Chậm 1 năm, rút còn 4 tháng: Nút giao An Phú liệu có về đích kịp nếu '3 ca, 4 kíp'?
Nút giao An Phú chậm 12 tháng, nay phải rút còn 4 tháng để kịp tiến độ theo chỉ đạo của TP.HCM. Khối lượng lớn, mặt bằng vướng, giao thông vẫn phải đảm bảo - liệu '3 ca, 4 kíp' có đủ sức cứu tiến độ?
Bài toán deadline 1 năm rút còn 4 tháng
Sở Xây dựng TP.HCM vừa có báo cáo gửi UBND thành phố về tiến độ thực hiện dự án xây dựng nút giao thông An Phú - một trong những công trình hạ tầng giao thông trọng điểm tại cửa ngõ phía Đông.
Toàn cảnh nút giao An Phú được ghi nhận vào ngày 22/8 (Thực hiện: Mỹ Quỳnh)
Theo đó, đến thời điểm hiện tại, toàn bộ công trình mới đạt khoảng 70% tiến độ. Một số hạng mục chính như cầu Bà Dạt, Giồng Ông Tố, hầm chui HC1-01 đã hoàn thành. Tuy nhiên, nhiều gói thầu còn lại hiện chỉ đạt khoảng 17 - 18%. Theo kế hoạch được phê duyệt, dự án sẽ hoàn thành trong tháng 12/2025, nhưng tiến độ thực tế đang bị kéo dài đến cuối năm 2026, chậm tới 12 tháng.
Trước tình hình này, Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được đã có chỉ đạo khẩn, yêu cầu Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông (Ban Giao thông - chủ đầu tư) khẩn trương rà soát, đánh giá toàn bộ nhà thầu thi công, siết chặt quản lý hợp đồng và xử lý nghiêm các đơn vị không đáp ứng yêu cầu.
Đặc biệt, Chủ tịch thành phố yêu cầu phải khẩn trương thi công, hoàn thành, đưa công trình vào khai thác trước ngày 31/12/2025 theo đúng Nghị quyết số 11/NQ-HĐND ngày 22/4/2021 của HĐND TP. Ban Giao thông chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND TP trong trường hợp tiếp tục chậm trễ tiến độ hoàn thành dự án theo kế hoạch đề ra.

Chủ tịch UBND TP.HCM yêu cầu phải đảm bảo hoàn thành nút giao An Phú trước 31/12 năm nay như kế hoạch (Ảnh: Mỹ Quỳnh).
Như vậy, việc phải rút ngắn thời gian thi công từ 12 tháng xuống còn hơn 4 tháng để đảm bảo hoàn thành toàn bộ dự án đúng thời hạn là nhiệm vụ hết sức nặng nề, đòi hỏi các đơn vị thi công phải tổ chức làm việc theo phương thức "3 ca, 4 kíp", đồng thời bổ sung tối đa máy móc, thiết bị và nhân lực để bù đắp tiến độ đã bị trễ.
Theo ghi nhận của phóng viên Báo Xây dựng, tại công trường dự án nút giao An Phú, máy móc và nhân lực đang được triển khai thi công ở nhiều mũi. Tuy nhiên, với quy mô đồ sộ, thiết kế phức tạp và khối lượng công việc khổng lồ còn lại, đặc biệt trong bối cảnh thời gian thi công đang phải rút ngắn đáng kể, lực lượng thiết bị và công nhân hiện diện trên công trường vẫn còn khá mỏng, chưa tương xứng với yêu cầu tăng tốc độ thi công hiện nay.
Vướng mặt bằng, nhà thầu chôn chân tại chỗ
Theo quan sát, nhiều máy móc thiết bị tập kết tới công trường nhưng chỉ nằm yên bất động; vật liệu xây dựng cũng ngổn ngang. Một số mũi có khoảng 5 - 10 công nhân thực hiện, một số khu vực chỉ có máy móc, không có bóng người.

Nhiều khu vực không một bóng công nhân làm việc (Ảnh: Mỹ Quỳnh).
Tại khu vực thi công hầm chui HC1-02 (thuộc gói thầu XL06) do liên danh Tổng Công ty xây dựng Trường Sơn, Công ty CP Hải Đăng và Tổng Công ty Xây dựng số 1 - CTCP (CC1) thực hiện, vật liệu xây dựng tập kết ngổn ngang; phía dưới hầm, nước mưa ngập lênh láng.
Đây là gói thầu được khởi công từ tháng 4/2023, theo kế hoạch ban đầu dự kiến hoàn thành vào ngày 20/9/2024, tuy nhiên, đến nay tiến độ hoàn thành dự kiến vào tháng 4/2026, chậm 19 tháng.
Trao đổi với PV Báo Xây dựng, ông Đỗ Ngọc Sâm, chỉ huy trưởng nhà thầu Tổng Công ty xây dựng Trường Sơn cho biết, đến nay, gói thầu đã đạt khoảng 70% khối lượng công việc. Trong đó, CC1 thực hiện hầm chui từ đốt K1 - K6; Trường Sơn thực hiện đốt K7 - K12 và Hải Đăng thi công từ K13 - K21. Với nhà thầu Trường Sơn, đơn vị đã hoàn thành 3 đốt hầm trong năm 2024, 3 đốt còn lại chưa thể triển khai thi công được do vướng hạ tầng kỹ thuật.

Khu vực thi công hầm chui HC1-02 và nhánh cầu N1.1, N1.2 và N2 (Ảnh: Mỹ Quỳnh).
Ông Sâm nói rõ hơn, hiện các đốt hầm K11, 12, 13 đều bị vướng hạ tầng về điện, nước nên không thể triển khai thi công. Dù đã tập kết máy móc về công trường để đục, đổ bê tông nhưng nhà thầu này cũng đành chịu, phải chôn chân tại chỗ chờ đợi mặt bằng.
Ngoài khó khăn về mặt bằng, theo ông Sâm, khu vực có mật độ giao thông lớn nên các đơn vị phải thi công từng đốt hầm một, chứ không thể tổ chức đồng loạt, điều này cũng dẫn đến tiến độ chậm.
"Để có thể hoàn thành công trình trong năm 2025, chúng tôi cho rằng cần được bàn giao mặt bằng sạch ngay bây giờ, trong đó hạ tầng kỹ thuật như điện, nước được di dời toàn bộ. Bên cạnh đó, phải đóng toàn bộ khu vực nút giao, không cho xe cộ lưu thông để các nhà thầu thi công đồng loạt, liên tục suốt ngày đêm mới có thể rút ngắn tiến độ. Nếu không, việc hoàn thành trong bốn tháng tới là rất khó," ông Sâm nhấn mạnh.
Phía nhà thầu Hải Đăng cũng cho biết, khối lượng của đơn vị này đã hoàn thành khoảng 85-90%. Còn một đốt hầm K13 do vướng mặt bằng đường ống nước, điện, vừa mới được bàn giao. Cuối tháng 8 này đơn vị tập trung thi công và dự kiến 15/11 hoàn thành toàn bộ khối lượng.
Trong khi đó, tại khu vực thi công cầu vượt N3 và N4 (gói thầu XL10) do liên danh Tổng Công ty Xây dựng Công trình giao thông 8 - CTCP (CIENCO8) và Công ty CP Tư vấn và Đầu tư xây dựng Thiên Hoàng thực hiện cũng đang cấp tập thi công.
Cầu vượt N3 đi từ đường Mai Chí Thọ vào đường Đồng Văn Cống, còn cầu vượt N4 ngược lại từ Đồng Văn Cống vào Mai Chí Thọ. Cả hai cầu vượt này được khởi công đầu năm 2024 nhưng đến nay, khối lượng gói thầu này mới đạt khoảng 18%, dự kiến thời gian hoàn thành vào tháng 6/2026.

Khu vực thi công nhánh cầu vượt N3, N4 (Ảnh: Mỹ Quỳnh).
Ông Phạm Văn Quyên, chỉ huy trưởng nhà thầu Tổng Công ty Xây dựng Công trình giao thông 8 - CTCP (CIENCO8) cho biết, dù khởi công từ đầu năm 2024 nhưng vướng mặt bằng nên liên danh mới thực hiện được một số hạng mục. Đến nay, nhánh N3 đã được bàn giao đủ mặt bằng thi công, nhành N4 vẫn còn bị vướng trạm bơm.
Với khối lượng công việc còn rất nhiều (khoảng 80%), theo ông Quyên, liên danh sẽ nỗ lực, tập trung tối đa nhân lực, vật lực, thi công ba ca bốn kíp, dự kiến cơ bản hoàn thành cuối năm 2025. Sau đó, khâu hoàn thiện dự kiến sẽ kéo dài sang năm 2026.
Ngoài các gói thầu trên, hiện hai gói thầu quan trọng khác gồm XL13 (cầu vượt nhánh N1.2) do Công ty TNHH xây dựng Thành Phát thực hiện và gói XL12 (cầu vượt N1.1 và N1.3) do liên danh Công ty TNHH Tư vấn - đầu tư và xây dựng Hồng Phát, Công ty cổ phần Xây dựng và đầu tư 492 thực hiện cũng đang rơi vào tình trạng "báo động đỏ" khi mới đạt 12 - 17%.
Gói thầu XL11 (cầu vượt N2) khởi công xây dựng tháng 1/2024,đến nay khối lượng thi công đạt khoảng 45%. Gói thầu XL12 (cầu vượt nhánh N1.1 và N1.3) khởi công xây dựng tháng 1/2024, đến nay khối lượng thi công đạt khoảng 17%.
Các nhà thầu thi công các cầu vượt nhánh N1.1, N1.2, N1 cho biết dự kiến hoàn thành vào cuối năm 2026 nếu được bàn giao mặt bằng phạm vi khu đất 22.012m² trước ngày 28/2/2026.

Các cầu vượt N1.1, N1.2, N1.3 hiện tiến độ rất chậm, chỉ mới đạt từ 12 - 17%.
Trước đó, theo đánh giá của Ban Giao thông, công tác tổ chức giao thông phục vụ thi công, công tác di dời hạ tầng kỹ thuật là các nguyên nhân chủ yếu dẫn đến chậm trễ tiến độ. Tuy nhiên, Sở Xây dựng bác bỏ nguyên nhân này, cho rằng đây chỉ là một phần ảnh hưởng đến tiến độ và đã được các đơn vị liên quan lường trước.
Nguyên nhân chính khiến dự án ì ạch là do tiến độ thi công chậm, sản lượng thấp vì nhà thầu chưa đảm bảo nhân lực, vật tư và thiết bị theo yêu cầu. Đồng thời, Ban Giao thông thiếu quyết liệt trong việc xử lý nhà thầu thi công chậm trễ, chưa nhận diện kịp thời và có giải pháp xử lý phù hợp để đảm bảo tiến độ công trình theo kế hoạch.
Sau chỉ đạo của UBND TP, Ban Giao thông đã báo cáo về các giải pháp đẩy nhanh tiến độ dự án nút giao An Phú.
Trong đó, yêu cầu tất cả các nhà thầu thi công phải đảm bảo đầy đủ nhân sự, thiết bị trên công trường và tiếp tục tăng tốc thi công. Hiện tại, khu vực dự án đang có 18 mũi thi công với gần 160công nhân, kỹ sư, tư vấn giám sát cùng khoảng 30 thiết bị chủ lực. Trong thời gian tới, số mũi thi công, nhân sự và thiết bị sẽ được bổ sung thêm ngay sau khi hoàn tất công tác di dời hạ tầng kỹ thuật (đường ống cấp nước, điện, viễn thông) tại hầm HC1-02 trong tháng 8/2025.
Bên cạnh đó, Ban Giao thông yêu cầu nhà thầu tăng cường ca kíp, bổ sung nguồn lực, đồng thời kiên quyết kiểm tra, giám sát và xử lý kịp thời những trường hợp chậm tiến độ, vi phạm hợp đồng.
Chủ đầu tư cũng chuẩn bị phương án chi tiết về phân luồng giao thông, tổ chức thi công và di dời hạ tầng kỹ thuật, đồng thời tăng cường phối hợp với các sở ngành liên quan để rút ngắn tối đa thời gian cấp phép và hạn chế tình trạng phát sinh chậm trễ.
Ngoài ra, Ban Giao thông kiến nghị UBND TP cùng các sở, ngành tiếp tục hỗ trợ, chỉ đạo trong công tác tổ chức và phân luồng giao thông. Riêng Sở Tài chính cần sớm báo cáo UBND TP để tháo gỡ vướng mắc, hoàn tất bàn giao mặt bằng khu vực 22.000m² trước ngày 28/2/2026, tạo điều kiện cho chủ đầu tư triển khai gói thầu XL13 và hoàn thành theo kế hoạch.