Chân dung phụ nữ trên màn ảnh Hollywood trong năm 2019: Đoàn kết là sức mạnh
Trong nhiều thập niên, Hollywood đã khắc họa các nhân vật nữ chính đầy tham vọng, cuồng nhiệt và độc lập, nhưng năm 2019 đã cho thấy một xu hướng mới: Phản ánh sự trỗi dậy của phong trào nữ quyền hiện đại.
Trong đoạn đầu Little Women (do Greta Gerwig đạo diễn và Sony Pictures sản xuất), Amy March (Florence Pugh đóng) đeo trang sức, trang điểm và sẵn sàng cho một bữa tiệc mà cô còn quá trẻ để tham dự. Cô không thể tin được chị gái Jo March (Saoirse Ronan đóng) ngồi kế bên lại phung phí một cơ hội như thế này.
"Chị có thể xinh đẹp nếu cố gắng," Amy nói với Jo.
"Không muốn," Jo trả lời. "Và cũng sẽ không bao giờ làm”.
Little Women dựa trên cuốn tiểu thuyết kinh điển cùng tên xuất bản vào năm 1968-1969 của nhà văn Louisa May Alcott xoay quanh cuộc đời của 4 chị em nhà March - một gia đình nghèo sống sau thời kỳ Nội chiến Mỹ. Jo March là một trong những nhân vật văn học được yêu thích nhất và hình mẫu cho phụ nữ kiên cường trong 150 năm qua. Cô đã vượt qua định kiến, dám đeo đuổi đam mê và sống thật với chính mình. Trong khi đó, Amy - một họa sĩ chỉ biết kiếm tấm chồng giàu để có sự ổn định tài chính - thì bị độc giả quay lưng bởi tính phù phiếm và ích kỷ.
Mặc dù vậy, trong phiên bản chuyển thể của Greta Gerwig, các nhân vật đã được xây dựng theo một hướng mới nhằm phù hợp với bối cảnh xã hội hiện nay. Theo đó, Amy là minh chứng cho quan điểm: Tham vọng của phụ nữ thay đổi theo từng thời kỳ và một trong số đó chính là khắc họa phiên bản nữ tính nhằm hài lòng cánh đàn ông.
Nhân vật Amy trong Little Women
"Amy là một người thực tế," Gerwig nói. "Tôi không nghĩ Amy nữ tính hơn Jo. Tôi nghĩ cô ấy chỉ sử dụng sự nữ tính của mình như một công cụ để nhanh chóng đạt được thứ mình muốn”.
Năm nay, hình ảnh các phụ nữ tương tự như Amy March còn được khắc họa trong Hustlers của đạo diễn Lorene Scafaria và Bombshell của đạo diễn Jay Roach. Những bộ phim này xuất hiện trong bối cảnh thế giới vừa nhận ra “giới” (gender) cũng có thể trở thành một màn biểu diễn nhờ vào những chương trình như Pose và RuPaul’s Drag Race.
Ngoài ra, phong trào #MeToo cũng có tác động lớn đến chân dung phụ nữ hiện nay trên mọi phương diện. Họ cởi mở hơn rất nhiều và dám công khai nói về những chủ đề từng được xem là nhạy cảm như quấy rối tình dục hay chênh lệch thu nhập.
Jennifer Lopez trong Hustlers
Trong Hustlers, Jennifer Lopez và Constance Wu vào vai những vũ nữ thoát y đã sử dụng lợi thế ngoại hình cùng trí thông minh để dụ dỗ các gã lắm tiền tại phố Wall. Lorene Scafaria cho biết điều quan trọng nhất với cô là Hustlers khám phá cách giới tính và tiền bạc đan xen lẫn nhau trong một câu lạc bộ thoát y. "Trước nay chúng ta chỉ nói về mua sắm, sự xa hoa mà không thật sự nói về việc kiếm tiền và sống sót trong một môi trường khắc nghiệt như vậy”, cô nói.
Dựa trên sự kiện có thật, Bombshell xoay quanh Megyn Kelly (Charlize Theron đóng) và Gretchen Carlson (Nicole Kidman đóng) - những người phụ nữ xinh đẹp làm cho hãng FOX News nhưng đồng thời cũng là mục tiêu ưa thích của gã CEO Roger Ailes. Họ đã đứng lên chống lại Ailes. Không khó để nhận ra thông điệp của Jay Roach: Tự xây dựng bản thân thành hình mẫu phụ nữ được đàn ông yêu thích sẽ giúp bạn dễ dàng kiếm được việc nhưng nó rất dễ mang đến những vết thương.
Đó là ý tưởng đã gây tác động sâu sắc cho các nữ diễn viên.
Từ trái sang: Charlize Theron, Nicole Kidman và Margot Robbie trong Bombshell
"Bộ phim đầu tiên của tôi là ‘2 Days in the Valley’ (1996), tôi vào vai một phụ nữ mạnh mẽ. Và kể từ đó về sau tôi đã luôn bị đóng khung trong hình tượng ấy”, Chsdfcarlize Theron nói.
Trong nhiều thập niên, nhận được vai diễn ở Hollywood đã yêu cầu các nữ diễn viên thể hiện mình là kiểu phụ nữ mà các giám đốc điều hành hoặc giám đốc phòng thu nam thấy lôi cuốn. Lúc nhẹ nhàng nhất, một buổi casting giống như một cuộc hẹn hò. Lúc tiêu cực nhất, như đã được phát hiện trong hai năm qua, đó là cơ hội cho sự lạm quyền.
Xuyên suốt mùa trao giải thưởng thường niên, các nữ diễn viên buộc phải thể hiện phiên bản nữ tính được đàn ông ưa chuộng từ màn ảnh cho tới thảm đỏ và những sự kiện “For Your Consideration”. Nguyên nhân là đàn ông chiếm đa số tại Viện hàn lâm (đơn vị tổ chức giải Oscars), giới phê bình nghệ thuật lẫn các công đoàn. Họ sử dụng một đội quân nhỏ gồm các nhà tạo mẫu, trang điểm và làm tóc để gầy dựng hình tượng bởi vì làm phim về phụ nữ trong thế giới của đàn ông đòi hỏi bạn phải sống trong thế giới của đàn ông.
Một số nữ diễn viên như Lupita Nyong'o khi quảng cáo cho 12 Years a Slave hay Jennifer Lawrence cho Winter's Bone không chỉ thành công nhận được sự chú ý của Oscar mà còn có thêm những hợp đồng quảng cáo béo bở cho các hãng mỹ phẩm. Trong khi đó, Frances McDormand - người đã giơ ngón tay giữa trong buổi công chiếu phim Three Billboards Inside Ebbing, Missouri tại LHP Venice - thì bị xem là “phi nữ tính”.
Little Women cho thấy có nhiều cách trở thành phụ nữ trên thế giới. Gerwig đã hy vọng rằng chúng ta có thể hiểu thêm về nhân vật Amy - người luôn bị miệt thị vì chủ nghĩa thực dụng. “Amy luôn bị đánh giá thấp," Gerwig nói. "Cô em gái hiểu rõ mình muốn gì và cố gắng hết sức để đạt được chúng lại là người đã bị ghét trong 150 năm. Đó là dấu hiệu của sự tiến bộ mà chúng ta đang cần bởi Amy sâu sắc hơn như thế”.
Mai Thảo (theo Variety)