cao ở xã Yên Lâm
Nhờ đẩy mạnh tích tụ ruộng đất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, hiện nay trên địa bàn xã Yên Lâm, huyện Yên Mô đã có nhiều mô hình sản xuất hàng hóa đem lại giá trị cao, góp phần phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập cho người dân. Trong đó có mô hình trồng cây na dai cho thu nhập hàng trăm triệu đồng/ha/năm, đang mở ra hướng phát triển mới giúp nông dân thoát nghèo và vươn lên làm giàu.
Nhiều hộ dân ở Yên Lâm (Yên Mô) có thu nhập cao từ na dai.
Trở lại xã YênLâm, vùng đất thuần nông với nhiều khó khăn trước đây, chúng tôi đều có chungmột cảm nhận địa phương này đang có những bước chuyển mình mạnh mẽ trong pháttriển kinh tế. Trước mắt chúng tôi là những ngôi nhà cao tầng, những mô hình aonổi, trồng cây ăn quả tổng hợp có hiệu quả cao, đặc biệt là những vườn na xanhtốt đang vào kỳ thu hoạch. Qua trao đổi, người dân cho biết trước đây vùng đấtnày được phủ bởi màu xanh của các cây trồng truyền thống như ngô, đậu, lạc...nhưng có hiệu quả không cao. Những năm gần đây, thực hiện chủ trương tái cơ câúngành nông nghiệp, người dân đã mạnh dạn chuyển đổi sản xuất từ những cây trồngkém hiệu quả sang trồng na và nhiều loại cây ăn quả khác. Cùng chúng tôi đithăm vườn na trĩu quả, ông Nguyễn Văn úy, một trong những hộ tiên phong đưa câyna vào sản xuất ở Yên Lâm phấn khởi cho biết: “Sau khi tham quan các mô hìnhcây ăn quả trong và ngoài tỉnh, năm 2006 tôi bàn với gia đình cải tạo đất vườntrồng thử nghiệm 150 cây na dai. Sau 2 năm trồng và chăm sóc, cây cho quả bóiđầu tiên, trừ chi phí gia đình tôi thu lãi 30 triệu đồng. Nhận thấy đây là câytrồng phù hợp với điều kiện đất đai và khí hậu của địa phương, năm 2016 tôitiếp tục đưa trên 300 cây na vào trồng trên diện tích hơn 1 mẫu. Loại na dainày chỉ hơn 3 năm là cho thu hoạch, giá cả lại ổn định. Nhờ vườn na, tôi đã cóthu nhập ổn định, có điều kiện nâng cao chất lượng cuộc sống và đầu tư mở rộngsản xuất…”
Chia sẻ về kinhnghiệm trồng na, ông úy cho biết: Cây na dai rất phù hợp với điều kiện khí hậu,đất đai nơi đây nên sinh trưởng, phát triển tốt. Kỹ thuật chăm sóc cũng rất đơngiản, ngoài yếu tố thuận lợi của tự nhiên, người trồng cần bón thêm lượng phâncho cây trồng và bón tùy vào độ tuổi, từng giai đoạn phát triển của cây. Đặcbiệt, cần bón nhiều phân chuồng ủ hoai mục, bổ sung nước đầy đủ cho cây. Bêncạnh đó, người trồng cũng phải nắm chắc kỹ thuật tỉa cành và vặt lá đúng thơìđiểm để na có thể ra hoa, đậu quả. Đặc điểm của cây na dai ra nhiều hoa nhưngtỷ lệ đậu quả thấp vì nhị đực và nhụy cái nở lệch pha nhau nên rất khó tự thụphấn. Nếu hoàn toàn phụ thuộc vào tự nhiên thì hiệu quả, năng suất thấp. Vìvậy, người trồng na cần nắm chắc kỹ thuật thụ phấn nhân tạo cho hoa để khắcphục được những hạn chế này.
Không chỉ giađình ông úy, nhiều hộ khác như ông Phạm Hồng Tứ cũng đang sở hữu vườn na có thunhập ổn định. Nhận thấy cây na dễ trồng, lại cho hiệu quả cao, phù hợp với diệntích ven núi sỏi đá, năm 2015 ông Tứ mua gần 500 cây na về trồng, đến nay câyđã cho thu hái, trừ chi phí thu lãi trên 70 triệu đồng/năm. Ông Tứ kể, từ khitrồng đến năm thứ 3 na dai cho bói quả và từ các năm sau là vào thời kỳ khaithác quả. Vì đặc điểm của na chín rải rác trong khoảng vài tháng nên ngươìtrồng na không bị áp lực về nhân lực mà còn tránh bị thương lái ép giá.
Đồng chí Tống VănCương, Phó Chủ tịch UBND xã Yên Lâm cho biết: Xã Yên Lâm hiện có trên 50 hộtrồng na dai, với tổng diện tích gần 20ha, chủ yếu tập trung ở thôn Nhân Phẩm.Để nâng cao giá trị cây na, những năm trở lại đây, nhân dân trong xã đã ứngdụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất như: cắt, tỉa cành, tạo tán, thụ phấn nhân tạođể cây ra quả và thu hoạch theo ý muốn. Với cách này, sau chính vụ, bà con vẫncó mùa na gối vụ với giá cao. Ước tính mỗi năm, bà con trong xã cung ứng ra thịtrường hàng trăm tấn quả với giá cả ổn định. Hiệu quả kinh tế từ cây na đem lạiđã góp phần nâng giá trị thu nhập bình quân trên một ha canh tác của xã lên 140triệu đồng/năm. Hiện nay, xã Yên Lâm đang quy hoạch vùng trồng cây ăn quả tậptrung ở các thôn, chủ yếu ở những chân ruộng cao cấy lúa kém hiệu quả, ven núivới tổng diện tích 60ha. Đồng thời vận động nhân dân nắm bắt tín hiệu của thịtrường, tích cực chuyển đổi cơ cấu cây trồng, đưa các giống cây, con có năngsuất, chất lượng, hiệu quả kinh tế cao vào sản xuất.
Bài, ảnh: HồngGiang