Cháo cá vạt giường Hải Lăng - Đặc sản Quảng Trị mộc mạc mà khó quên
Ở Quảng Trị có một món cháo đặc biệt cả tên gọi lẫn cách chế biến đó là: cháo cá vạt giường Hải Lăng.
Được gọi là cháo cá vạt giường vì những sợi bột trong cháo có dạng hình khối dài trông giống như chiếc vạt giường. Ngoài ra món cháo này còn được gọi với tên khác như: cháo cá vạt giường, cháo bột cá, cháo bánh canh cá lóc. Nguyên liệu chính để nấu món đặc sản này là bột gạo và cá lóc. Thường thì cháo cá được nấu phổ biến với bột gạo (loại gạo thơm ngon, không quá dẻo, hoặc quá khô). Gạo được vo sạch rồi ngâm nước đủ 2 tiếng đồng hồ. Sau đó đem xay nhuyễn rồi cho vào những tấm vải sạch, buộc kĩ, đằn đá lên cho khô thành từng tảng lớn.
Sau đó nhào thành bột. Dùng ống tre, hoặc chày gỗ cán mỏng thành tấm rồi thái đều. Sợi bột ngon phải có độ dai nhất định, không quá ướt, cũng bởi thế công đoạn nhào bột là vô cùng quan trọng.
Đặc trưng và cũng là nét đặc biệt khiến món cháo cá vạt giường Hải Lăng mang hương vị không lẫn với bất cứ địa phương nào. Đó chính là cá lóc được dùng để nấu cháo (có nơi còn gọi là cá quả, cá chuối, cá đô hoặc cá tràu...).
Ở Quảng Trị, hầu như ở đâu cũng có món bánh canh cá lóc, nhưng ngon và nổi tiếng nhất phải kể đến bánh canh ở làng Diên Sanh (nay là thị trấn Diên Sanh, huyện Hải Lăng), bởi cách nấu công phu và có phần khác biệt vì nước dùng ở đây được ninh từ xương cá lóc với vị ngọt thanh mà không có mùi tanh.
Chẳng ai biết từ bao giờ, món cháo cá “vạt giường” xuất hiện ở vùng đất này. Chỉ biết rằng, đây là món ăn quen thuộc, phổ biến đến mức mà có người đã ví von, “người Quảng Trị ăn bánh canh như người Hà Nội ăn phở”, bởi họ có thể ăn cả ba bữa sáng, trưa, tối và ăn được quanh năm mà không chán.
Món cháo cá vạt giường trở thành đặc sản Quảng Trị bởi nó hội tụ đầy đủ vị nắng, vị gió, dân dã bình dị của nơi đây. Đó là cây ném ở huyện Triệu Phong, ớt ở huyện Hải Lăng, hạt tiêu ở huyện Vĩnh Linh, Cam Lộ.
Khi ăn cháo phải còn nóng hổi; thơm ngát mùi hành chăm; thơm nức mùi cá lóc; nước dùng trong, ngọt; màu sắc bắt mắt và có cay nồng của ớt… thì mới đủ đầy hương vị. Cũng chính những nét tinh túy đó đã kết thành món cháo cá đặc trưng hớp hồn bao du khách thập phương.