Chặng đường khó khăn của Elon Musk và SpaceX

Trong những ngày đầu tiên của SpaceX, các kỹ sư tên lửa phải sống trên hòn đảo Omelek ở Thái Bình Dương, chạy đua thời gian phát triển tên lửa Falcon 1 của công ty.

Eric Berger, biên tập viên cấp cao về vũ trụ tại trang tin Ars Technica, đã mô tả những ngày đầu thành lập công ty tên lửa của Elon Musk trong cuốn sách mới Liftoff, được xuất bản ngày 2/3.

Cuốn sách vừa ra mắt ngày 2/3. Ảnh: Amazon.

Berger cho biết sau khi Elon Musk thành lập SpaceX năm 2002, ông phải chứng minh rằng công ty thực sự có thể phát triển tên lửa, nó có thể bay nhanh hơn và rẻ hơn so với các nhà cung cấp tên lửa truyền thống.

Sự cần thiết phải nhanh chóng chứng minh điều đó một phần là lý do SpaceX sử dụng khu vực đảo san hô Kwajalein, thuộc quần đảo Marshall, để phóng tên lửa trong 4 năm.

Địa điểm này cũng được chọn để SpaceX thoát khỏi sự hạn chế của lực lượng không quân Mỹ.

"Thời điểm đó, các kỹ sư của SpaceX cũng sống và làm việc tại Omelek, một phần của đảo san hô Kwajalein. Nhưng trong năm đầu tiên trên đảo, việc "hậu cần rất kém". Việc giao nhu yếu phẩm đôi khi bị trì hoãn và nhân viên thỉnh thoảng không có thức ăn", Berger viết.

Một ngày mùa thu năm 2005, căng thẳng bùng lên thành đình công. Bulent Altan, một kỹ sư làm việc cho SpaceX lúc đó, nói với Berger rằng người lao động cảm thấy họ phải làm việc quá sức.

Ngày xảy ra đình công, các nhà quản lý SpaceX đã mắng kỹ sư tại Omelek vì không ghi chép đầy đủ những thay đổi đối với tên lửa.

Theo Berger, nhiều nhân viên cảm thấy họ bị thúc giục làm việc nhanh hơn bao giờ hết trong khi các nhà quản lý đột nhiên mong đợi họ làm đủ "thủ tục giấy tờ và biểu mẫu", những thứ trước đây không được yêu cầu.

Tên lửa Falcon 1 tại bệ phóng ở Omelek năm 2005. Ảnh: Reuters.

Các kỹ sư cũng trông chờ sự xuất hiện của một con thuyền chở theo thực phẩm, bia và thuốc lá. Con tàu không đến đã làm giọt nước tràn ly.

Jeremy Hollman, một kỹ sư dẫn đầu nhóm làm việc tại Omelek, thông tin với Berger: "Có lúc, mọi người đã phát chán".

Hollman đã gọi cho giám đốc phụ trách việc khởi động tên lửa Tim Buzza và giải thích rằng các thành viên trong nhóm tại Omelek sẽ không làm việc cho đến khi họ nhận được thực phẩm và thuốc lá. Các kỹ sư SpaceX tuyên bố đình công.

Berger nhận định Buzza "nhận ra mức độ nghiêm trọng của tình huống", vì vậy ông ấy đã gọi trực thăng mang thuốc lá và nhiều khay cánh gà đến Omelek ngay đêm đó.

Lúc đầu, phương án trực thăng có vẻ thất bại. Phi công từ chối hạ cánh với lý do không an toàn. Sau khi Buzza hứa sẽ mua cho một ít đồ uống, viên phi công đã thả đồ tiếp tế ra khỏi cửa trực thăng.

Được cung cấp đủ thực phẩm như yêu cầu, các kỹ sư quay trở lại làm việc. Mùa xuân năm 2006, SpaceX thử phóng tên lửa đầu tiên nhưng nó đã bốc cháy và rơi xuống đại dương.

Để nâng cao tinh thần cho đội ngũ làm việc, Musk đặt một chuyến bay không trọng lực trên máy bay Zero-G cho khoảng 30 nhân viên để họ trải nghiệm cảm giác của các phi hành gia.

Tháng 3/2007, tên lửa đầu tiên của SpaceX đã lên không gian. Vào thời điểm công ty thực hiện chuyến bay thứ ba, các nhân viên tại Omelek đã có một nhà bếp đầy ắp đồ để họ thay phiên nhau nấu nướng. Berger cho biết lúc đó, họ cũng có khu vực chứa đồ uống không giới hạn.

Tiếp nối nhiều thành công, SpaceX không còn bất kỳ sự hiện diện nào ở quần đảo Marshall. Họ đã chuyển sang thử nghiệm các nguyên mẫu tên lửa mới tại cơ sở của mình ở Boca Chica, Texas, Mỹ.

Minh Hoa