Chân dung người 'cầm cân nảy mực' trong vụ truy tố ông Trump
Sau khi cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump phải ra trình diện Tòa án hình sự ở Manhattan, New York, Thẩm phán Juan Merchan, người thụ lý vụ truy tố, đã trở thành tâm điểm chú ý của dư luận.
Theo báo New York Times, Thẩm phán Merchan là một nhân vật kỳ cựu trong hệ thống pháp lý của New York.
Thẩm phán Juan Merchan. Ảnh: New York Times
Ông sinh ra ở Colombia và di cư sang Mỹ vào cuối những năm 1960 khi mới 6 tuổi. Merchan lớn lên trong khu dân cư đa sắc tộc Jackson Heights thuộc quận Queens, New York, nơi cũng là quận quê hương của cựu Tổng thống Trump.
Tốt nghiệp Trường Luật thuộc Đại học Hofstra năm 1994, Merchan từng làm kiểm toán viên cho một công ty bất động sản, rửa bát đĩa thuê và quản lý ca đêm tại một khách sạn trước khi bắt đầu hành nghề luật. Ông đã làm việc vài năm tại Văn phòng Công tố viên quận New York trước khi trở thành Phó trợ lý cho Trưởng công tố tại quận Nassau vào năm 1999.
Sau đó, Merchan tiếp tục làm trợ lý Trưởng công tố ở cả 2 quận Nassau và Suffolk cho đến năm 2006, khi được Thị trưởng thành phố New York lúc đó Michael Bloomberg bổ nhiệm ông làm thẩm phán tại Tòa án gia đình Bronx. Kể từ năm 2009, Merchan giữ chức quyền Thẩm phán Tòa án tối cao bang New York và chuyên chủ tọa các phiên tòa hình sự.
Thụ lý nhiều vụ án liên quan đến ông Trump
Với hơn 15 năm kinh nghiệm ngồi “ghế nóng”, Thẩm phán Merchan không xa lạ gì với các vụ truy tố cấp cao, đặc biệt là những vụ liên quan đến ông Trump và các cộng sự.
Năm ngoái, ông Merchan phụ trách vụ án gian lận thuế liên quan đến Tập đoàn Trump. Cựu lãnh đạo Nhà Trắng không phải là bị cáo trong vụ việc này. Bồi thẩm đoàn rốt cuộc phát hiện hai thực thể kinh doanh nằm dưới sự kiểm soát của ông Trump đã phạm phải 17 tội danh về gian lận thuế và làm sai lệch hồ sơ kinh doanh, nên buộc phải nộp phạt mức tối đa là 1,61 triệu USD.
CBS đưa tin, trong quá trình tố tụng, ông Merchan đã bác bỏ lập luận từ nhóm pháp lý của Tổ chức Trump rằng vụ truy tố “có động cơ chính trị” nhằm chống lại cựu Tổng thống, đồng thời yêu cầu các luật sư tập trung vào những cáo buộc cụ thể.
Allen Weisselberg, cựu Giám đốc tài chính của Tổ chức Trump đã nhận tội trong vụ án và là nhân chứng quan trọng cho việc truy tố. Thẩm phán Merchan kết án Weisselberg 5 tháng tù giam và tuyên bố sẽ đưa ra một bản án nghiêm khắc hơn nếu ông ta chưa đồng ý với thỏa thuận nhận tội.
Thẩm phán Merchan cũng đang giám sát một vụ án hình sự chống lại cựu trợ lý của ông Trump - Steve Bannon. Ông Bannon bị buộc tội gian lận và rửa tiền, liên quan đến một tổ chức từ thiện từng hứa giúp xây tường rào biên giới giữa Mỹ và Mexico. Cho đến nay, Bannon vẫn kiên quyết không nhận tội.
Tuy nhiên, truy tố ông Trump có lẽ là vụ gây chú ý nhất mà ông Merchan từng thụ lý, vì đây là lần đầu tiên trong lịch sử Mỹ, một cựu Tổng thống bị truy tố hình sự. Xuất hiện tại Tòa án hình sự Manhattan ở New York ngày 4/4 để nghe đọc bản cáo trạng chống lại mình, ông Trump khẳng định vô tội trước 34 cáo buộc làm giả hồ sơ kinh doanh liên quan tới các nghi vấn chi tiền che giấu thông tin, trong đó có vụ trả 130.000 USD cho diễn viên phim người lớn Stormy Daniels trước thềm cuộc bầu cử năm 2016.
Thẩm phán được tin tưởng
Trong các phát biểu và thông điệp trên mạng xã hội Truth Social trước và sau khi hầu tòa, cựu Tổng thống cáo buộc ông Merchan là “thẩm phán ghét Trump” và “đã dằn mặt” cựu giám đốc tài chính của ông, buộc nhân vật này phải nhận tội trong vụ án gian lận thuế.
Tuy nhiên, Karen Friedman Agnifilo, một luật sư từng làm việc tại Văn phòng Công tố viên quận Manhattan và giám sát các vụ án do ông Merchan thụ lý, chia sẻ trên CNN rằng, việc cựu Tổng thống Trump công khai chỉ trích thẩm phán có thể sẽ không giúp ích gì cho vụ việc của ông.
“Thẩm phán Merchan không để các công tố viên hoặc bị cáo tạo ra bất kỳ vấn đề nào trong phòng xử án của mình. Ông ấy không để truyền thông làm xiếc hay bất kỳ chương trình xiếc nào khác xảy ra. Tôi không nghĩ việc ông Trump công kích và đe dọa ông ấy sẽ mang lại lợi thế trong phòng xử án," bà Agnifilo nói.
Tuy nhiên, bà Agnifilo lưu ý, ông Merchan sẽ phớt lờ tất cả những lời công kích đó và không sử dụng chúng để chống lại ông Trump. Bà tin tưởng, vị thẩm phán này “không có ý định trả thù theo bất kỳ cách nào như thế”.
Đồng quan điểm, luật sư bào chữa Ron Kuby ở Manhattan nhận xét về Thẩm phán Merchan trong một chương trình phỏng vấn với đài NBC rằng: “Ông ấy là một chuyên gia luật nghiêm khắc, thông minh và thậm chí nóng nảy. Ông ấy không phải là một trong những thẩm phán quát mắng luật sư, nhưng luôn kiểm soát phòng xử án”.
