CEO Trung Quốc gây bão vì phát ngôn 'lương thấp đừng ăn lẩu'

Ảnh: Xiaohongshu.

"Người lương tháng 5.000 NDT (khoảng 691 USD) thì đừng ăn lẩu, hãy ăn mala tang (loại lẩu nhanh) là được rồi", "Lẩu không phải dành cho tầng lớp thấp".

Đây là 2 câu nói khiến cư dân mạng Trung Quốc dậy sóng trong những ngày qua, được cho là phát ngôn của Du Zhongbing (Du Trung Binh), nhà sáng lập chuỗi lẩu Banu Maodu Hotpot, theo Lianhe Zaobao.

Sự việc bắt nguồn từ hội thảo về xu hướng phát triển ngành lẩu vào ngày 25/2, nơi CEO người Trung Quốc đưa ra nhận định về mức giá ngày càng cao của lẩu, khiến một bộ phận người tiêu dùng khó tiếp cận. Ông cũng đề cập đến những lời phàn nàn rằng lẩu Banu quá đắt, tạo áp lực lớn cho doanh nghiệp.

Lời khuyên những người trẻ có thu nhập chưa cao nên "hạn chế ăn lẩu", thậm chí "không nên ăn lẩu Banu" để tiết kiệm và đầu tư vào bản thân, bị cho là kém tinh tế và có phần xa cách với thực tế đời sống.

Lời giải thích không đủ xoa dịu dư luận

Trước làn sóng chỉ trích, 2 ngày sau, Du Trung Binh đăng video giải thích rằng câu nói của ông đã bị cắt ghép, gây hiểu nhầm. Theo ông, phát ngôn này xuất phát từ việc giá lẩu ngày càng tăng cao, khiến người có thu nhập thấp khó tiếp cận. Tuy nhiên, lời biện hộ này không thuyết phục được công chúng.

Nhiều ý kiến cho rằng dù phát ngôn có bị chỉnh sửa hay không, thông điệp của ông vẫn mang hàm ý phân tầng xã hội qua tiêu dùng.

Thấy dư luận không dịu xuống, ngày 3/3, ông tiếp tục đăng video xin lỗi, thừa nhận bản thân có vấn đề về cách diễn đạt. Ông cho biết mình đã quen với vai trò người cha, thường xuyên răn dạy con cái, nên vô tình áp dụng cách nói này vào việc giao tiếp với khách hàng. CEO cũng cam kết sẽ điều chỉnh cách giao tiếp với giới trẻ.

Trong khi một số chấp nhận lời xin lỗi, đánh giá cao sự phản tỉnh, vẫn có nhiều ý kiến đề nghị ông học hỏi cách tiếp cận khách hàng trẻ của các doanh nhân như Lei Jun (Lôi Quân), nhà sáng lập Xiaomi, thậm chí đề xuất Banu nên ra mắt các suất ăn dành cho sinh viên để cải thiện hình ảnh.

CEO Banu Du Zhongbing gây tranh cãi với phát ngôn của mình. Ảnh: 36Kr.

Theo tờ Red Star News, cụm từ "lương tháng 5.000 NDT" gắn liền với hình ảnh tầng lớp thấp, mang sắc thái miệt thị và thể hiện sự xa cách. Trong bài viết có tựa đề Từ khi nào lẩu trở thành món ăn xa xỉ, tờ Southern Window cho rằng phát ngôn của CEO có thể chỉ là lời nói thốt ra không suy nghĩ, nhưng "đủ để chạm đến sự nhạy cảm ơn nhất trong lòng mọi người".

Theo Niên giám Thống kê Trung Quốc 2024, tại hơn một nửa số tỉnh thành, lương trung bình của nhân viên khu vực tư nhân dưới 5.000 NDT/tháng. Ngay tại các thành phố được xem là "cái nôi của lẩu" như Trùng Khánh hay Tứ Xuyên, mức lương này cũng chỉ vừa đủ chạm ngưỡng 5.000 NDT.

Đặc biệt, với những sinh viên mới ra trường, con số này vẫn là một mục tiêu xa vời. Họ phải đối mặt với thị trường việc làm cạnh tranh khốc liệt, giá nhà ở cao và chi phí sinh hoạt tăng nhanh. Trong bối cảnh đó, bị khuyên "không nên ăn lẩu" giống như một lời nhắc nhở về thực tế khắc nghiệt của đời sống.

Món ăn bình dân bị 'biến chất'

Phát ngôn của Du Trung Binh không chỉ gây tranh cãi vì thiếu tinh tế còn mâu thuẫn với chính lịch sử của món lẩu.

Được biết, lẩu, đặc biệt là lẩu cay Trùng Khánh, vốn là món ăn bình dân, xuất phát từ bến cảng Gia Lăng (Trung Quốc), nơi phu khuân vác và công nhân bến tàu tìm đến để no bụng với chi phí thấp.

Những nguyên liệu như sách bò, họng heo, ruột vịt, vốn bị tầng lớp thượng lưu bỏ qua, được người lao động tận dụng, kết hợp với ớt, tiêu và dầu bò để tạo nên món ăn vừa rẻ, vừa giữ ấm, tiếp thêm năng lượng trong những ngày vất vả.

"Lẩu sinh ra từ phố thị, từ những bến tàu tấp nập Trùng Khánh, nơi những người lao động vây quanh nồi nước đỏ rực để sưởi ấm. Nồi lẩu ấy không chỉ là món ăn, mà còn là sự an ủi cho những ngày tháng vất vả", Oriental Today từng nhận xét.

Chi phí ăn lẩu tại Banu cao hơn cả Haidilao, vốn nổi tiếng về dịch vụ. Ảnh: Xiaohongshu.

Theo thời gian, món ăn này không còn giữ nguyên bản sắc bình dân. Các thương hiệu lớn nâng tầm món ăn này với nguyên liệu cao cấp, dịch vụ sang trọng và mức giá không còn "dễ chịu" như trước. Banu là một trong số đó, với mức chi phí trung bình 132 NDT (khoảng 18,3 USD)/người, thậm chí còn cao hơn các chuỗi lẩu nổi tiếng như Haidilao hay Xiabu Xiabu.

Sự việc của Du Trung Binh khiến nhiều người liên tưởng đến vụ bê bối của "vua livestream" Li Jiaqi (Lý Giai Kỳ) vào tháng 9/2023. Khi một khán giả than phiền rằng một cây chì kẻ mày có giá 79 NDT (khoảng 11 USD) là quá đắt, Lý không những không xoa dịu mà còn phản pháo đầy giận dữ: "Bao nhiêu năm nay giá vẫn vậy, đừng nói lung tung. Nếu thấy đắt thì hãy tự hỏi bản thân xem lương có tăng không, có làm việc chăm chỉ không?"

Câu nói này ngay lập tức gây bão mạng, khiến danh tiếng của anh lao dốc.

Trong thời điểm nền kinh tế chưa phục hồi hoàn toàn, sức mua giảm sút, hàng loạt thương hiệu đang chuyển sang hướng sản phẩm giá rẻ để thu hút khách hàng, như McDonald's với "bữa ăn 13 NDT (khoảng 1,8 USD)", hay KFC tung ra "combo sinh viên".

Ngược lại, những thương hiệu khẳng định mình ở phân khúc cao cấp nhưng lại trách móc khách hàng vì không đủ khả năng chi tiêu, chắc chắn sẽ phải trả giá.

Như Phương